نظر رسمي مقام ناظر بازار درباره تجديد ارزيابي
شركت‌هاي توليدي بايد براي افزايش سرمايه از محل تجديد ارزيابي دارايي‌ها سازمان بورس را قانع كنند.
افزايش سرمايه از محل تجديد ارزيابي بهانه‌اي شد تا سهام برخي از شركت‌هاي داراي دارايي‌هاي ارزنده مدت‌ها در بورس تهران مورد توجه قرار گيرد.
.
بانك كارآفرين، آذرآب، ايرالكو و برخي از سهام قندي تنها تعدادي انگشت‌شمار از شركت‌هاي حاضر در بازار سرمايه هستند كه طرح موضوع تجديد ارزيابي دارايي‌ها براي مدتي سهام اين بنگاه‌هاي پذيرفته شده در بازار سرمايه را دستخوش تغيير كرد، هرچند تاكنون تنها بانك كارآفرين موفق شده با دريافت مجوزهاي لازم اين افزايش سرمايه جديد را به مراحل نهايي برساند و سهامداران ديگر شركت‌ها توانسته‌اند با طرح موضوع اين نوع افزايش سرمايه جذاب كه نيازي به آورده نقدي ندارند، فقط چند صباحي را خوش باشند.
.
افزايش سرمايه از محل تجديد ارزيابي دارايي‌ها براي شركت‌هاي توليدي از آن جهت يك طرح ابتدايي و البته خوش‌خيالي ارزيابي مي‌شود كه معاون سازمان بورس اين نوع افزايش سرمايه را تنها براي بانك‌ها مناسب ارزيابي مي‌كند.
.
به اعتقاد مديران سازمان بورس، اين نوع افزايش سرمايه تنها براي بانك‌ها مي‌تواند مفيد باشد، چراكه در تعادل نسبت كفايت به سرمايه آنها تاثيرگذار است، اما در مابقي شركت‌ها به رقيق‌شدن قيمت سهم و در نتيجه كاهش قيمت سهام شركت‌ها منجر مي‌شود. اعتقادي كه باعث شد با افزايش سرمايه شركت آذرآب و چند شركت قندي ديگر مخالفت شود.
.
اما توجه فعالان بازار سرمايه به تجديد ارزيابي دارايي‌هاي شركت‌ها سبب شد تا در گفت‌وگو با سيدعلي حسيني معاون سازمان بورس و اوراق بهادار به بررسي آخرين وضعيت افزايش سرمايه‌ها در بازار سرمايه بپردازيم.
او در اين گفت‌وگو ضمن دفاع از فرآيند صدور مجوز افزايش سرمايه‌ها در سازمان بورس، زواياي مختلف تجديد ارزيابي شركت‌ها را بررسي مي‌كند.
.
اين گفت‌وگو را در ادامه بخوانيد:
.
درخصوص افزايش سرمايه‌ها اين شائبه وجود دارد كه سازمان بورس مجوز افزايش سرمايه‌ها را با تاخير صادر مي‌كند؟
.
سال ۸۹ افزايش سرمايه‌ها از حجم ۹ هزار و پانصد ميليارد توماني برخوردار بود، اما سال ۹۰ افزايش سرمايه‌ها از نظر تعدادي به ۹۶ مجوز رسيد كه از ارزش حدود ۱۰ هزار ميليارد توماني برخوردار است.
.
چراكه با توجه به تورم موجود در كشور، بايد تامين منابع مالي در شركت‌ها بيشتر باشد، ضمنا نبايد اجازه بدهيم، شركت‌ها سود بالايي را تقسيم كنند، بر اين اساس كمك كرده‌ايم تا افزايش سرمايه‌ها انجام شود. اين استراتژي سازمان بورس است؛ لذا روند رشد افزايش سرمايه‌ها در ۵ ساله گذشته قابل مشاهده است.
.
مدت ميانگين صدور افزايش سرمايه از زمان ارائه درخواست از سوي شركت‌ها تا زمان برگزاري مجمع فوق‌العاده چقدر است؟
.
بر اساس قانون بازار سرمايه زمان تكميل مدارك تا صدور مجوز يك ماه بيشتر نمي‌تواند باشد. اما مشكل ما اين است كه شركتي تنها با ارايه يك نامه يك صفحه‌اي، درخواست افزايش سرمايه خود را به سازمان بورس ارسال مي‌كند و از آن روز ادعاي درخواست برگزاري مجمع را دارد.
.
اين در حالي است كه مراحل درخواست افزايش سرمايه شامل ارائه گزارش توجيهي، اظهار‌نظر حسابرس و بازرس قانوني، بيانيه ثبت مربوط به شركت با توجه به موضوع فعاليت و واريز فيش كارمزد رسيدگي به درخواست افزايش سرمايه شركت است. همچنين اگر افزايش سرمايه از محل مطالبات و آورده نقدي باشد، بايد نامه متعهد پذيره‌نويس مبني بر جمع‌آوري حق‌تقدم‌هاي استفاده نشده پس از عرضه عمومي را نيز به سازمان بورس ارائه كند. با تكميل اين مدارك و ارسال آن به سازمان بورس، پرونده شركت براي صدور مجوز افزايش سرمايه مورد بررسي قرار مي‌گيرد.
.
آيا افزايش سرمايه از محل تجديد ارزيابي دارايي‌ها مورد قبول سازمان بورس است و براي انجام آن مجوزي صادر مي‌شود؟
.
بله. افزايش سرمايه از اين محل به موجب قانون بودجه سال ۹۰ مورد قبول سازمان بورس است، اما علت تاخير در صدور مجوز آن اين بود كه آيين‌نامه اجرايي آن دير ابلاغ شد. بنابراين تا شركت‌ها خواستند اين فرآيند را انجام دهند سال به اتمام رسيد.
.
از سوي ديگر انجام اين افزايش سرمايه ۳ مرحله دارد كه شامل تجديد ارزيابي دارايي‌ها و ثبت مالي آن، برگزاري مجمع فوق‌العاده و ثبت آن در اداره ثبت شركت‌هاست. سازمان بورس با اين ابهام مواجه بود كه كدام يك از اين سه مرحله بايد در سال ۹۰ انجام شود و كدام يك از آنها بايد به سال بعد موكول شود كه اين ابهامات از سازمان امور مالياتي استعلام شد. بنابراين شركت‌هايي كه سال گذشته كارهاي تجديد ارزيابي خود را انجام داده‌اند، امسال به آنها مجوز اين نوع از افزايش سرمايه داده مي‌شود. منتهي سازمان بورس در بررسي درخواست شركت‌ها، مقررات قانوني خود را در پروسه بررسي افزايش سرمايه اعمال مي‌كند.
.
سال گذشته دو شركت قندي مجمع فوق‌العاده خود را براي دريافت مصوبه مجمع برگزار كردند، اما اين مصوبات از سوي سازمان بورس مورد تاييد قرار نگرفت. آيا شرايط خاصي براي انجام اين افزايش سرمايه وجود دارد؟
.
در رعايت مقررات و موجه بودن آن بر سودآوري شركت‌ها مسايلي بايد از سوي شركت‌ها مورد توجه قرار گيرد. در غير اين صورت احتمال گمراهي بازار وجود دارد. چرا كه اين افزايش سرمايه تنها بر دارايي‌هاي غيرمولد از جمله زمين و ساختمان شركت‌ها تاثير مي‌گذارد و عملا تاثيري در سودآوري شركت‌ها ندارد. در بازار سرمايه شركت‌ها عمدتا بر اساس سودآوري قيمت مي‌خورند، چراكه فرض بر تداوم فعاليت است نه توقف آن.
.
پس چرا تنها اعلام شركت‌ها مبني بر افزايش سرمايه از اين محل، موجب رونق سهام آنها در بازار مي‌شود؟
.
هيچ اتفاقي در آن شركت رخ نمي‌دهد و كارخانه آن شركت در آن زمين فعاليت مي‌كند كه قبلا بوده و در آينده نيز خواهد بود، لذا هيچ اتفاقي در آن كارخانه رخ نمي‌دهد.
.
اين نوع افزايش سرمايه در شركت‌هايي كه مي تواند منجر به افزايش فعاليت شود، مانند بانك‌ها و ليزينگ‌ها از نظر ما موجه است. چرا كه در پي اين امر فعاليت بانك گسترش مي‌يابد، لذا افزايش سرمايه در اين نوع از صنايع موجه‌تر است. بنابراين شركت‌ها بايد در نظر داشته باشند كه علاوه بر مقررات مربوط به تجديد ارزيابي كه مصوبه مجلس و آيين‌نامه اجرايي دولت است، بايد مقررات حاكم بر صدور مجوز افزايش سرمايه بازار سرمايه را هم رعايت كنند. در صورت طي اين شرايط، افزايش سرمايه انجام خواهد شد.
.
عمدتا از سوي چه شركت‌هايي درخواست اين نوع افزايش سرمايه وجود دارد؟
.
عمدتا از سوي بانك‌ها درخواست افزايش سرمايه از محل تجديد ارزيابي وجود دارد كه يك مجوز صادر شده و در آينده هم در صورت تقاضا مجوزهاي لازم صادر خواهد شد.
.
آيا به شركت‌هاي توليدي مانند ايرالكو مجوز افزايش سرمايه از محل تجديد ارزيابي دارايي‌ها تعلق مي‌گيرد؟
.
شركت‌هاي توليدي در انجام اين نوع از افزايش سرمايه بايد ما را قانع كنند. صرف اينكه اجازه‌اي به شركت‌ها در تجديد ارزيابي دارايي‌هايشان داده شده از نظر ما كافي نيست. ضمن اين كه انجام اين امر اجبار هم نيست. ما در صدور مجوز افزايش سرمايه‌ها، ملاحظات بازاري را نيز در نظر مي‌گيريم. افزايش سرمايه از محل تجديد ارزيابي دارايي‌ها بر دارايي‌هاي غيرمولد شركت تاثير مي‌گذارد، لذا شركتي كه با مشكل سودآوري مواجه است، انجام اين نوع از افزايش سرمايه مي‌تواند براي آنها بحران ايجاد كند. بنابراين اعطاي تسهيلات مضاعف به شركت‌ها بايد بر اساس دارايي‌هاي شركت و توان پرداخت اقساط صورت گيرد. بر اين اساس سرمايه‌گذاران بايد حتما در نظر داشته باشند كه صرفا اعلام اين افزايش سرمايه به معناي انجام آن نيست. بلكه دريافت يا عدم دريافت مجوز بايد مورد توجه قرار گيرد.
.
منبع : دنياي اقتصاد
.