معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار برنامه های بورس را در راستای نامه رییس جمهور [1] که با هدف توسعه بازار سرمایه به اسحاق جهانگیری معاون اول ارسال شده بود را اعلام کرد.
به گزارش روز شنبه ایرنا از پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه (سنا)، حسن امیری، راه های رسیدن به اهداف این نامه را در گروی رفتارهای درون و برون سازمانی دانست و به طور تفصیلی این راه ها را تشریح کرد و گفت: رییس جمهور در نامه به جهانگیری سه محور مدنظرشان بود که سازمان بورس برنامه های خاصی برای تحقق این محورها تدوین کرده است، البته برخی از این برنامه ها در راستای برنامه های گذشته بوده و بخشی جدید است که باید اضافه شود.
معاون اداره نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، گفت: از جمع فعالیت هایی که باید در این جهت انجام گیرد، بخشی باید در سازمان بورس و شرکتهای تابعه انجام بگیرد و بخشی مرتبط با بیرون از حوزه بازار سرمایه است.
وی درباره وظایف مرتبط با سازمان بورس و شرکتهای بورس و فرابورس، افزود: یکی از محورهای مهم این است که نیازهای بلندمدت شرکت ها از طریق بازار سرمایه تأمین مالی و برای رسیدن به این هدف باید فرآیند افزایش سرمایه شرکت ها تسهیل شود و هم برای انتشار اوراق صکوک، ابزارسازی و مقررات زدایی و تسهیل فرایندها به عنوان دو کار جدی در دستور کار قرار گیرد.
معاون سازمان بورس در خصوص ابزارسازی گفت: هم اکنون ابزارهایی چون اوراق مشارکت، سفارش ساخت، سلف، اجاره برقرار است و قابلیت اجرا دارد و شرکت های تولیدی، خدماتی و صنعت و ساختمان می توانند از این ابزارها استفاده کنند اما ابزارهایی دیگری شامل اوراق مضاربه، منفعت و اوراق رهنی مسکن در حال نهایی شدن و معرفی به بازار هستند.
وی ادامه داد: در عین حال یکی از اقداماتی که هدف گذاری شده تدوین اوراق بهادار تخصصی و ویژه هر صنعت است که در موضوع ابزارسازی از اهمیت ویژه ای برخورد ار است چون هر صنعت از لحاظ دوره زمانی نیاز به تأمین مالی متفاوتی دارد.
امیری با اشاره به برگزاری جلساتی با مدیران صنعت خودرو، اظهار داشت: اوراق بهادار خاص برای صنعت خودرو مورد نظر قرار داده شده که پیش فروش خودرو بر اساس این ابزار امکان پذیر می شود.
فرهنگ سازی گام اصلی در تغییر رویکرد
معاون سازمان بورس به ضرورت تغییر نگاه بنگاه ها برای تأمین منابع مالی اشاره و خاطرنشان کرد: بنگاه های بزرگ باید منابع مالی مورد نیاز خود را از طریق بازار سرمایه تأمین کنند و یکی از محورهای مهم نامه رییس جمهوری به معاون اول رئیس جمهور همین موضوع بوده که در این جهت افزایش سرمایه شرکتها با تأکید بر انتشار اوراق مورد توجه قرار گرفته تا شرکتهای مختلف از این امکان استفاده کنند. البته باید در این خصوص فرهنگ سازی در درون سازمانها و بنگاه های بزرگ صورت بگیرد تا از بانک محوری به سایر بازارهای مالی مانند بورس حرکت کنند.
وی با بیان اینکه این جریان باید در حوزه برون سازمانی صورت بپذیرد، گفت: طی یک کارگروه مشترک با بانک مرکزی این موضوع هم ساماندهی و هم سیاست گذاری می شود ما نیز دنبال راه حل هایی هستیم که بتوانیم بنگاه های اقتصادی از ابزارهای بازار سرمایه استفاده کنند.
امیری با اشاره به اینکه در این راستای تسهیل و روان سازی مقررات یا ایجاد شرایطی که دسترسی به این ابزارها برای شرکتها آسان شود، مورد تأکید است، گفت: از جمله کارهایی که در این خصوص انجام شده یکی امکان وثیقه گذاری اوراق به جای رکن ضامن در فرایند اوراق بهادار است که کارهای عملیاتی آن انجام شده و مصوبات آن از شورای عالی بورس گرفته و موضوع به شرکت ها ابلاغ شده و هم اکنون امکانش فراهم است.
وی ادامه داد: البته تبدیل اوراق به سهام نیز نهایی شده و این باعث می شود ریسک نکول بانی در بازپرداخت اوراق پوشش داده شود، همچنین اوراق بهادار با سود شناور نیز عملیاتی شده همچنین باید تعاملاتی با سازمان امور مالیاتی انجام شود تا مشوق های ویژه ای برای شرکت هایی که از این اوراق استفاده می کنند، اتخاذ شود، علی الخصوص در قانون برنامه ششم و قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر نیز اقداماتی صورت پذیرفته و پیشنهاداتی داده شده است.
رونق بازار اولیه در گروی بازار ثانویه
معاون سازمان بورس گفت: برای اینکه بتوانیم از پتانسیل بورس در بازار اولیه استفاده کنیم باید حتماً رونق مناسبی در بازار ثانویه وجود داشته باشد که سرمایه گذاران تشویق شوند منابعشان را به بورس بیاورند که وقتی ما این ابزارها را به بورس وارد می کنیم بازار توان جذب این ابزارها را داشته باشد.
امیری گفت: در این راه باید یکسری اعتمادسازی در بازار انجام شود، از جمله اینکه باید جلوی برخی تصمیمات خلق الساعه که پیش بینی سرمایه گذاران را هر روز دستخوش تغییر کند به حداقل رسانده شود.
وی با بیان مشکل نرخ خوراک پتروشیمی ها و برخی مشکلات سایر صنایع، گفت: در برخی صنایع مشکلاتی در خصوص خوراکشان وجود دارد که باید در یک زمان کوتاه به نتیجه رسیده شود و هم نحوه نرخ گذاری خوراک و هم محصول نهایی تعیین تکلیف شود. اگر این موضوع روشن شود شرکتها توان سرمایه گذاری پیدا و سرمایه گذاران با اطمینان خاطر بیشتری از سهم استقبال می کنند و همین موضوع باعث استقبال سهامداران و جلب اعتماد آنان می شود در نتیجه در بازار اولیه موفقیت روزافزون کسب می شود.
جهت دهی نرخ سود بانکی به اوراق صکوک
این معاون سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه به موضوع با اهمیت نرخ سود سپرده های بانکی اشاره کرد و گفت: نرخ سود اوراق جهت و مسیر اصلی خود را از نرخ اوراق بدون ریسک می گیرد بنابراین نرخ سود بدون ریسک که عمدتاً نرخ سود بانکی است به نرخی که در اوراق صکوک وجود دارد جهت می دهد.
وی ادامه داد: پیش بینی می شود با رفع تحریم ها و با دسترسی شرکتها به منابع بانکی به خصوص در حوزه بانکی و ارزی فشار نقدینگی در بانکها در حوزه ریال کم شود و در نتیجه پتانسیل کاهش نرخ سود بانکی بوجود آید در این صورت واکنش مثبتی از بازار سرمایه برای انتشار اوراق مشارکت با سودهای مناسب فراهم می شود بنابراین تعیین تکلیف سود سپرده ها در حوزه نظام بانکی از جمله کارهای بین بخشی است که به رونق بازار سرمایه کمک می کند و امکان دسترسی شرکتها به بازار سرمایه را فراهم می کند.
امیری به ضرورت نهادسازی پرداخت و تصریح کرد: اگر می خواهیم بازار اوراق صکوک رونق پیدا کند باید نهادهای متنوع داشته باشیم، از جمله بحث ریتینگ تعیین تکلیف شود چون نمی توان همه اوراق را با یک نرخ مشترک منتشر کرد بلکه باید نرخ های متفاوت که ریت بندی این اوراق ما را به انتشار اوراق با نرخ های متفاوت نزدیک می کند، مورد توجه قرار گیرد.
وی گفت: شرکتهای تأمین سرمایه یکی از ارکان بزرگ در انتشار اوراق هستند و نقش اساسی در این امر دارند و باید فعالیتشان را هم در بعد تعداد شرکتها هم در بعد کفایت سرمایه شرکتها توسعه بدهند ضمن اینکه می توانیم شرکتهای تأمین سرمایه تخصصی صنعت را به عنوان یک ایده دیگر دنبال کنیم، به عنوان مثال تأمین سرمایه مسکن راه اندازی شده که این مدل در حوزه های دیگر قابل عملیاتی است.