بورس اوراق بهادار تهران در حالي گام به دومين هفته خردادماه ميگذارد كه در آخرين روزهاي هفته نخست شاهد دور تند تحولات سياسي و اقتصادي بوده است.
.
فراز و فرودهاي مذاكره سياسي روزهاي چهارشنبه و پنجشنبه در بغداد تمامي بازارها را متاثر كرد، به گونهاي كه بازار ارز و سكه بارها رشد و فرود را تجربه كردند. در اين ميان نتيجه مذاكرات، مبني بر ادامه گفتوگوها در انتهاي خرداد ماه در مسكو نيز البته از ديدگاه كارشناسان يك نتيجه متعادل بود و در حالي كه كمتر كارشناسي انتظار بروز نتيجهاي فوقالعاده از مذاكرات را داشت و نتيجه مذاكرات تنها شرايط قبل و بعد از مذاكره را يكسان كرده و عملا تغييري در مساله سياسي رخ نداده است. از سوي ديگر نزديكي زمان مذاكرات مسكو كه براي ۲۴روز ديگر برنامهريزي شده است، موجب خواهد شد حالت انتظاري كه از قبل بر بازار حاكم بود، همچنان ادامه يابد.
.
بازارهاي موازي به كدام سو ميروند؟
در اين شرايط تحولات سه بازار اساسي ارز، طلا و سهام از اهميت برخوردار است. در بازار ارز نگاهها به سوي انتقادات شديد رييسجمهوري از بروز توطئه در بازار ارز و سكه است.
.
دكتر احمدينژاد در سفر استاني خود تاكيد كرده بود: بيگانگان و بعضي عناصر داخلي در اقدامي غيرمردمي در بازار ارز و طلا كه ارتباطي هم به هدفمندي يارانهها ندارد، اختلال ايجاد كردند. آنها با يك شيطنت و اقدامي از پيش طراحي شده، بازار سكه و ارز را به هم ريختند تا بگويند كه اين به علت اجراي طرح هدفمندي يارانهها است.
.
رييسجمهور گفت: مسالهاي كه در بازار ارز و طلا مشاهده كرديد حاصل يك توطئه مشترك داخلي و خارجي بود. دولت قاطعانه با آن برخورد ميكند و نميگذارد اين شيوه ادامه يابد. البته برخورد با اين توطئهها نيازمند اطلاعات دقيق و اجرا در زمان مناسب است.
.
وي تصريح كرد: ما عناصر اطلاعاتي هوشمند فراواني داريم، اما آنها به عنوان مقدمه توطئه، با طرح موضوعات دروغين و كاذب، ذهن و انديشه عناصر اطلاعاتي ما را به حوزههاي غيرواقعي معطوف كردند تا بتوانند توطئه خود را اجرا كنند. آنها ضربهاي زدند و خيال كردند كه از ملت و دولت انتقام گرفتهاند.
.
احمدينژاد با تاكيد بر اينكه «امروز دولت به شرايط بازار و اين توطئه مسلط شده است» اظهار كرد: دولت با تمام توان در تلاش است كه اين توطئه را خنثي كند و به لطف خدا دولت به پشتوانه ملت خواهد رفت و شرايط بازار را به قبل از اين توطئه بازخواهد گرداند.
.
انتظار ميرود سخنان رييسجمهوري موجب بروز تغييراتي در سياستهاي بانك مركزي در برابر بازار ارز شود. در همين حال با توجه به شروع احتمالي تحريمها در دو هفته آينده اين بازار بيش از پيش مورد توجه دولت قرار خواهد گرفت. تغييرات در نرخ ارز به صورت مستقيم بازارهاي طلا و سهام را نيز متاثر خواهد كرد. از اين ديدگاه تحولات ارز در روزهاي آينده مهمترين نكته مورد توجه معاملهگران خواهد بود.
.
در حوزه اقتصادي همچنين تصميم شوراي پول و اعتبار در كاهش نرخ تسهيلات صادركنندگان و همزماني آن با انتقادات وزير اقتصاد از بالا بودن سود بانكي است. در شرايطي كه رييسجمهوري با ابلاغ لايحه بودجه عملا سناريو مجلس براي طرح هدفمند كردن يارانهها را پذيرفته است، به نظر ميرسد بار ديگر رويكرد كاهش سود بانكي در دستور كار تيم اقتصادي دولت قرار گرفته است. به گفته سخنگوي اقتصادي دولت «به عنوان وزير اقتصاد اعلام ميكنم هزينه تامين مالي و نرخ سود ۲۱ درصد بالاست، ولي شوراي پول و اعتبار و مجموعه كارشناسي كشور بنا به ادله مختلف اين نرخ را انتخاب كرده و با دستور هم نميتوانيم آن را كاهش دهيم».
.
شمسالدين حسيني تاكيد كرد: وقتي بار جديدي علاوه بر ظرفيتهاي سيستم بانكي بر دوش بانكها بگذاريم طبيعي است كه تقاضا بر عرضه غلبه ميكند و فشار براي بالا بردن نرخ سودها به وجود ميآيد.
.
حسيني تصريح كرد: اگر بتوانيم تنوع در شيوه تامين مالي ايجاد كنيم، همين امر پايه تامين مالي را گسترش ميدهد و آن وقت ميتوانيم توقع داشته باشيم نرخها را كاهش بدهيم، وگرنه به عنوان وزير اقتصاد كاملا موافق كاهش هزينههاي تامين مالي هستم، ولي تجربه سال گذشته را پيشرو داريم كه اين امر بايد در چارچوب مباني و اصولي صورت گيرد.
.
در همين حال مجموعه تحولات اقتصادي همچنان زير سايه تحولات بازارهاي جهاني نيز قرار دارد، در حالي كه نگراني فزاينده در حوزه يورو باعث كاهش ارزش اين ارز در برابر دلار به كمترين حد در ۲۱ماهه اخير شده است، تحولات بازارهاي كالايي نيز متاثر از اين تغيير قرار داشته و بهاي مواد خام و فلزات در بورسهاي جهاني كاهش يافته است. هرچند در گذشته بورس تهران همگرايي را در سهام وابسته به بازار جهاني و تحولات قيمتي اين بازارها به نمايش ميگذاشت. اما كارشناسان با رصد تحولات جديد، تبعيت بورس تهران از بازارهاي جهاني را با ترديد مواجه كردهاند. از ديدگاه اين كارشناسان بازار سهام تهران متعاقب بازار فيزيكي كالاها به دليل مشكلات ناشي از تحريم و دشواري واردات كالا و همچنين رشد نرخ ارز، مستقل از بازارهاي جهاني حركت ميكند. از اين ديدگاه بهرغم كاهش ارزش يورو در بازارهاي جهاني بهاي اين ارز در بازار تهران حتي افزايش يافته است، اين پديده در مورد طلا و فولاد نيز به چشم ميخورد، جايي كه بهرغم افت بهاي جهاني بهاي اين كالاها در بازار ايران ثابت مانده يا حتي افزايش داشته است.
.
تغييرات قيمت كالاهاي اساسي در جهان و ايران
در بازار جهاني بهاي مس به ۷هزار و ۶۶۰ دلار در هر تن رسيده است. بهاي سه فلز آلومينيوم، روي و سرب به ترتيب يك هزار و ۹۶۹ دلار، يك هزار و ۸۶۷ دلار و يك هزار و ۹۳۴ دلار در هر تن رقم خورده است. بهاي بيلت فولادي نيز در بورس فلزات لندن به ۳۸۰دلار رسيده است. در همين حال بهاي شكر خام در بازار معاملات آتي نيويورك به كمترين ميزان خود در ۲۱ ماه گذشته رسيد.
.
روز سهشنبه هر پوند شكر خام براي تحويل در ماه جولاي، با كاهش بسيار تكاندهنده ۲،۸ درصدي نسبت به روز قبل از آن، به قيمت ۱۹،۸ سنت معامله شد. به اين ترتيب براي اولين بار از اول سپتامبر ۲۰۱۰ بهاي شكر خام به كمتر از ۲۰ سنت در هر پوند سقوط كرد.
.
در روزها و هفتههاي اخير، افزايش صادرات شكر خام از هندوستان و افزايش توليد شكر در مناطق مركزي و جنوبي برزيل مهمترين عوامل كاهش قيمت شكر بودهاند؛ اما اين بار ظاهرا عامل ديگري موجب رسيدن بهاي شكر خام به كمترين ميزان آن در ۲۱ ماه گذشته شده است. در همين حال در معاملات روز سهشنبه بورس كالاي ايران، قيمت اكثر كالاهاي معامله شده، با كاهش مواجه شد.
.
بهاي انواع شمش آلياژي شركت آلومينيوم ايران با ۵ تا ۸ درصد كاهش، به طور متوسط به قيمت ۵۰ هزار ريال مورد دادوستد قرار گرفت. علاوه بر اين شمش فولادي شركت فولاد خوزستان نيز با ۰،۵ درصد كاهش به قيمت هر كيلو ۹ هزار و ۷۰۰ ريال معامله شد.
.
ديروز قيمت قير هم در عرضههاي داخلي و صادراتي آن با حدود ۸ درصد كاهش همراه بود و انواع مختلف اين محصول پرطرفدار بين ۶ هزار و ۶۸۰ تا ۸ هزار و ۸۶۰ ريال مورد معامله قرار گرفت. همچنين محصول وكيوم باتوم پالايشگاه تبريز نيز با حدود ۹ درصد كاهش به قيمت ۵ هزار و ۱۰ ريال دادوستد شد.
.
در هفته گذشته برخي از شركتهاي بورسي نيز محصولات خود را در بورس كالا عرضه كردند كه در مهمترين عرضهها در بخش كالاهاي پتروشيمي و شيميايي بهاي محصولات پالايشگاه اصفهان لوبكات ۸ هزار و ۷۷۳ريال، وكيوم باتوم ۵هزار و ۸۱۱ ريال، محصولات پالايشگاه تبريز گوگرد ۲هزار و ۱۰ريال، وكيوم باتوم ۵هزار و ۷۱۰ ريال، محصولات پتروشيمي امير كبير پلي اتيلن سبك ۲۰۹۹ معادل ۲۴هزار و ۲۶۹ريال، پلي اتيلن سنگين ايكس سه معادل ۲۸هزار و ۸۸۱ريال، متانول پتروشيمي زاگرس ۴هزار و ۴۳۳ريال، محصولات پتروشيمي شيراز آمونياك محلول يك هزار و ۲۳۴ريال، اوره ۵هزار ريال، اوره صنعتي ۵هزار و ۲۲۴ريال، متانول ۴هزار و ۵۸۹ريال، كربنات سديم سنگين ۳هزار و ۵۲۸ريال، محصولات پتروشيمي فنآوران متانول ۴هزار و ۴۳۳ريال، اسيد استيك ۶هزار و ۲۷۵ريال، اوره پتروشيمي كرمانشاه ۵هزار و ۱۲۰ريال، محصولات پتروشيمي مارون پلي اتيلن سنگين ايكس فايو ۲۰هزار و ۳۸۰ريال و پلي اتيلن تزريقي ايتري معادل ۱۷هزار و ۷۵۹ريال و پلي اتيلن زد سي ۲۰هزار و ۳۰۳ ريال قيمت خورده است. در همين حال در بخش محصولات فلزي بيلت ۶۰۶۱-۱۲ ايرالكو معادل ۴۷هزار و ۱۰۰ريال، شمش هزار پوندي ۴۲هزار و ۵۰۰ريال، سبد ميلگرد آلياژ سازي ذوب آهن اصفهان ۱۱هزار و ۹۳۰ريال، سبد ميلگرد ۱۴-۲۵فولاد خراسان ۱۲هزار ريال، شمش بلوم فولاد خوزستان ۹هزار و ۷۰۰ريال و ورق سرد بي مباركه ۱۰هزار و ۷۱۹ريال، گرم بي ۹هزار و ۱۶۷ ريال و مس كاتد و مفتول به ترتيب ۱۳۲هزار ريال و ۱۳۵هزار و ۶۹۰ريال در هر كيلو قيمت خورد.
.
يك فراخوان عجيب
در درون بازار سهام همچنين معاملهگران شاهد رقم خوردن تحولات مهمي هستند، پس از تغيير مديرعامل مخابرات روز چهارشنبه سهامداران اين شركت در خبري شگفتي آفرين شاهد فراخوان سازمان خصوصي سازي از شركتهاي حسابرسي براي حسابرسي شركت مخابرات بودند.
.
براساس خبر مندرج در سايت اين سازمان سازمان خصوصيسازي از كليه موسسات حسابرسي معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار كه در فراخوان قبلي اين سازمان اعلام آمادگي كردهاند، دعوت ميكند جهت بازرسي ويژه سالهاي ۹۰ و ۹۱ شركت مخابرات و كليه شركتهاي زير مجموعه شامل ۳۰شركت استاني و شركت ارتباطات سيار قيمت پيشنهادي خود را حداكثر تا پايان وقت اداري ۱۰/۳/۱۳۹۱ اعلام كنند. دليل انجام حسابرسي از مخابرات توسط سازمان خصوصيسازي تا كنون مشخص نشده است.
.
در همين حال كارشناسان بازار هفته گذشته شاهد اعلام نظر رسمي بورس درباره افزايش سرمايه از محل تجديد ارزيابي بودند كه اين امر پرونده افزايش سرمايه از اين محل را براي اكثر شركتهاي بورسي بست.
.
معاون سازمان بورس در گفتوگو با سايت بورس ۲۴ اين روش افزايش سرمايه را تنها براي صنعت بانكداري مناسب خواند و از شركتهاي توليدي خواست تا در صورت تمايل براي انجام افزايش سرمايه از محل تجديد ارزيابي توجيهات لازم را به سازمان بورس ارائه دهند.
.
همچنين براي تجديد ارزيابي داراييها علاوه بر رعايت مفاد آيين نامه دولت، بايد مقررات سازمان بورس نيز رعايت شود و انجام آن بر سودآوري شركت موجه باشد؛ چرا كه در غير اين صورت ممكن است به گمراهي بازار بيانجامد.
.
به گفته وي، افزايش سرمايه از محل تجديد ارزيابي داراييهاي يك شركت تنها بر داراييهاي غيرمولد شركتها از جمله زمين و ساختمان تاثير ميگذارد و عملا تاثيري بر سودآوري شركت ندارد، اين در حالي است كه در بازار سرمايه، شركتها عمدتا بر اساس سودآوري قيمت ميخورند، لذا در اين افزايش سرمايه فرض بر تداوم فعاليت است نه توقف فعاليت.
.
در همين حال مصوبه اخير مجلس در مورد عدم پذيرش تغيير در هزينه استهلاك شركتهاي تجديد ارزيابي شده نيز حتي موجب خواهد شد كه سود شركتهايي كه اقدام به افزايش سرمايه از محل تجديد ارزيابي ميكنند ميتواند كاهش يابد. افزون بر اين، در بحث عرضههاي اوليه عرضه هلدينگ خليج فارس بار ديگر با تغييراتي مواجه شده است. براساس خبرهاي منتشره شوراي رقابت دو شركت خدماتي فجر و مبين را از هلدينگ خليج فارس خارج كرده است.
.
جمشيد پژويان رييس شوراي رقابت به نظر شوراي رقابت در خصوص هلدينگ خليج فارس و تفكيك شركتهاي فجر و مبين از اين مجموعه اشاره كرد و گفت: شركتهاي فجر و مبين ارائه كننده يوتوليتي به شركتها يا كارخانجات پتروشيمي هستند، يعني به آنها خدمات ارائه ميدهند، ولي هركدام در منطقه به طور انحصاري عرضهكننده يوتوليتي براي پتروشيميهايي هستند كه جزو هلدينگ خليج فارس است.
.
وي افزود: شوراي رقابت براي اينكه بتواند كنترل دستورالعمل قيمت را بهتر انجام دهد، پيشنهاد كرد كه اين دو شركت از هلدينگ جدا شده و به طور مجزا واگذار شوند تا كنترل دستورالعمل قيمتگذاري شوراي رقابت بتواند وظايف خود را انجام دهد. در اين بخش روز دوشنبه معاملهگران شاهد برگزاري جلسه معارفه بيمه ملت خواهند بود. بيمه ملت نخستين شركت از سه شركت صندوق بازنشستگي است كه عرضه آنها در بازار سرمايه برنامهريزي شده است. در همين حال بخشي از سهام بيمه ملت متعلق به گروه بهمن است. در بورس نيز اوراق مشاركت شهرداري شيراز در بورس تهران پذيرفته شده است تا بورس نيز شاهد حضور ابزار تامين مالي باشد. اوراق شهرداري شيراز به حجم كلي ۱۴۵ميليارد تومان ۴ساله وبا نرخ ۲۰درصدي وارد بازار خواهد شد.
.
در بازار چه خبر بود؟
بازار روز چهارشنبه بازار مثبتي بود كه در آن شاخص كل براي دومين بار در دو ماه اخير رشدي بيش از ۱۷۰واحد را تجربه كرد كه البته بخش عمدهاي از رشد را بازگشايي برخي از نمادهاي متوقف نظير مپنا تشكيل داد. مپنا در بازگشايي خود شاخص را نزديك به ۶۸واحد رشد داد. در همين حال روز چهارشنبه به دليل خوش بيني اوليه به نتايج مذاكرات سياسي و افت احتمالي ارزش دلار به تشكيل صف خريد و رشد بهاي سهام گروه خودرويي منجر شد كه رشد بهاي شركتهاي سايپا، زامياد، سرمايهگذاري سايپا و سايپا ديزل موجب تداوم رشد شاخص شد.
.
در بازار روز چهارشنبه در گروه تجهيزات نماد مديريت پروژههاي نيروگاهي ايران مپنا پس از حدود سه ماه توقف بازگشايي شد كه با رشد ۳۵۰ريالي همراه شده و پس از معامله ۴ميليون سهم با صف خريد قابل ملاحظه ۱۵ميليوني همراه شد. برخي از شنيدهها حكايت از احتمال تقسيم سود متفاوت مپنا براي سال جاري دارد.
.
در گروه تجهيزات بازگشايي نماد ماشين سازي اراك نيز با اقبال بازار مواجه شد. در اين گروه شنيدهها حكايت از آن دارد كه گزارش عملكرد ۶ ماهه صدرا با اظهار نظر مردود حسابرس مواجه شده است. در گروه غذايي بازار روز چهارشنبه شاهد تعديل منفي خوراك دام بود. اين شركت با تعديل ۵۸درصدي سود خود را از ۸۹۵ريال به ۳۷۰ريال كاهش داد و شركت در عملكرد ۳ ماهه تنها موفق به پوشش ۱۲ درصدي سود خود شده است كه اين اتفاق، تحقق سود ۳۷۰ ريالي اين سهم را نيز با ترديد مواجه ميسازد.
.
بر اساس بررسيهاي به عمل آمده علت كاهش شديد سود غدام افزايش ۹۶ درصدي نرخ سويا به عنوان مواد اوليه است كه باعث رشد بالاي بهاي تمام شده و كاهش حاشيه سود شركت شده است.
.
در اين گروه معاملهگران پس از سالها توقف شاهد انتقال نماد شوكوپارس از بورس به بازار پايه فرابورس هستند. انتظار ميرود پس از اين مدت طولاني سهامداران شوكو پارس فرصت معامله سهام خود را به دست آوردند. در اين گروه افت بهاي جهاني شكر اصلاح دردناك گروه قندي را تشديد كرده است. در اين گروه بازگشايي دو نماد قند اصفهان و قند قزوين زيان سهامداران را به همراه آوردهاند.
.
در گروه فلزي روز پنجشنبه انتشار گزارش ذوب آهن اصفهان شوك سنگيني را با خود به همراه آورد، جايي كه اين شركت زيان سال ۹۰ خود را كه انتظار كاهش آن ميرفت نزديك به ۲برابر كرد.
.
شركت ذوب آهن اصفهان كه براي سال ۹۰ به ازاي هر سهم زيان ۱۴۷ ريالي اعلام كرده بود، با افزايش ۱۰۲ ريالي زيان خود مواجه شده و زيان سال ۹۰ را به سطوح ۲۴۹ ريال افزايش داد.
.
افزايش۴۰ ميليارد توماني هزينههاي مالي و نرخ تسعير ارز ۷۴ ميليارد توماني و دو عامل ديگر، زيان ۱۴۷ريالي هر سهم ذوبآهن براي سال گذشته را به ۲۴۹ ريال افزايش داده است. در گروه فلزي مجمع شركت فولاد خراسان نيز از ۵۷۰ ريال سود تحقق يافته در سال ۹۰مبلغ ۵۰۰ ريال به صورت نقدي بين سهامداران توزيع كرده است.
.
در اين گروه فولاي كه براي سال ۹۰ خود به ازاي هر سهم ۲۹۲ ريال سود پيشبيني كرده بود، در عملكرد ۱۲ ماهه به سود ۳۳۰ ريالي به ازاي هر سهم دست يافت.
.
در گروه سيماني روز چهارشنبه صفهاي خريد برخي از نمادها ادامه يافت. امروز شنبه نيز دو نماد سيمان دشتستان و ايلام با شمول ضوابط رفع گره همراه هستند. در اين گروه سيمان فارس و خوزستان نيز با توجه به احتمال عرضه سهام سيمان آبيك با اقبال بازار همراه شده است.
.
در گروه واسطهگري مالي، شركت سرمايهگذاري توسعه صنعتي گزارش عملكرد ۶ ماهه سال مالي منتهي به پايان شهريور ماه ۹۱ را منتشر كرد.
.
در اين گزارش شاهد اعلام سود ۱۹۲ ريالي وتوصا و پوشش ۵۸ درصدي اين سود در دوره ۶ ماهه هستيم.
.
به نظر ميرسد وتوصا با توجه به گزارش ۶ ماهه خود توانايي تعديل مثبت را تا پايان سال مالي داشته باشد.
.
در گروه حملونقل سلسله تعديلات منفي حمل و نقل خليج فارس همچنان ادامه يافته تا دوباره حفارس در گزارش ۱۲ ماهه زيان خود را نيز افزايش دهد. حفارس كه براي سال ۹۰ به ازاي هر سهم ۶۱ ريال زيان اعلام كرده بود، با افزايش زيان خود به سطح ۱۹۴ ريال مواجه شد.
.
در گروه ساختماني، شركت سرمايهگذاري توسگستر موفق به اخذ مجوز افزايش سرمايه ۵/۲۹ ميليارد توماني از محل مطالبات حال شده و آورده نقدي شد. اين افزايش سرمايه صرف اجراي پروژههاي ساختماني شركت خواهد شد.
.
در گروه بانكي معاملهگران شاهد افزايش سود سال ۹۰ بانك انصار بودند.
در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاري مثبت بود كه در آن شاخص كل ۱۷۹ واحد رشد كرد و مجددا به بالاي مرز ۲۷ هزار واحد بازگشت شاخص روز چهارشنبه به ۲۷ هزار و ۹۱ واحد رسيد. اين كارنامه باعث شد تا در كل هفته شاخص ۴۳۸ واحد رشد كند كه اين امر بازدهي بازار در سال جاري را به مرز ۵/۴ درصد رسانده است. در همين حال روز چهارشنبه از ۲۱۸نمادي كه به روي تابلو رفتند، ۷۹ نماد با كاهش قيمت و ۱۳۴ نماد هم با رشد ارزش دادوستد شدند.
.
بورس نيوز- همايون دارابي
.