نشست روسای سه کمیسیون تخصصی با نایبرئیس اتاق ایران درباره صنعت رمزارز، ظهور بازاری تازه را نوید میدهد که «تدوین قوانین» و «شفافسازی قواعد»، آن را به سکوی جهش اقتصادی کشور بدل خواهد کرد.
در عینحال تله اقتصاد دولتی مهمترین عاملی است که میتواند به زمینگیر شدن صنعت رمزارزها منجر شود.
به گزارش دنیای اقتصاد؛ در خلال این نشست که با هدف تدوین نظر بخش خصوصی درباره رمز ارزهای دیجیتال برگزار شد، حاضران نحوه صحیح تولید ارزهای دیجیتال و ریلسازی برای توسعه این صنعت را به بحث گذاشتند و چهار خطر پیشروی این صنعت را به سیاستگذار گوشزد کردند.
«اعطای مجوزهای غیرشفاف»، «تخصیص یارانه پنهان ناشی از مصرف برق ارزان»، «بیتوجهی به آمایش سرزمین» و «رواج پرداختهای غیرقانونی با رمزارز در داخل کشور» چهار خطر بزرگی هستند که فعالیت مفید در صنعت رمزارز را تهدید میکند.
صنعت رمزارز با گردش مالی سالانه ۶۶۰ میلیون دلار، میتواند محمل شکوفایی اقتصاد ایران باشد. در عین حال امکان دارد این صنعت به خطری تازه برای رشد بخش سیاه در کشور بدل شده و اقتصاد زیرزمینی را رواج دهد. در عین حال آنچه امروز در آغاز این فعالیت اقتصادی نگرانکننده است، امکان گرفتار شدن صنعت رمزارز به سرنوشت خودروسازی، پتروشیمی و فولاد است. اینکه آنقدر مداخله دولت و تزریق سوبسید به آن بالا رود که از حالت اقتصادی خارج شده و تولید به بستری برای توزیع رانت و نه تولید ثروت یا رشد ارزش افزوده تبدیل شود.
تعلل سیاستگذار در تدوین قانون رمزارز
هنوز بانک مرکزی بهعنوان نهاد ناظر پولی و تنظیمگر اصلی در بازار پول و پرداخت، اقدام به تدوین قانون رسمی تولید و فروش و استفاده از رمزارزها نکرده است. در این باره بحث ناصر حکیمی در نشست اتاق درباره وظایف بانک مرکزی جالب توجه است. حکیمی در حوزه رمز ارزها معتقد به اجرای سه وظیفه از سوی بانک مرکزی است: بانک مرکزی باید سه کار را انجام دهد، ولی هنوز انجام نداده و باید بخش خصوصی در این حوزه مطالبهگری کند. باید ارز دیجیتال در بانک مرکزی به رسمیت شناخته شود.
بانکها و صرافیها طبق قواعد ارزی آن را خرید و فروش کنند و به صرافیها مجوز داده شود که ارز دیجیتال را هم در تابلوی خود نشان دهند. او ادامه داد: موضوع مربوط به ماینینگ با مصوبه هیات وزیران جزو صنایع قرار دارد و در اختیار وزارت صنعت، معدن و تجارت است. اما متاسفانه در این حوزه هم آمایش سرزمین رعایت نمیشود. مثلا این صنعت برای COOLING نیاز به دمای پایین دارد، ولی ما حتی شاهد هستیم که ماینینگ در قم و در کویر هم کار میکند و این هزینه تولید را بسیار بالا میبرد. برای همین باید تاکید شود که در روند مجوزدهی به این مشخصهها دقت شود.
او ادامه داد: البته الان تاکید بر تولید است نه هزینه و این به دلیل نیاز اتفاق افتاده است، ولی باید بنای کار درست گذاشته شود. البته این حوزه بسیار فسادزا هم هست و باید به اصول شفافیت تاکید جدی شود.
پیشنهادی برای پرهیز از مفتبری ماینرها
شبیخون ماینرها به برق ارزان تنها با واقعیسازی قیمت این نوع از حاملهای انرژی حاصل میشود. نکتهای که حمیدرضا صالحی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران بر آن تاکید دارد. صالحی که از ارائه برق در بورس خبر میدهد، درباره رمزارزها معتقد است: قرار است ۲۰ درصد از نیاز برق صنعت در بورس ارائه شود. اول صنایع با مصرف بالای یک مگاوات به بورس میرود و بعد ۵ مگاوات. البته الان دوره گذار صنعت برق هم هست و این روند در آینده رمز ارزها هم اثر خواهد گذاشت.
بعد از آن سهیل نیکزاد، مشاور کمیسیون کسبوکارهای دانشبنیان اتاق ایران با توجه به اینکه امروز حجم تراکنشهایی که به کمک رمز ارزها ثبتشده اثر معناداری در تجارت پیداکرده است، تاکید کرد: خوشبختانه چند سالی است در دنیا زیرساخت استفاده از رمز ارزها به وجود آمده و این قابلیت وجود دارد که بدون کنترل مستقیم نهادی از این بستر استفاده کنیم. البته، چون همچنان تا حدودی ناشناخته است و انواع فعالیتهای غیرقانونی نیز میتواند از این بستر دنبال شود، همچنان دولتها با نگاه تردید به آن مینگرند.
وی ادامه داد: حدود ۸ درصد ماینرهای دنیا در ایران قرار دارد؛ یکدهم برق ایران در این صنعت استفاده میشود و کل ماینرهای ایران رویهم دیگر ۲ درصد برق کشور را استفاده میکنند. اما لزوم تحول در سیستم سیاستگذاری برقی کشور موضوع دیگری است که در همین راستا در نشست اتاق ایران مطرح شده است. نیکزاد از حاضران در این نشست تاکید کرده اعداد در این حوزه باید شفاف و سیاستها دقیق باشد.
ترس دولت و بانک مرکزی از رمزارزها
ظهور اقتصاد دیجیتال و پلتفرمهای وابسته یکی از زمینههای تعدیل و حتی حذف نقش دولتها در دنیای آینده است؛ موضوعی که با رواج ارزهای دیجیتال آغاز شده و سایر حوزههای تصدیگری دولت را نیز در برمیگیرد. در آخرین بخش از نشست اتاق ایران محمدرضا قدوسی، مشاور بازار پول و سرمایه درباره دلایل ترس دولتها از رمزارزها نکاتی را یادآور شد و اولویتهای پیشروی صنعت رمزارز را بازگو کرد.
وی گفت: مساله برق اولویت آخر رمزارزها است، مالیات، صادرات و واردات در حوزه رمز ارزها یکی از مسائل مهم است که باید به آن توجه شود. بعد او به ترس دولتها و بانک مرکزی از رمز ارزها اشاره کرد: نگرانی دولتها از این است که با ترویج این فناوری بهتدریج، بانکهای مرکزی مدیریت خود را بر سیاستهای مالی و پولی کشور از دست بدهند، اما با توجه به بررسیهای دقیق مهندسان این حوزه، فناوری بلاکچین بالای ۹۰ درصد به دنبال چنین اهدافی نیست.
اما اتاق ایران باید به دولت و حاکمیت در شناخت این حوزه کمک کند و پیشنهادهایی ارائه دهد. در نهایت قرار شد که سه کارگروه در این حوزه، یعنی کارگروه با هدف شناخت وضعیت برق و مصرف این حوزه، کارگروهی برای شناخت نیاز ارزی کشور از دید اقتصاد کلان و کارگروهی برای شناسایی مشکلات واحدها تشکیل شود تا در نهایت بتوان به یک جمعبندی جامع رسید.