نرم افزارحسابداری صدگان

لزوم هماهنگی « سطح موسسات حسابرسی» با بزرگی اقتصاد

0 468

حسابداراپ

علی امانی وغلامحسین دوانی- اعضای جامعه حسابداران رسمی ایران

تولید ناخالص داخلی ایران در سال ١٣٨٠معادل ٦٧٣‌هزار‌ میلیارد ریال بوده که این عدد در سال ١٣٩٢ به ٩٣٤٣‌هزار‌ میلیارد ریال (١٣,٨ برابر) رسیده است.


ارزش جاری بازار سهام هم که سال١٣٨٠ معادل ٨٢٠٠‌میلیارد ریال بود در سال گذشته به ٣٠٠‌هزار‌ میلیارد ریال (٣٧.٥ برابر) رسید. حال آن‌که در این میان کل درآمد حرفه حسابرسی‌ سال ١٣٩٢ معادل ٢٨٣١‌میلیارد ریال است یا به تعبیری به ٣ در ١٠‌هزار تولید ناخالص داخلی رسیده است. اگر در این بخش بدانیم که نسبت جهانی بین ٢ تا ٥ در ‌هزار است درمی‌یابیم که این حرفه در ایران تا چه حد ضعیف مانده و رشدی نیافته است. حسابرسی از ارکان حکمرانی خوب و حسابرسان امین ملت در بررسی حساب‌های بودجه‌ای و چگونگی مصارف درآمدهای مالیاتی به شمار می‌روند.

بدون ‌شک برای ایفای این مسئولیت‌ها باید موسسات حسابرسی توانمند و بزرگ در حد همین مسئولیت‌ها ایجاد شوند. شاید نمونه ساده قیاسی آن احداث بیمارستان‌های بزرگ بعد از انقلاب به تناسب نیاز جامعه بوده که متاسفانه حرفه حسابرسی چندان به این موضوع مهم توجه نکرده است.
مبارزه با فساد از طریق موسسات حسابرسی
بررسی‌های به عمل آمده نشان می‌دهد که وقتی اقتصاد و بازار پول و سرمایه رشد و توسعه چند برابری داشته‌ است، ناچار باید خدمات مالی و حسابرسی هم توسعه چند برابری داشته باشد تا به‌عنوان ابزارهای بازار بتواند به اقتصاد خدمت کند. بدیهی است هر چقدر موسسات حسابرسی بزرگ و توسعه یافته شوند، می‌توانند سهم بیشتری از بازار خدمات مالی را به خود اختصاص دهند. نگاهی به تجربه کشورهای پیشرفته نشان می‌دهد که همزمان با توسعه شهری و گسترش خدمات پولی و مالی، موسسات حسابرسی هم از طریق گسترش و ادغام خود را با این تحولات همراه کرده‌اند.

یکی از مزایای توسعه و گسترش حسابرسی، مبارزه و کنترل فساد و تخلف‌های احتمالی در اقتصاد خواهد بود که به شفافیت اقتصادی کمکی درخور توجه خواهد کرد. در همین راستا از چند‌ سال پیش موضوع ایجاد چند موسسه حسابرسی خصوصی بزرگ که تناسب با واحدهای بزرگ اقتصادی داشته باشند، در دستور کار برخی موسسات حسابرسی و حسابداران رسمی قرار داشته که متاسفانه تا به امروز شاهد ایجاد و تأسیس یک موسسه حسابرسی بزرگ که بتواند نقشی مشابه سازمان حسابرسی در بازار پول و سرمایه و بنگاه‌های بزرگ کشور ایفا کند، نبوده‌ایم.

پندار سیستم

خوشبختانه اخیرا دو موسسه حسابرسی کشور با استفاده از تجارب جهانی و به کار بردن تمهیدات خاصی توانسته‌اند نسبت به تشکیل یک موسسه بزرگ حسابرسی در اندازه بزرگ اقدام کنند. در این مقاله، راهکار بزرگ شدن موسسات حسابرسی از طریق ادغام و یکی شدن دو یا چند موسسه حسابرسی با توجه به تجربه بزرگترین موسسه حسابرسی جهان و همچنین نگاهی به یکی از موسسات میانی بین‌المللی به‌عنوان راه‌حلی که برای نقش‌آفرینی موسسات بزرگ حسابرسی در شفاف‌سازی و مبارزه با فساد، در اقتصاد کشور ضروری است، مورد بررسی قرار گرفته است.
ادغام چگونه بزرگترین موسسه حسابرسی دنیا را خلق کرد
نخست پیشینه موسسه حسابرسی «دیلویت» به‌عنوان بزرگترین موسسه حسابرسی و حسابداری جهان مورد بررسی قرار گرفته که به شهادت آمارهای بین‌المللی این موسسه – موسسه حسابرسی «دیلویت توش تاهماتسو» (DTT)- بزرگترین موسسه حسابرسی جهان با درآمد ٢/٣٤‌میلیارد دلار در سال ٢٠١٤ است. این موسسه در سال ١٨٩٦ در انگلستان توسط «ویلیام ولش دیلویت» پسر یکی از رهبران انقلاب فرانسه تأسیس و بعدها با پیوستن شاخه آمریکا به نام «هاسکینز‌اند سل» به «دیلویت‌هاسکینز‌اند سل» تغییر نام داد و در سال ١٩٨٩ نیز دو موسسه «توش راس» و «دیلویت‌هاسکینزسل» ادغام و تحت نام «دیلویت‌اند توش» فعالیت خود را ادامه دادند.

سپس با ادغام موسسه حسابرسی تاهماتسو ژاپن به نام «دیلویت توش‌اند تاهماتسو» نامیده شد (DTT) که پس از واقعه انرون موسسه حسابرسی دیلویت به چهار شاخه «موسسه حسابرسی دیلویت»، «موسسه مشاوره‌ای دیلویت» و «موسسه مشاوره خدمات مالی دیلویت» و «موسسه مالیاتی دیلویت» تبدیل شدند. یعنی با وجود آن‌که به موجب قانون «ساربنز» کلیه موسسات حسابرسی مکلف به تفکیک فعالیت‌های چندگانه حسابرسی و خدمات مالی و مالیاتی شدند اما دیلویت توانست کلیه فعالیت‌های فوق را تحت نام (برند) دیلویت البته با تفکیک شخصیت حقوقی هر یک از این واحدها ادامه دهد. این موسسه طی فرآیندی بالغ بر یکصد‌سال حدود ١٩٠ موسسه حسابرسی جذب کرده که از‌ سال ٢٠١١ به‌نام برند بین‌المللی دیلویت(Deloitte) شناخته شده است.
افزایش درآمد موسسه‌ها پس از ادغام
بررسی فرآیند فعالیت‌های دیلویت نشان می‌دهد که پس از ادغام بزرگ دهه ١٩٧٠ درآمد دیلویت حدودا دو برابر و پس از ادغام با بقایای موسسه «آرتواندرسن دیلویت» از رتبه چهارم به رتبه دوم و سرانجام از سه‌سال پیش به رتبه نخست جهان دست یافته است. فرآیند ادغام موسسات بی‌شمار حسابرسی در دیلویت امکان جذب نخبگان و کارشناسان حرفه‌ای و همچنین تخصیص حقوق و مزایای درخور شأن حرفه را برای آنان فراهم کرده است، به‌طوری که حضور عناصر ارشد دیلویت در مراجع تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری جهانی، نهاد حرفه حسابداری همچون سایر موسسات بزرگ (Big Four) کاملا مشهود است.

از سوی دیگر نگاهی به عملکرد موسسه حسابرسی دیلویت به‌ویژه پس از واقعه انرون و جذب و ادغام بسیاری از شاخه‌های جهانی موسسه آرتوراندرسن نشان می‌دهد که سرعت افزایش توانمندی دیلویت باعث شد که رتبه نخست جهان را که سالیان درازی در انحصار موسسهPWC بود در اختیار خود درآورد.

نتیجه آن‌که چنانچه فرآیند ادغام و جذب به درستی صورت گیرد علاوه بر ایجاد یک موسسه توانمند به جای موسسات پراکنده و فاقد توانمندی اثرگذار، می‌توان حرفه را نیز تحت‌تأثیر توانمندی خود قرار داد. جدول شماره یک وضع عملکرد این موسسه طی سنوات ٢٠١٤- ٢٠٠٦ را نمایش می‌دهد که با وجود بحران مالی سال‌های ٢٠٠٨- ٢٠٠٧ رشد قابل ملاحظه‌ای داشته است. سهم بازار از دیلویت که در سال ١٩٩٧ معادل ١/٦‌درصد بازار جهانی حسابرسی بود در سال ٢٠٠١ پس از ادغام موسسه آرتوراندرسن به ١/١٩‌درصد و در سال ٢٠١٤ به ٨/١٨‌درصد (سهم از بازار جهانی معادل ٢/٦٦ درصد) رسیده است. از طرف دیگر روند ادغام در موسسات میانی هم به همین روال بوده به‌طوری که نگاهی به عملکرد موسسه RSM International که جزو موسسات میانی (Mid tire) محسوب می‌شود و درحال حاضر رتبه هفتم جهان را دارد، نشان می‌دهد که فرآیند ادغام سایر موسسات در آن درآمد موسسه را از ٥/١‌میلیارد دلار در سال ٢٠٠٠ به ٣/ ٤‌میلیارد دلار در سال ٢٠١٢ افزایش داده است، به گونه‌ای که شاخه آمریکا این موسسه رده پنجم آمریکا را بعد از (Big four) به خود اختصاص داده است.

منبع:شهروند



محل تبلیغ شما

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.