حسین مهربانی*
– در صورت نیاز به جلبتوجه استفادهکنندگان به موضوع ارائه یا افشا شده در صورتهای مالی که برای درک صورتهای مالی توسط آنها اهمیت ویژهای دارد، حسابرس باید بند تاکید بر مطلب خاص را بلافاصله پس از بند اظهارنظر تحت عنوان «تاکید بر مطلب خاص» در گزارش حسابرس درج و تصریح كند که اظهارنظر حسابرس با توجه به این موضوع خاص تعدیل نشده است.
بنابراین هدف حسابرس از درج بندهاي تاکيد بر مطلب خاص، جلب توجه استفادهكنندگان به موضوعي است كه با وجود ارائه يا افشاي مناسب در صورتهاي مالي، براي درك صورتهاي مالي توسط استفادهكنندگان، اهميت ويژهاي دارد.
بنابراین بند تاكيد بر مطلب خاص بايد به شرطي در گزارش درج شود که حائز شرایط زیر باشد:
۱/شواهد حسابرسي كافي و مناسب مبني بر اينكه موضوع مورد نظر به طور با اهميتي در صورتهاي مالي تحريف نشده است، كسب شده باشد.
۲/تنها بايد به اطلاعات ارائه يا افشا شده در صورتهاي مالي اشاره داشته باشد.
۳/اين بند بلافاصله پس از بند اظهارنظر درج شود
۴/از عنوان «تاكيد بر مطلب خاص» يا عنوان مناسب ديگري استفاده شود.
۵/در اين بند به روشني به آن موضوع خاص و موارد افشاي مربوط در صورتهاي مالي كه به طور كامل آن را توصيف ميكند، اشاره شود
۶/تصريح شود که اظهارنظر حسابرس با توجه به اين موضوع خاص، تعديل نشده است. اما متاسفانه در گزارشهاي حسابرسی شرکتهای پذیرفته شده در بورس دیده میشود که برخی از بندهای درج شده به عنوان بند تاکید بر مطلب خاص دارای شرایط يادشده نبوده، بلکه داراي بند شرط حسابرس است که در زیر بند اظهارنظر تحت عنوان بند تاکید بر مطلب خاص درج شده است.
برخی از مواردی که به موجب استانداردهای حسابرسی منجر به ارائه بند تاکید بر مطلب خاص ميشود به شرح زیر است:
۱- در صورت وجود ابهام با اهميت در باره تداوم فعاليت و افشاي كافي در صورتهاي مالي، حسابرس بايد نظر مقبول (تعدیل نشده)، اظهار اما با افزودن يك بند توضيحي (تاکید بر مطلب خاص) حاوي وجود ابهام با اهميت درباره رويدادها يا شرايطي كه ممكن است به ترديدي عمده در مورد توانايي واحد مورد رسيدگي به ادامه فعاليت بينجامد و با اشاره به يادداشت توضيحي صورتهاي مالي، گزارش خود را تعديل كند. حسابرس در ارزيابي كفايت افشا در صورتهاي مالي به اين موضوع توجه ميكند كه اطلاعات افشا شده توجه استفادهكنندگان را به احتمال ناتواني واحد مورد رسيدگي در بازيافت داراييها و پرداخت بدهيها در روال عادي عمليات تجاري، بهروشني جلب كند.
۲ – در مواردی که گزارش حسابرس نسبت به صورتهای مالی دوره گذشته حاوی نظر مشروط، عدم اظهارنظر یا نظر مردود بوده و موضوعی که باعث تعدیل گزارش شده بود برطرف شده و بهگونهای مناسب نیز در صورتهای مالی دوره جاری افشا شده باشد، حسابرس در گزارش دوره جاری خود معمولا اشـارهای به موضوع مندرج در گزارش دوره گذشته نخواهد داشت. اما چنانچه حسابرس ضروری تشخیص دهد میتواند این موضوع را در یک بند تاکید بر مطلب خاص در گزارش خود بیاورد.
۳- اگر اطلاعات افشا شده (ساير اطلاعاتي كه به عنوان جزء لاينفك صورتهاي مالي تلقي ميشود و بنابراين تحت پوشش اظهارنظر حسابرس قرار ميگيرد. براي مثال، صورتهاي مالي طبق استانداردهاي حسابداري ايران تهيه شود و ميزان انطباق آن با استانداردهاي بينالمللي گزارشگري مالي نيزدر يادداشتهاي توضيحي صورتهاي مالي توصيف شود.) گمراهكننده نباشد، اما به نظر حسابرس، آگاهي استفادهکنندگان از آن براي درك صورتهاي مالي، موضوعي اساسي است، طبق استاندارد ۷۰۶ و به منظور جلب نظر استفادهکنندگان، يك بند تاكيد بر مطلب خاص به گزارش حسابرس افزوده ميشود.
*حسابدار رسمی
منبع : دنیای اقتصاد