رفع ابهام از نحوه محاسبه حق سنوات

باتوجه به صدور آراءمختلف در مورد حق سنوات کارگران،موارد زیر رفع ابهام می گردد:
۱-  در چه مواردی پرداخت حق سنوات قطعی و در چه زمانی علی الحساب تلقی می گردد

۲-  در مورد مدت محاسبه حق سنوات،ملاک ماده ۲۴قانون کار است یا تبصره ۴ماده۷این قانون

۳-  ماخذ محاسبه حق سنوات مزد است یا حق السعی

۴-  تا چه زمانی می توان حق سنوات یک سال را با نرخ همان سال پرداخت نمود؟

▪️در مورد ابهام اول:

مزایای کارگران از نظر زمان پرداخت به سه دسته تقسیم می شود.مزایای ماهانه،مزایای پایان سال و مزایای پایان قرارداد/پایان کار

مطابق با ماده ۲۴ و۳۱ قانون کار، حق سنوات (مزایای پایان خدمت) جز مزایایی است که باید در پایان کار یا قرارداد محاسبه و پرداخت شود.

به استناد دادنامه ۲۷۲۷ و اصلاح آن به شماره۲۴۹،در قراردادهایی که در پایان سال خاتمه می یابد،پرداخت حق سنوات در همین زمان قطعی محسوب میشود.

چنانچه نوع قرارداد دائم یا موقت با مدت بیشتر از یکسال باشد یا قرارداد تا سال بعد ادامه داشته باشد،پرداخت حق سنوات در پایان سال، علی الحساب محسوب می شود.

▪️در مورد ابهام دوم:

تا سال۱۳۸۷حق سنوات بر اساس ماده ۲۴قانون کار صرفا به کارگرانی پرداخت می شد که یکسال سابقه داشتند(مثل نحوه محاسبه و پرداخت پایه سنوات).با اجرای قانون رفع برخی از موانع تولید به صورت آزمایشی، با توجه به بند الف ماده۸ این قانون ۲تبصره به ماده۷قانون کار اضافه شد.بر اساس تبصره۴ماده ۷قانون کار،محاسبه و پرداخت حق سنوات بر اساس کارکرد کارگران بوده و حتی یک روز کارکرد هم مشمول پرداخت حق سنوات است.

با پایان مدت آزمایشی قانون رفع برخی از موانع تولید، عملا شرایط پرداخت حق سنوات به حالت قبل برگشت.با اجرای قانون دائمی رفع موانع تولید و اجرای آن از سال۹۴و با توجه به بند ۱ ماده ۴۱ این قانون،مجددا تبصره۳ و۴ ماده۷قانون کار احیا شد.

▪️در مورد ابهام سوم:

ماخذ محاسبه اغلب مزایای کارگران مزد است.مزایای مثل اضافه کاری،نوبت کاری،جمعه کاری …
البته مواردی مثل مانده مرخصی استحقاقی و حق اولاد استثنا هستند.
به استناد ماده ۲۴و۳۱ قانون کارو بند ۱ ماده ۴۱ قانون رفع موانع تولید ، ماخذ محاسبه حق سنوات آخرین مزد است.یعنی چنانچه در حین سال تغییراتی به صورت قانونی یا عرف کارگاه انجام شود و مزد افزایش یابد،ملاک مزد مندرج در آخرین حکم حقوقی است.

منظور از مزد به صورت تخصصی،مزد ثابت مندرج در ماده ۳۶ قانون کار است.مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل.

اگر حقوق شخصی شامل:مزد۴۰/۰۰۰/۰۰۰ریال،بن کارگری۶/۰۰۰/۰۰۰ریال،بن مسکن۴/۵۰۰/۰۰۰ریال،حق اولاد۵/۳۱۰/۹۹۰ریال،حق مسئولیت ۲۰/۰۰۰/۰۰۰،حق تخصص۱۰/۰۰۰/۰۰۰ریال باشد.
مزد ثابت این کارگر۷۰/۰۰۰/۰۰۰ریال است.

با صدور آرا هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره های۱۱۷۲،۱۸۶و۳۳۲۸ماخذ محاسبه حق سنوات،جمع مواد ۳۴و۳۵(مزد و حق السعی)تلقی شد.در تاریخ ۵ آبان ۱۳۹۹ رای ۸۹۹ هیات تخصصی دیوان صادر و مجددا اعلام نمود که ماخذ محاسبه حق سنوات آخرین مزد است.پس از آن هم رای۱۴۱۴به تاریخ ۲ شهریور ۱۴۰۰صادر و مجددا بحث حق السعی را مطرح نمود.

نهایتا با انتشار نسخه اصلاحی رای۳۳۲۸ در روزنامه رسمی کشور به تاریخ۹بهمن و به استناد مواد۱۰۷و۱۰۹قانون دیوان عدالت اداری در مورد اجرای آرا صادره توسط دیوان عدالت اداری،ماخذ محاسبه حق سنوات آخرین مزد است.

▪️در مورد ابهام چهارم:

با توجه به اینکه حق سنوات باید بر اساس آخرین مزد پرداخت شود،در صورت عدم پرداخت حق سنوات تا پایان سال۱۴۰۰ و اینکه کارگر حتی ۱ روز در سال ۱۴۰۱مشغول به کار شود،ماخذ محاسبه حق سنوات مزد سال۱۴۰۱است.

محسن کی منش