فصل نهم – مراجع حل اختلاف(مواد۱۵۷تا۱۶۶)

ماده۱۵۷- هر گونه اختلاف فردي بين كارفرما و كارگر يا كارآموز كه ناشي از اجراي قانون و ساير مقررات كار، قرارداد كارآموزي ، موافقت نامه هاي كارگاهي يا پيمانهاي دسته جمعي كار باشد ، در مرحله اول از طريق سازش مستقيم بين كارفرما و كارگر يا كارآموز و يا نمايندگان آنها در شوراي اسلامي كار

و در صورتي كه شوراي اسلامي كار در واحدي نباشد ، از طريق انجمن صنفي كارگران و يا نماينده قانوني كارگران و كارفرما حل و فصل خواهد شد و در صورت عدم سازش ، از طريق هياتهاي تشخيص و حل اختلاف به ترتيب آتي رسيدگي و حل و فصل خواهد شد.
ماده۱۵۸- هيات تشخيص مذكور در اين قانون از افراد ذيل تشكيل ميشود:
۱- يك نفر نماينده وزارت كار و امور اجتماعي.
۲- يك نفر نماينده كارگران به انتخاب كانون هماهنگي شوراهاي اسلامي كار استان.
۳- يك نفر نماينده مديران صنايع به انتخاب كانون انجمنهاي صنفي كارفرمايان استان.
در صورت لزوم و با توجه به ميزان كار هياتها، وزارت كار و امور اجتماعي مي تواند نسبت به تشكيل چند هيات تشخيص در سطح هر استان اقدام نمايد.
تبصره- كارگري كه مطابق نظر هيات تشخيص بايد اخراج شود، حق دارد نسبت به اين تصميم به هيات حل اختلاف مراجعه و اقامه دعوي نمايد.
ماده۱۵۹- راي هياتهاي تشخيص پس از ۱۵ روز از تاريخ ابلاغ آن لازم الاجرا ميگردد و در صورتي كه ظرف مدت مذكور يكي از طرفين نسبت به راي مزبور اعتراض داشته باشد، اعتراض خود را كتبا” به هيات حل اختلاف تقديم مي نمايد راي هيات حل اختلاف پس از صدور قطعي و لازم الاجرا خواهد بود. نظرات اعضاي هيات بايستي در پرونده درج شود.
ماده۱۶۰- هيات حل اختلاف استان از سه نفر نماينده كارگران به انتخاب كانون هماهنگي شوراهاي اسلامي كار استان يا كانون انجمنهاي صنفي كارگران و يا مجمع نمايندگان كارگران واحدهاي منطقه و سه نفر نماينده كارفرمايان به انتخاب مديران واحدهاي منطقه و سه نفر نماينده دولت ( مدير كل كار و امور اجتماعي ، فرماندار و رئيس دادگستري محل و يا نمايندگان آنها) براي مدت ۲ سال تشكيل مي گردد. در صورت لزوم و با توجه به ميزان كار هياتها ، وزارت كار و امور اجتماعي مي تواند نسبت به تشكيل چند هيات حل اختلاف در سطح استان اقدام نمايد.
ماده۱۶۱- هياتهاي حل اختلاف با توجه به حجم كار و ضرورت به تعداد لازم در محل واحدهاي كار و امور اجتماعي و حتي الامكان خارج از وقت اداري ، تشكيل خواهد شد.
ماده۱۶۲- هياتهاي حل اختلاف از طرفين اختلاف براي حضور در جلسه رسيدگي ، كتبا” دعوت مي كنند، عدم حضور هر يك از طرفين يا نماينده تام الاختيار آنها مانع رسيدگي و صدور راي توسط هيات نيست : مگر آنكه هيات حضور طرفين را ضروري تشخيص دهد ، در اين صورت فقط يك نوبت تجديد دعوت مي نمايد. در هر حال هيات حتي الامكان ظرف مدت يكماه پس از وصول پرونده رسيدگي و راي لازم را صادر مي نمايد.
ماده۱۶۳- هياتهاي حل اختلاف مي توانند در صورت لزوم از مسئولين و كارشناسان و انجمنها و شوراهاي اسلامي واحدهاي توليدي ، صنعتي ، خدمات و كشاورزي دعوت به عمل آورند و نظرات و اطلاعات آنان را در خصوص موضوع ، استماع نمايند.
ماده۱۶۴- مقررات مربوط به انتخاب اعضاء هياتهاي تشخيص و حل اختلاف و چگونگي تشكيل جلسات آنها توسط شوراي عالي كار تهيه و به تصويب وزير كار و امور اجتماعي خواهد رسيد.
ماده۱۶۵- در صورتيكه هيات حل اختلاف اخراج كارگر را غير موجه تشخيص داد، حكم بازگشت كارگر اخراجي و پرداخت حق السعي اورا از تاريخ اخراج صادر ميكند و در غير اينصورت ( موجه بودن اخراج) كارگر، مشمول اخذ حق سنوات به ميزان مندرج در ماده ۲۷ اين قانون خواهد بود.
تبصره- چنانچه كارگر نخواهد به واحد مربوط بازگردد، كارفرما مكلف است كه بر اساس سابقه خدمت كارگر به نسبت هر سال ۴۵ روز مزد و حقوق به وي بپردازد.
ماده۱۶۶- آراء قطعي صادره از طرف مراجع حل اختلاف كار، لازم الاجرا بوده و به وسيله اجراي احكام دادگستري به مورد اجرا گذارده خواهد شد. ضوابط مربوط به آن به موجب آئين نامه اي خواهد بود كه به پيشنهاد وزارتين كار و امور اجتماعي و دادگستري به تصويب هيات وزيران مي رسد.