محمد احمدی-مشاور و مدرس سرمایه‌گذاری
برگزاری هر چه موثرتر جلسات مجمع عمومی سهامداران، می‌تواند به افزایش منافع سهامداران یک شرکت کمک کند، به این منظور باید ابتدا از کارکردهای یک جلسه مجمع آگاهی کسب کرد و سپس به دنبال راهکارهایی برای بهبود این جلسات بود. برخی محققان سه کارکرد اساسی برای مجامع در نظر می‌گیرند:
- انجام وظایف قانونی: مواردی که پیش‌تر در دستور جلسه مجمع به آن اشاره شده است.
- ایجاد ارتباط با سهامداران: این مهم از طریق گزارش هیات مدیره به سهامداران انجام می‌شود.
- پاسخگویی: اشاره دارد به مسوولیت پاسخگویی در مقابل سوالات سهامداران.
پاسخگویی به سهامداران را می‌توان وجهی از جلسات مجمع عمومی دانست که به بهبود حاکمیت شرکتی می‌انجامد. حاکمیت شرکتی به سیستم یا مکانیسمی اشاره دارد که از طریق آن شرکت‌ها مدیریت و کنترل می‌شوند. در حالت مطلوب این مکانیسم باید به حداکثرسازی منافع سهامداران در عین رعایت موارد قانونی و اخلاقی ختم شود؛ بنابراین یکی از جنبه‌های قابل بهبود در جلسات مجامع، بهبود از منظر حاکمیت شرکتی است. در ادامه و به اختصار برخی از توصیه‌های ارائه شده از سوی نیکلاس آپوستولیدس که به بررسی وضعیت جلسات مجمع عمومی سهامداران در انگلستان پرداخته و توصیه‌هایی برای بهبود این جلسات از منظر حاکمیت شرکتی ارائه کرده است، می‌پردازیم:
برخی از پیشنهادهایی که می‌تواند موجب بهبود کارکرد مجامع شود عبارتند از:
- افشای اطلاعات بیشتر از صورت‌های مالی: مخصوصا اطلاعات مربوط به‌صورت جریان وجوه نقد میان دوره شرکت‌ها.
- مرتبط کردن پاداش اعضای هیات مدیره موظف، به عملکرد شرکت و همچنین عملکرد شخصی آنها که به‌صورت مستقل ارزیابی شده است. پاداش اعضای هیات مدیره نیز باید کاملا شفاف باشد.
- ترتیباتی باید اتخاذ شود که حسابرسی داخلی و بیرونی عملکردی مستقل از مدیران اجرایی داشته باشند. به‌عنوان مثال رابطه استخدامی نیروهای شرکت (اعم از فعلی و سابق) با شرکت‌های حسابرسی می‌تواند ناقض استقلال آنان شود.
- انجمن حسابداران خبره انگلستان (ICAEW) در سال ۲۰۰۸، چهار اصل کلی را برای حفظ تعادل بین منافع سهامداران حقیقی و حقوقی بیان کرد:
- مسوولیت‌پذیری: اعضای هیات مدیره باید در قبال عملکرد مدیران اجرایی شرکت پاسخگو باشند.
- پاسخگویی: اعضای هیات مدیره باید خود را در مقابل سهامداران پاسخگو بدانند.
- شفافیت: اطلاعات باید به‌صورت شفاف افشا شود.
- انصاف: عدالت بین سهامداران باید رعایت شود.
موارد فوق، چارچوبی برای بررسی عملکرد شرکت‌ها فراهم می‌کند.
- ترکیب اعضای هیات مدیره تاثیری قابل توجه بر کارآیی حاکمیت شرکتی دارد. هر چه تعداد اعضای غیرمستقل (افرادی که به دلایلی همچون رابطه استخدامی با شرکت، تحت نفوذ مدیرعامل قرار داشته و لزوما منافع سهامداران دغدغه اول آنها نیست)، بیشتر باشد، پاسخگویی آنها در مقابل سهامداران کاهش می‌یابد. همان‌طور که اشاره شد، پاسخگویی اعضای هیات مدیره، یکی از ارکان مهم افزایش کیفیت مجامع است. نحوه پاسخگویی به سوالات منتقدان در جلسات مجمع، می‌تواند تا حدی میزان پاسخگویی‌ها را نشان دهد.
- محل برگزاری جلسات مجمع نیز از اهمیت برخوردار است. این اهمیت چه از حیث دسترسی راحت برای سهامداران و چه از حیث امکان برگزاری جلسه‌ای با کیفیت مهم است.
- جالب اینکه در گزارش‌هایی که برای بهبود عملکرد جلسات مجامع ارائه شده است، پذیرایی مناسب و اهدای هدیه‌های مناسب، از دغدغه‌های اصلی سهامداران خرد شمرده شده است!
- منبع:دنیای اقتصاد