سندیکای کارفرمایی خلاف قانون کار است
یش از انقلاب کارفرمایان و کارگران قادر بودند تحت نام «سندیکا» فعالیت کنند اما پس از انقلاب و به دلیل سلطه یک جریان فکری خاص بر سندیکاهای کارگری، کارگران و کارفرمایان طبق قانون کار محدود به فعالیت در چهارچوب انجمن اسلامی و تشکل صنفی شدند.
با این وجود، یک فعال کارگری معتقد است وجود سندیکاهای کارفرمایی و تایید آن‌ها توسط دولت، بر خلاف قانون کار و نشان دهنده برخورد دوگانه با کارگران و کارفرمایان است.
تشکلهای صنفی اعم از کارگری و کارفرمایی نقش به سزایی در دفاع از حقوق صنفی و سازماندهی هر صنف دارد. پیش از انقلاب در متن قانون کار از واژه «سندیکا» استفاده شده بود و کارگران هر صنف مجاز بودند تحت این نام تشکل صنفی خود را تاسیس کنند و به فعالیت بپردازند.
به گزارش «تأمین ۲۴» در پایان سال ۱۳۵۷، جمعاً ۱۲۱۶ سندیکای کارگری و کارفرمایی و ۲۶ اتحادیه کارگری و کارفرمایی فعالیت داشته‌اند. از فروردین ماه سال ۱۳۵۸ تا اردیبهشت ماه ۱۳۵۹ تعداد ۸۹ سندیکا بر سندیکاهای قبلی افزوده شد و تعداد سندیکاهای فعال به ۱۳۰۵ رسید.
سپس کارگران با توجه به فضای تاریخی و ایدئولوژی حاکم بر کشور، به تشکیل شورای اسلامی کار مبادرت نمودند و به استثنای تعدادی از سندیکاهای کارگران صنوف، در مورد سایر سندیکاهای کارگری تجدید انتخابات به عمل نیامد و در پایان حکومت قانون کار مصوب ۱۳۳۷ یعنی تا ۱۳ اسفندماه ۱۳۶۹، جمعاً ۳۶ سندیکای کارفرمایی و ۲ سندیکای کارگری فعالیت داشتند.
اما با فاصله گرفتن از انقلاب و با توجه به حضور فعال کارگران و فعالین کارگری پیش از انقلاب در سندیکاهای کارگری و همچنین با توجه به اینکه اکثراً دارای خط فکری و عقیدتی خاصی بودند، فعالیت تشکلهای کارگری ذیل عنوان سندیکا با منع قانونی روبرو شد.
به طوری که در ماده ۱۳۱ قانون کار آمده است: در اجرای اصل بیست و ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و به منظور حفظ حقوق و منافع مشروع و قانونی و بهبود وضع‌اقتصادی کارگران و کارفرمایان که خود متضمن حفظ منافع جامعه باشد، کارگران مشمول قانون کار و کارفرمایان یک حرفه یا صنعت می‌توانند مبادرت به تشکیل انجمنهای صنفی نمایند.
همچنین در این قانون تاکید شده است کارگران یک واحد، فقط می‌توانند یکی از سه مورد شورای اسلامی کار، انجمن صنفی یا نماینده کارگران را داشته باشند.
با وجود منع قانونی تشکیل «سندیکا» توسط کارگران و فعالیت صنفی تحت این نام، سندیکاهای کارفرمایی در کشور فعالیت آزادانه دارند و با مجوزهای قانونی به فعالیت می‌پردازند.
یک فعال کارگری در گفتگو با «تأمین ۲۴» با بیان اینکه همه تشکلهای کارفرمایی و کارگری باید تحت قانون کار فعالیت کنند وجود سندیکاهای کارگری را یک تناقض در اجرای قانون و اقدامی غیرقانونی دانشت و گفت وجود سندیکای کارفرمایی و منع قانونی سندیکا برای کارگران نشان می‌دهد دولت فقط نسبت به سندیکاهای کارگری حساس است.
«حمید رضا حاج اسماعیلی» با اشاره به نامه‌ها و بخشنامه‌های دولتی خطاب به تشکلهای کارگری و کارفرمایی گفت در دوره ریاست جمهوری آقای خاتمی هرگاه نامه‌ای خطاب به تشکلهای کارفرمایی ارسال می‌شد در جلوی نام تشکل کافرمایی و داخل پرانتز از واژه «سندیکا» نیز استفاده می‌کردند.
این کار‌شناس بازار کار افزود به دلیل گرایش خاصی که اکثر فعالین کارگری پیش و اوایل انقلاب داشتند، استفاده از واژه سندیکا غیرقانونی شد و حتی مسئولان خانه کارگر نیز تاکید دارند از این واژه استفاده نشود اما متاسفانه در این زمینه شاهد یک برخورد دوگانه و متناقض هستیم به گونه‌ای که امروز سندیکاهای کارفرمایی زیادی وجود دارد و تحت این نام فعالیت می‌کنند.
