مالیات بر سکه با فرمول جدید

میزان مالیات مقطوع خریداران سکه بر اساس بخشنامه اخیر ،  صرفا براساس میزان سکه تحویل گرفته شده، محاسبه می‌شود.

بر این اساس خریداران یک تا ۱۰ سکه، از پرداخت مالیات معاف هستند. این درحالی است که در سال ۹۷، خریداران تا ۲۰ سکه، مشمول پرداخت مالیات نمی‌شدند. علاوه بر این، میزان مالیات مقطوع برای خریداران سکه نیز با افزایش همراه شده است. خریداران نسبت به مازاد ۱۰ تا ۳۰ سکه باید به ازای هر قطعه سکه ۲۰۰ هزار تومان مالیات مقطوع پرداخت کنند. درحالی‌که این عدد در سال ۹۷، برای بازه بیش از ۲۰ تا ۶۰ سکه، معادل ۱۵۰ هزار تومان بود. این افزایش برای افرادی که تعداد بیشتری سکه خریده‌اند، بیشتر هم بوده است. مازاد ۳۰ سکه، تا سقف ۵۰ سکه، مشمول پرداخت ۵۲۰ هزار تومان به ازای هر قطعه است.

این عدد برای مازاد ۵۰ سکه، به ۶۵۰ هزار تومان می‌رسد. فرضا اگر کسی ۱۲۰ سکه در سال ۹۸ خریده باشد باید ۵۹ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان مالیات بپردازد. درحالی‌که این عدد برای خریداران سال ۹۷، معادل ۱۹ میلیون تومان مالیات است. این یعنی، پرداخت مالیات بیش از ۳ برابر شده است. البته باید توجه کرد که در سال ۹۸، قیمت سکه نیز نسبت به سال ۹۷، با افزایش همراه بوده است. براساس داده‌های بانک‌مرکزی، میانگین قیمت سکه در سال گذشته با ۳۰ درصد افزایش به ۴ میلیون و ۶۱۸ هزار تومان رسیده است. اما به نظر می‌رسد، سیاست‌گذار تصمیم گرفته که افزایش میزان سرمایه‌گذاری (ناشی از قیمت) را با هزینه گزافی همراه کند.

امکان پرداخت قسطی:

درخصوص اشخاصی که امکان پرداخت مالیات مقطوع موضوع این دستورالعمل را به‌صورت کامل تا پایان مرداد سال ۱۳۹۹ ندارند، امکان پرداخت قسطی در نظر گرفته شده است. مالیات مقطوع تعیین شده حداکثر چهار ماه به‌صورت مساوی تقسیط می‌شود. همچنین آن دسته از مشمولان این دستورالعمل که به مالیات قطعی شده اعتراض داشته باشند، اعتراض آن‌ها برابر مقررات در هیات حل اختلاف مالیاتی قابل رسیدگی خواهد بود.

اثرات احتمالی

یکی از اتفاقاتی که در بخشنامه جدید نسبت به بخشنامه سال گذشته رخ داده، حذف یک بند مهم است. بخشنامه‌ای که برای خریداران سکه در سال ۹۷، تنظیم شده بود، یک امکان برای افرادی که اقدام به فروش سکه نکرده بودند، پیش‌بینی می‌کرد. مطابق بندی از بخشنامه سال ۹۷، «چنانچه مودیان مشمول نسبت به مالیات تعیین شده صرفا از حیث عدم فروش سکه‌های دریافتی معترض باشند، می‌توانند نسبت به طرح ادعای خود در مراجع دادرسی مالیاتی اقدام و درخواست رسیدگی مجدد کنند.» پس یعنی، تا زمانی‌که فروش سکه رخ نمی‌داد و سودی شناسایی نمی‌شد، امکان عدم پرداخت مالیات نیز وجود داشت. اما در بخشنامه جدید، چنین امکانی در نظر گرفته نشده است.

بر این اساس، کلیه خریداران سکه در سال ۹۸، بدون توجه به اینکه اقدام به فروش یا کسب سود کرده‌اند یا نه، باید نسبت به پرداخت مالیات اقدام کنند. بخشنامه جدید، از یک حیث می‌تواند فشار زیادی را به سفته‌بازان وارد کند، چراکه هزینه خرید سکه را افزایش می‌دهد. از این‌رو، امکان دارد خرید سکه با کاهش همراه شود که این مساله می‌تواند به افت قیمت سکه بینجامد. از سوی دیگر، بخشنامه جدید یک نوع مزاحمت مالیاتی برای خریداران خرد به حساب می‌آید.

یعنی افرادی که تنها برای حفظ ارزش دارایی‌شان، اقدام به خرید سکه کرده‌اند نیز ناچار به پرداخت مالیات خواهند بود. برخی کارشناسان معتقدند که کف معاف از مالیات در سال‌جاری، پایین در نظر گرفته شده است و این چندان وضعیت سرمایه‌گذاران خرد را در نظر نمی‌گیرد. حتی این مساله می‌تواند موجب هجرت سرمایه‌گذاران خرد از بازار سکه به بازار‌های دیگر، همچون بازار ارز شود؛ همچنین می‌تواند درصد معاملات غیررسمی را افزایش دهد که در تضاد با اهداف سیاست‌گذار است.