فروش قسطي مسكن كليد خورد
ديروز روز مسكني دولت بود؛ بازار طرح‌هاي متعدد مسكني نيز در ماه‌هاي اخير مانند بازار مسكن سرد است اما آنچه ديروز وزير راه و شهرسازي در موردش سخن گفت، مردم را به خانه‌دار شدن‌شان اميدوار مي‌كند.
وي از بررسي طرحي براي فروش قسطي واحدهاي مسكوني ساخته شده توسط انبوه‌سازان خبر داد. طرحي كه قرار است با همكاري بانك مسكن اجرايي شود و امكان خانه‌دار شدن قسطي را فراهم كند.
بازار مسكن طي دو سال گذشته زير سايه ركود نفس كشيده است به‌گونه‌اي كه انبوه‌سازان مسكني در برهه‌هاي مختلف از عدم فروش واحدهاي تكميل شده خود صحبت كردند و حتي برخي كاهش قيمت مسكن در يك سال و اندي گذشته را موجب زيان‌هاي وارده به بخش انبوه‌سازي عنوان كردند. موضوعي كه ظاهرا مورد توجه عباس آخوندي، وزير راه و شهرسازي قرار گرفته و موجب شده تا يكي از طرح‌هاي خانه‌دار كردن مردم را استفاده از طرح مشترك بانك مسكن و انبوه‌سازان اعلام كند.
در قالب اين طرح بانك مسكن پرداخت اقساط توسط خريداران به فروشنده را تضمين مي‌كند. در حقيقت در اين ميان وامي رد و بدل نمي‌شود. بانك در قالب تضمين‌كننده وارد ميدان مي‌شود تا اعتماد خريدار و فروشنده به يكديگر جلب شود.
به گفته وزير راه و شهرسازي، عرضه مسكن قسطي در پي هماهنگي ميان انبوه‌سازان و بانك مسكن به عنوان يك اقدام اثرگذار در بازار مسكن معرفي مي‌شود. وي در توضيح اين مطلب افزود: مدت‌هاست كه بحث درباره مازاد عرضه مطرح مي‌شود در حالي كه توليدكننده‌ها امكان عرضه ندارند و از سويي نيز بانك‌ها تسهيلاتي در اختيارشان قرار نمي‌دهند.
وي ادامه داد: «در طرح مسكن قسطي، عرضه‌كننده‌ها با بانك مسكن توافق كرده‌اند تا واحدهاي‌شان را عرضه كنند و بانك مسكن نيز پرداخت اقساط توسط خريداران به فروشنده را تضمين كند؛ اين طرح ربطي به دولت يا سيستم‌هاي تامين منابع مالي از سوي بانك‌ها ندارد و بيشتر يك هماهنگي است كه ميان توليدكنندگان انبوه مسكن و بانك مسكن صورت گرفته است. اين اقدام مناسب مي‌تواند واحدهاي توليدشده را وارد بازار مسكن كند و بانك مسكن نقش تضمين‌كننده پرداخت اقساط از سوي خريدار به عرضه‌كننده واحد را ايفا مي‌كند.»
آخوندي تاكيد مي‌كند: «در اين طرح، تسهيلات پرداخت نمي‌شود بلكه خود عرضه‌كننده يا فروشنده پول را به صورت اقساطي دريافت مي‌كند و فقط مي‌خواهد يك واسطه، نقش تضمين‌كننده بازپرداخت اقساط را ايفا كند كه اين كار را بانك مسكن انجام مي‌دهد؛ نقش بانك مسكن، نقش تامين‌كننده منابع مالي نيست.»
هرچند وزير راه وشهرسازي در مورد موفقيت يا عدم موفقيت اين طرح اظهارنظر خاصي نكرد اما در واكنش به اين سوال كه چقدر احتمال خروج از ركود مسكن با اجراي اين طرح وجود دارد خاطرنشان كرد: «هر طرحي بالاخره آثار خاص خود را دارد و در حد خودش با توجه به واحدهاي ساخته شده و عرضه نشده مي‌تواند در بازار مسكن اثرگذار باشد و رونقي در بازار ايجاد كند؛ چون توليدكننده‌اي كه واحدي مي‌سازد و پول آن را به تدريج دريافت مي‌كند، دوباره به سراغ ساخت واحدهاي ديگر مي‌رود. اينها مي‌تواند بخشي از مشكل را حل كند، نبايد تصور كنيم تنها يك راه‌حل براي بخش مسكن وجود دارد.»
وزير راه و شهرسازي همچنين از احتمال ايجاد صندوق توسعه حمل و نقل در حوزه بزرگراه‌ها در برنامه ششم توسعه خبر داد و با اشاره به هدف كلان كه ضرورت فراگيري، امنيت، تاب‌آوري و پايداري شهرها و سكونتگاه‌ها را مطرح مي‌كند، اضافه كرد: «براي دستيابي به اين هدف بايد توجه داشت كه توسعه مسكن و سكونتگاه امري پيچيده و با تاثيراتي فرامرزي كه كوششي مشترك در سطح منطقه‌اي را طلب مي‌كند. اجلاس وزراي شهرسازي آسيا و اقيانوسيه و پنج كارگروه موضوعي آن بايد نقش مهمي در ترغيب همكاري در سطح منطقه و زيرمنطقه در پرداختن به چالش‌هاي توسعه ايفا كند.»
وزير راه و شهرسازي با بيان اينكه رشد مهار‌گسيخته شهرها نيازمند برنامه‌ريزي يكپارچه و كارآمد براي توسعه هماهنگ تمامي طيف سكونتگاه‌ها، از روستاهاي كوچك تا كلانشهرهاي بزرگ است، تصريح كرد: «در چنين برنامه‌ريزي، دسترسي همگان به مسكن ايمن و در استطاعت است و خدمات پايه تضمين خواهد شد. غفلت از اين نياز منجر به شكل‌گيري بافت‌هاي نابه‌سامان و در نتيجه نيازي فوري به بازآفريني شهري خواهد شد.»
پولي نداريم مسكن اجتماعي را اجرا كنيم
در عين حال كه وزير از طرح جديد براي بازار مسكن صحبت كرده است اما سيد محمد پژمان، مديرعامل سازمان ملي زمين و مسكن با بيان اينكه پولي براي اجراي طرح مسكن اجتماعي نداريم، گفته است: «براي ركن اصلي اين قضيه يعني تامين مالي چه در بخش سهم دولت و چه بخشي كه مربوط به تسهيلات بانكي است، اقدامي صورت نگرفته است. هنوز بخش قبلي مسكن اجتماعي يعني تامين مالي حل نشده است.
ركن اصلي اين قضيه تامين مالي است، چه آن بخشي كه سهم دولت است و چه بخشي كه مربوط به تسهيلات بانكي است كه بايد به اين بخش بدهند. هنوز اقدامي در رابطه با تامين مالي كساني كه خودشان مي‌خواهند -در طرح مسكن اجتماعي- صاحب واحد شوند يا چه اينكه كساني كه مي‌خواهند واحد احداث كرده و به‌صورت اجاره‌داري نگهداري كنند، صورت نگرفته است.»
شروط اثرگذاري طرح قسطي مسكن بر بازار
محمد اميرزاد، عضو هيات نمايندگان اتاق تهران در مورد شروط موفقيت طرح فروش قسطي مسكن مي‌گويد: «چون ركودي عميق در كشور حاكم است، بيشتر از هر چيزي بايد يك‌سري طرح‌هاي عمراني، كارهاي داخلي، توليد و امثال اينها شروع شود تا پول به دست مردم برسد و آن زمان است كه بازار مسكن حركت مي‌كند. هنوز ما در بخش‌هايي كه بايد محرك باشند موفقيتي نداشتيم و اوايل كار ما است.»
وي ادامه مي‌دهد: «همه جاي دنيا اين‌گونه است و اگر چنين طرحي راه بيفتد، آن زمان هر چيزي جاي خودش قرار دارد، مثلا منابع تامين مالي وظايف خودشان را انجام مي‌دهند، سازنده وظايف خودش را انجام مي‌دهد و قانون هم براي حمايت هر دو به اندازه كافي وجود دارد و بايد بتوانند كاري انجام دهند كه در صورت عدم انجام تعهد از هر طرف، آن وضع معطلي نداشته باشد و در آن صورت است كه طرح‌هاي اينچنيني مي‌تواند تاثيرگذار باشد.»
