افزایش مالیات یک پروژه شکست خورده است

مرتضی افقه، اقتصاددان در گفتگو با انتخاب، در آغاز درباره توجیه افزایش مالیات توسط دولت به «انتخاب» گفت:متاسفانه برای اینگونه موارد و دست بردن در جیب مردم به کشور‌های توسعه یافته استناد می‌شود و اقتصاددانان بازار آزاد نیز این توجهیات را می‌آورند. اما متاسفانه نه آن اقتصاد‌خوانده‌ها و نه مجریان سیاسی، آن طرف قضیه را نمی‌گویند، که آنجا سطح رفاه نیز متناسب با مالیات‌ها بالاست. اگرچه مردم در کشور‌های مختلف از مالیات اذیت می‌شوند اما از خدمات دولت راضی هستند. البته پیش از اینکه در سال جاری، دولت به خاطر کسری بودجه به مردم فشار بیاورد هم مالیات‌ها از بین می‌رفت. دولت هزینه‌های بسیار زیادی دارد که هیچ سودی به کشور نمی‌رساند و حتی خدمات را گسترش نمی‌دهد. از طرف دیگر سیستمی که دولت برای کارکنان و مدیران خود ایجاد کرده است، چون بر اساس شایسته‌سالاری نیست، نظام اداری و اجرایی بهره‌وری بسیاری پایینی دارد. مردم هزینه ناکارآمدی دولت را با مالیات پرداخت می‌کنند.

وی در ادامه درباره عدم تداوم روند افزایش مالیات اشاره کرد: آقایان مدعی بودند که بدون وصل کردن سفره مردم به تحریم‌ها می‌توانند کشور را اداره کنند، الان مشخص شد منظورشان دست بردن در جیب مردم با افزایش مالیات است. افزایش نرخ‌ها و پایه مالیاتی، تنها سفره مردم بیشتر به تحریم متصل شد. به دلیل تحریم ها و ناکارآمدی‌های دولتی در تولید در سال آینده حتما سطح مالیات نیز کاهش پیدا می‌کند. وقتی بخش تولید نتواند تولید کند مالیات نیز پرداخت نمی‌کند. دولت امسال شاید افزایش درآمد داشته باشد اما چون رفتار‌های مالیاتی منجر به کاهش درآمد مردم می‌شود سال آینده این میزان مالیات کاهش می‌یابد. به نظر من افزایش مالیات یک پروژه شکست خورده است.

این اقتصاددان سپس درباره محل مصرف نادرست مالیات‌ها و عدم بروز عمومی مثبت آن اظهارداشت: بخش قابل توجهی از مالیات‌ها به دلیل ناکارآمدی‌ها هدر می‌رود. در کشور‌های پیشرفته چون یک نظام انتخابات آزاد حاکم است، سلیقه اکثریت حاکم است و مالیات‌ها برای اکثریت خرج می‌شود اما چون اقلیت رای دهنده در دولت حاکم هستند از اکثریت مالیات می‌گیرند. نه تنها مالیات‌ها هدر می‌رود بلکه مصرف انجام سلیقه گروه خاصی می‌شود که الزاما با سلیقه اکثریت همسو نیست. با ادبیات دینی خودشان هم اگر بخواهیم بحث کنیم، این پول حق الناس است.

افقه در پایان در رابطه با راهکار دولت برای جبران کسری بودجه به جز مالیات گفت: به طور معمول دولت‌ها در شرایط کسری بودجه ۳ منبع دارند. یا از بانک مرکزی پول می‌گیرند، یا از مردم که اوراق بخرند یا از خارج وام می‌گیرند که هر ۳ مورد به بن‌بست رسیده است. دولت محل درآمدهای خود را احتمالا در سال دیگر تمام می‌کند مثلا مولدسازی که فروختن اموال دولت است. دولت اگر نتواند از مالیات بودجه را تامین کند، ناچار می‌شود دوباره به بانک مرکزی متصول شود و به تورم دامن بزند

منبع : انتخاب