- ACCPress.com – تازه های حسابداری - http://www.accpress.com/news -

تراکنش های بانکی بالای ۵ میلیارد تومان در سال زیر ذره بین مالیات

سرانجام قطار بررسی تراکنش‌های بانکی برای دریافت مالیات در زمین میلیاردرها توقف کرد.


 سازمان امورمالیاتی دستورالعمل [1] تکمیلی شیوه رسیدگی به تراکنش‌های بانکی مشکوک برای عملکرد سال‌های ۹۱ تا ۹۴ را ابلاغ کرد.

به گزارش ایران، سرانجام قطار بررسی تراکنش‌های بانکی برای دریافت مالیات در زمین میلیاردرها توقف کرد.

بررسی حساب‌های بانکی که از سال‌ها قبل در دستور کار دولت قرار داشت، در دی سال ۱۳۹۵ در آیین‌نامه اجرایی تبصره ٥ ماده ١٦٩ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم جدی شد تا برمبنای این آیین نامه تراکنش‌های بانکی بالای ۵۰۰ میلیون تومان توسط سازمان امور مالیاتی بررسی شود.

ولی از همان زمان این طرح جدید با مخالفت‌ها و مقاومت‌های بسیاری مواجه شد. دریک طرف ذینفعانی بودند که با سازوکارهای این بررسی مشکل داشتند و در سوی دیگر شبکه بانکی قرار داشت که ارائه اطلاعات بانکی مشتریان خود به سازمان مالیاتی را خلاف مصالح خود می‌دانستند.

برهمین اساس حتی مذاکرات سازمان امور مالیاتی با بانک‌های کشوربرای دریافت اطلاعات حساب‌های بانکی که از اردیبهشت ماه امسال آغاز شد نیز چندان رضایت بخش نبود و دراین زمینه مسئولان ارشد دستگاه مالیاتی انتقاد زیادی از مقاومت برخی از بانک‌ها کردند.

اما در تازه‌ ترین تحول به نظر می‌رسد که موضوع بررسی حساب‌های بانکی با تغییرکف تراکنش‌های مالی حساب‌ها به مرحله پایانی و اجرایی خود رسیده است. بتازگی این میزان در توافق وزیران اموراقتصادی و دارایی و دادگستری به ۵ میلیارد تومان یعنی ۱۰ برابر آستانه قبلی (۵۰۰ میلیون تومان) افزایش یافته است.

بنابراین سازمان امورمالیاتی کشور دستورالعمل تکمیلی درباره شیوه رسیدگی به تراکنش‌های بانکی مشکوک برای عملکرد سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۴ را ابلاغ کرد.

بر پایه این دستورالعمل که عصر شنبه در تارنمای سازمان امورمالیاتی کشور منتشر شد، چنانچه جمع بدهکار یا بستانکار مجموع حساب‌های بانکی اشخاص حقیقی در یک سال بیش از ۵۰ میلیارد ریال شود، دفتر بازرسی ویژه مبارزه با پولشویی و فرار مالیاتی موظف است به استعلام، دریافت و ارسال اطلاعات تراکنش‌های مشکوک رسیده به‌اداره‌های کل امورمالیاتی اقدام کند.

در مورد افرادی که سابقه و پرونده مالیاتی ندارند، در صورت احراز نشدن کسب درآمد مشمول مالیات، به صدور برگ تشخیص مالیات نیازی نیست و فقط باید در این زمینه گزارشی تهیه و از طریق اداره‌های کل امورمالیاتی فرستاده شود.

دولت پس از تلاش‌های فراوان در قالب اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم در تیر ماه سال ۱۳۹۴ توانست موضوع بررسی حساب‌های بانکی را به قانون تبدیل کند. براساس تکلیف قانونی ماده ١٦٩ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم، اصلاحی مصوب ٣١ تیر ١٣٩٤ برای شفافیت فعالیت‌های اقتصادی و استقرار نظام یکپارچه اطلاعات مالیاتی، پایگاه اطلاعات هویتی، عملکردی و دارایی مؤدیان مالیاتی شامل مواردی نظیر اطلاعات مالی، پولی و اعتباری، ‌معاملاتی، سرمایه‌ای و ملکی اشخاص حقیقی و حقوقی در سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد می‌شود.

در تبصره ٥ این ماده نیز نحوه اجرای حکم ماده ۱۶۹ بخصوص در خصوص حساب‌های بانکی به تصویب آیین نامه اجرایی موکول شده بود که این آیین نامه در دی سال ٩٥ برای بررسی اطلاعات حساب‌های بانکی ٥٠٠میلیون تومان به بالا تصویب شد.

اما در کنار مخالفت‌ها و مقاومت‌ها در برابر این آیین نامه اجرایی، برخی از بانک‌ها با همکاری نکردن  در ارائه اطلاعات مشتریان خود نیزطفره رفتند. تازه‌ ترین تغییری که در کف مبلغ تراکنش‌های مورد بررسی صورت گرفته است به نظر می‌رسد که دامنه انتقادات به این ماده قانونی را به میزان زیادی کاهش دهد. درواقع با افزایش ۱۰ برابری مبلغ تراکنش‌ها تعداد محدودی از حساب‌های بانکی در قالب آیین نامه اجرایی بررسی حساب‌های بانکی جا می‌گیرند و تمام افراد حقیقی عادی از شمول آن خارج می‌شوند.

جلوگیری از ۱۵هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی
یکی از اهداف قانونگذار برای بررسی حساب‌های بانکی مقابله با فرار مالیاتی است. رئیس کل سازمان مالیاتی کشور سوم خردادماه امسال رقم فرار مالیاتی را تا ۱۵هزار میلیارد تومان اعلام کرده و گفته بود:‌ پارسال ۵۰ هزار میلیارد ریال فرار مالیاتی را شناسایی کردیم. معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی درباره راهکارهای افزایش درآمدهای مالیاتی گفت:‌ افزایش درآمدهای مالیاتی رابطه مستقیم با میزان کنترل قاچاق دارد؛ یعنی اینکه تا چه اندازه بتوانیم قاچاق را کنترل کنیم.

حال با اجرایی شدن آیین نامه بررسی حساب‌های بانکی مشکوک که شاید برخی از آنها تاکنون مالیاتی پرداخت نکرده‌اند، افراد بیشتری در تور مالیاتی قرار می‌گیرند.

سرکشی مالیاتی به حساب‌های بانکی مؤدیان قانونی است
علاوه براصل موضوع سرکشی به حساب های بانکی یکی از موارد اعتراض اصناف تعمیم آن به عملکرد پنج سال قبل فعالان اقتصادی بود که طبق اعلام سازمان امور مالیاتی قوانین و مقررات زیادی این اختیار را به این سازمان واگذار کرده است.درهمین راستا بر اساس اعلام این سازمان، به استناد ماده ۲۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم کار شناسایی و تشخیص درآمد مشمول مالیات به سازمان امور مالیاتی محول شده است.

همچنین با استناد ماده ۲۲۹ قانون مالیات‌های مستقیم، اداره امور مالیاتی می‌تواند برای رسیدگی به اظهارنامه یا تشخیص هرگونه درآمد مؤدی به تمام دفاتر، اسناد و مدارک مربوط مراجعه و رسیدگی کند و مؤدی مالیاتی مکلف به ارائه و تسلیم است. ضمناً در اجرای مواد ۲۳۰ و ۲۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم، سازمان امور مالیاتی می‌تواند به اشخاص ثالث که اطلاعات، اسناد و مدارک حاکی از تحصیل درآمد مؤدی نزد آن‌هاست، مراجعه یا درخواست ارائه اطلاعات کند.

از سوی دیگر در اجرای تبصره ماده ۲۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم چنانچه اطلاعات نزد بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیر بانکی باشد، درخواست ارائه اطلاعات با مجوز وزیر امور اقتصادی و دارایی انجام می‌شود. براساس حکم ماده ۳۰ قانون مالیات بر ارزش‌افزوده این اختیار به رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور هم داده شده است.

همچنین به استناد مفاد مواد ۱۵۶ و ۲۲۷ قانون مالیات‌های مستقیم چنانچه به ‌صورت مستند مشخص شود که مؤدی فعالیت‌هایی داشته که درآمد آن را کتمان کرده یا اداره امور مالیاتی در موقع صدور برگ تشخیص از آن مطلع نبوده باشد، مالیات درآمدهای کتمان شده با رعایت مهلت مقرر در ماده ۱۵۷ قانون مالیات‌های مستقیم قابل مطالبه است.مطابق ماده ۱۵۷ قانون مالیات‌های مستقیم مرور زمان مالیاتی پنج سال از تاریخ سررسید تسلیم اظهارنامه یا سررسید پرداخت مالیات است.

با توجه به مستندات قانونی فوق، سازمان امور مالیاتی بر اساس اصلاحیه ۱۳۸۰/۱۱/۲۷  از سال ۱۳۸۱ به بعد با اذن وزیر امور اقتصادی و دارایی و از ابتدای مهر ۱۳۸۷ (تاریخ اجرایی شده قانون مالیات بر ارزش‌افزوده) با موافقت رئیس کل سازمان می‌تواند به اطلاعات تراکنش‌های بانکی مؤدیان مالیاتی دسترسی داشته باشد و لذا دستورالعمل رسیدگی به تراکنش‌های بانکی و اقدامات اجرایی مبتنی بر این دستورالعمل، عطف به ماسبق کردن قانون نبوده بلکه صرفاً شیوه‌نامه اجرایی حسابرسی تراکنش‌های بانکی بوده است که به جهت ایجاد وحدت رویه و اجتناب از بروز رفتارهای سلیقه‌ای تدوین و ابلاغ شده است.