مقایسه مبالغ پرداخت مالیات حقوق با مالیاتهای وصولی صاحبان مشاغل، نادرست است.
به گزارش رسانه مالیاتی ایران، سازمان امور مالیاتی کشور در پاسخ به مطلبی که روزنامه “کار و کارگر” مورخ ۴ خردادماه ۱۴۰۴ با عنوان «کارمندان و کارگران بازندگان بازی نظام مالیاتی معیوب کشور؛ افراد زیر خط فقر هم در کشور مالیات میپردازند!» منتشر کرده است، توضیحاتی به این شرح ارایه کرد:
حسب مقررات ماده (۸۴) قانون مالیاتهای مستقیم مصوب سال ۱۳۶۶ و اصلاحیه و الحاقات بعدی آن، همه ساله وفق احکام مصوب در قوانین بودجه سنواتی توسط مجلس شورای اسلامی، سقف معافیت مالیاتی از درآمد سالانه مشمول مالیات حقوق و همچنین نرخهای مالیاتی این منبع مالیاتی تعیین و پس از ابلاغ آن؛ مراتب در دستور کار سازمان امور مالیاتی کشور به عنوان سازمان متولی وصول مالیات و نظارت بر حسن اجرای قوانین مالیاتی، در همان سال مربوطه قرار میگیرد.
در همین راستا، طبق مقررات ماده (۸۶) قانون مالیاتهای مستقیم، پرداخت کنندگان حقوق هنگام هر پرداخت یا تخصیص آن مکلفاند مالیات متعلق تعیین شده را مطابق مقررات از حقوق کسر و تا پایان ماه بعد از پرداخت حقوق، به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز نمایند. این درحالی است که به موجب مقررات ماده (۱۰۰) قانون مالیاتهای مستقیم، صاحبان مشاغل مکلفند اظهارنامه مالیاتی مربوط به فعالیت شغلی خود را در طی یک سال شمسی تا آخر خرداد ماه سال بعد تسلیم و مالیات متعلق به آن را پرداخت نمایند.
بنابراین همانگونه که ملاحظه میشود، مالیات بر درآمد حقوق افراد به موجب مقررات حداکثر تا پایان ماه بعد از دریافت حقوق به حساب سازمان امور مالیاتی پرداخت میشود، لیکن پرداخت مالیات بر درآمد صاحبان مشاغل پس از پایان یک سال شمسی و با مهلت سه ماهه پرداخت میشود. لذا مقایسه مبالغ پرداخت مالیات حقوق در یک سال با مالیاتهای وصولی صاحبان مشاغل در همان سال با توجه به مهلتهای مقرر قانونی و وقفههای زمانی مذکور قیاس نزدیک به واقعیت نمیباشد.
علی ایحال با توجه به گزارشات عملکرد درآمدهای مالیاتی اعلامی از سوی سازمان امور مالیاتی کشور به شرح جدول ذیل، میتوان اذعان نمود؛ تقریباً سهم منابع مربوط به درآمد مالیاتی صاحبان مشاغل و مالیات بر درآمد حقوق از سهم یکسان و نزدیک به هم در کل درآمدهای مالیاتی برخوردار میباشند.
ردیف |
شرح |
مبلغ کل مالیات پرداختی در سال ۱۴۰۱ (میلیارد ريال) |
سهم پرداختی مالیات از کل درآمدهای مالیاتی ۱۴۰۱ (درصد) |
مبلغ کل مالیات پرداختی در سال ۱۴۰۲ (میلیارد ريال) |
سهم پرداختی مالیات از کل درآمدهای مالیاتی سال ۱۴۰۲ (درصد) |
مبلغ کل مالیات پرداختی در سال ۱۴۰۳ (میلیارد ريال) |
۱ |
مالیات بر درآمد مشاغل |
۵۱۶,۴۸۹ |
۱۰/۹۴ |
۷۷۸،۳۷۵ |
۹/۶۰ |
تا زمان ارائه اظهارنامههای مالیاتی (آخر خرداد ماه سال ۱۴۰۴) نامشخص |
۲ |
مالیات بر درآمد حقوق کارکنان اعم از بخش خصوصی و دولتی |
۵۳۰,۵۰۵ |
۱۱/۲۳ |
۸۱۷،۶۲۲ |
۱۰/۰۸ |
۱،۳۶۲،۶۲۱ |
۳ |
مالیات بر درآمد مستغلات |
۸۲,۴۰۴ |
۱/۷۴ |
۱۱۰،۴۶۵ |
۱/۳۶ |
تا زمان ارائه اظهارنامههای مالیاتی (آخر تیر ماه سال ۱۴۰۴) نامشخص |
۴ |
کل درآمدهای مالیاتی مستقیم وکالاها وخدمات |
۴,۷۲۳,۱۰۴ |
– |
۸,۱۰۷,۸۲۴ |
– |
تا زمان ارائه اظهارنامههای مالیاتی (آخر تیر ماه سال ۱۴۰۴) نامشخص |
منبع استخراج داده: سامانه مدیریت اطلاعات پژوهشی مالیاتی به آدرس الکترونیکی https://taxresearch.ir/
این در حالی است که با توجه به میزان معافیت مالیاتی اعمال شده برای حقوق بگیران براساس سقف معافیت مالیاتی درآمد سالانه مشمول مالیات حقوق در قوانین بودجه سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ و همچنین میزان معافیتهای اعمال شده به موجب قانون مالیاتهای مستقیم برای صاحبان مشاغل به شرح جدول ذیل مبین بهرهمندی بیشتر حقوق بگیران از معافیت مالیاتی نسبت به صاحبان مشاغل میباشد. به نحوی که ترتیب در سال مذکور میزان معافیت اعمالی برای حقوق بگیران ۴.۵ و ۲.۵ برابر معافیت اعمالی برای صاحبان مشاغل بوده است. بنابراین ادعای پرداخت مالیات بیشتر توسط قشر حقوق بگیر نسبت به صاحبان مشاغل با درنظر نگرفتن میزان معافیتهای مالیاتی اعطایی خود قیاسی ناعادلانه میباشد.
ردیف |
شرح |
سال ۱۴۰۱ (مبالغ به میلیون ريال) |
سال ۱۴۰۲ (مبالغ به میلیون ريال) |
۱ |
میزان کل معافیت اعطایی به حقوق بگیران با توجه به سقف معافیت اعلامی در قانون بودجه |
۶,۰۵۴,۹۷۱,۰۹۵ |
۸,۵۲۷,۵۴۵,۳۲۳ |
۲ |
مجموع کل معافیت مالیاتی در مالیات عملکرد برای صاحبان مشاغل |
۱،۳۴۶،۹۰۰،۲۰۲ |
۳،۳۱۸،۴۱۵،۴۵۰ |
منبع: نامه شماره ۲۰۰/۱۶۹۷۰/ص مورخ ۱۴۰۳/۰۸/۲۷ عنوان وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی وقت
در ادامه شایان ذکر است، با توجه به میزان مالیات پرداختی و همچنین تعداد صاحبان مشاغل دارای پرونده مالیاتی و تعداد حقوق بگیران دارای فهرست در سامانههای عملیاتی سازمان امور مالیاتی به شرح جدول ذیل بیانگر بیشتر بودن میزان سرانه مالیات پرداختی توسط صاحبان مشاغل نسبت به حقوق بگیران در کل کشور در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ است. بنابراین همانگونه که ملاحظه میشود همچنان صاحبان مشاغل با پرداخت مالیات سرانه بالاتر نسبت به سرانه مالیات پرداختی حقوق بگیران میباشند.
ردیف |
شرح |
سال ۱۴۰۱ |
سال ۱۴۰۲ |
||||
تعداد اشخاص |
مبلغ کل مالیات پرداختی (مبالغ به میلیارد ريال) |
سرانه مالیات پرداختی (ريال) |
تعداد اشخاص |
مبلغ کل مالیات پرداختی (مبالغ به میلیارد ريال) |
سرانه مالیات پرداختی (ريال) |
||
۱ |
صاحبان مشاغل |
۴،۴۴۵،۷۸۷ |
۵۱۶,۴۸۹ |
۱۱۶,۱۷۴,۹۳۱ |
۷،۳۵۷،۲۰۹ |
۷۷۸،۳۷۵ |
۱۰۵,۷۹۷,۵۹۲ |
۲ |
حقوق بگیران |
۷,۹۴۴,۹۴۲ |
۵۳۰,۵۰۵ |
۶۶,۷۷۲,۶۷۱ |
۸,۴۹۸,۰۰۷ |
۸۱۷،۶۲۲ |
۹۶,۲۱۳,۳۸۳ |
منبع: نامه شماره ۲۰۰/۱۲۹۶۴/ص مورخ ۱۴۰۳/۰۷/۰۳ عنوان عضو محترم کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات مجلس محترم شورای اسلامی
در خاتمه، لازم به تأکید است که به دلیل مواعد مقرر قانونی حسب مقررات مطروحه فوق، امکان اظهارنظر در خصوص سرانه مالیات پرداختی حقوق بگیران و صاحبان مشاغل در سال ۱۴۰۳ در حال حاضر امکان پذیر نمیباشد.