به منظور و براي بررسي بيشتر جايگاه علم حسابداري در ايران و تفاوت اين علم با حسابداري خارج از ايران گفتوگويي با جناب آقاي ناصر محامي انجام شده است كه ماحصل آن از نظرتان ميگذرد.
ناصر محامي بيش از ۳۳ سال در زمينههای حسابداري، حسابرسي، كارشناسي و ارزيابي سهام به فعاليت و تدريس پرداخته است. وي از سال ۱۳۷۰ در بخش خصوصي، در حرفه حسابرسي فعاليت كردهاست. وي از جمله افرادي است كه در نخستين گروه حسابداران رسمي ايران قرار گرفته است. محامي داراي مدرك ليسانس اقتصاد نظري و فوق ليسانس حسابداري است. وي با حكمي از سوي مهدي كرباسيان به مدت ۳ سال به عنوان عضو هياتمديره جامعه حسابداران ايران منصوب شده است.
به همين منظور و براي بررسي بيشتر جايگاه علم حسابداري در ايران و تفاوت اين علم با حسابداري خارج از ايران به گفتوگو نشستهايم كه ماحصل آن از نظرتان ميگذرد.
۱-جايگاه حسابداري را درمقايسه با ديگر علوم چگونه ميدانيد ؟
حرفه حسابداري در كشور ما بهطور مستمر در حال اعتلا بوده و جايگاه اجتماعي آن مرتبا رفيعتر و تاثيرگذاري آن بر تصميمات اقتصادي و مديريتي بيشتر شده است. استفاده هوشمندانه و همهجانبه حسابداران از دستاوردها و پيشرفتهاي ساير علوم خصوصاً علوم و صنايع الكترونيك و كامپيوتر، علوم سيستمها و صنعت آيتي موجب اعتلای كمي و كيفي حسابداري در زمينههایی نظير دفترداري، امور محاسباتي، انتقال و جابهجايي اطلاعات و انجام سيستماتيك و روشمند امور و در يك كلمه افزايش حيرتانگيز تواناييهاي نرمافزاري و سختافزاري حسابداري شده و در نتيجه توجه به قابليتهاي حرفه حسابداري بسيار بيشتر از قبل شده است. همچنين توسعه آموزش عالي حسابداري و افزايش تعداد حسابداران تحصيلكرده موجب افزايش تاثيرات كيفي حسابداري و نفوذ حسابداري بر تصميمات مديران واحدهاي اقتصادي بوده است. بهطور كلي به نظر بنده حرفه حسابداري در حال بسط و توسعه بوده و با استفاده از دستاوردهاي تكنولوژيك، با عرضه هرچه بيشتر تواناييها و قابليتهاي خود، جايگاه اجتماعي بازهم وسيعتري خواهد يافت.
۲- به نظر شما آينده حرفه حسابرسي در ايران و جهان چگونه خواهد بود؟
حرفه حسابداري در ايران داراي دو مقطع، يعني قبل و بعد از تاسيس جامعه حسابداران ايران ميشود كه بعد از تشكيل جامعه حسابداران رسمي ايران حرفه حسابداري از حمايت قانوني برخوردار شده است. جامعه حسابداران رسمي ايران بر مبناي قانون تشكيل و اكنون حدود ۱۲ سال از فعاليتهاي رسمي آن ميگذرد. در حال حاضر بيش از ۲۶۰ موسسه حسابرسي و حدود ۲ هزار حسابدار رسمي وجود دارند كه قريب نيمي از آنها حسابدار رسمي شاغل يعني شاغل تماموقت در موسسات حسابرسي يا در دفاتر انفرادي حسابداري میباشند.
با گسترش دامنه و حيطه كار حسابرسي، اكنون حرفه در معرض تغييرات كمي و كيفي قابل توجهي قرار گرفته و توسعه آتي حرفه حسابداري منوط به درك صحيح از تغييرات و پاسخ مناسب به انتظارات است.
نكته اصلي اين است كه بدانيم بنيان حرفه حسابرسي، اخلاقيات و رعايت مباني اخلاقي نظير صداقت، بيطرفي و درستكاري است و… بدون التزام واقعي حسابرسان به موازين اخلاقي حرفه، حسابرسي در مسير پيشرفت و تعالي قرار نخواهد گرفت. مساله آموزش و تخصص در حسابرسي در عين اهميت بسيار زياد، تنها در بستر درستكاري و رعايت موازين اخلاقي عامل پيشرفت و خدمت است؛ به اين لحاظ اكنون كه امكان توسعه قانوني حرفه فراهم گرديده، اين خود اعضای حرفه حسابرسي هستند كه بايد با رعايت موازين اخلاقي و گسترش دانش و تخصص خود و صدالبته با افزايش حمايتهاي قانوني به توسعه آتي حرفه كمك کنند.
۳- پيشنهاد شما براي گرايش جوانان به حرفه حسابداري و حسابرسي و برداشتن موانع پيشروي اين حرفه براي ارتقا چيست؟
حسابداري يكي از رشتههايي است كه سطح اشتغال در آن قابلتوجه است، به همين دليل مورد استقبال جوانان است. جوانان بايد بدانند آنچه كه در دانشگاهها درباره حسابداري ميآموزند تازه اول كار است و براي اينكه بتوانند حسابدار و حسابرس ماهري شوند، بايد بسيار بيش از آنچه كه در دانشگاه خواندهاند، بخوانند و ياد بگيرند و كافي نيست كه داراي دانش عمومي حسابداري باشند، بلكه بايد در جريان تغييرات مستمر استانداردهاي حسابداري و تغييرات قوانين نيز باشد. يك حسابدار براي اينكه بتواند بهدرستي مسئوليت خود را انجام دهد، بايد اطلاعات وسيعي درباره قوانين و موضوعات مختلف؛ نظير قانون مالياتها، قانون كار، قانون تجارت، تامين اجتماعي و حسب مورد قوانيني نظير قانون مالي و محاسباتي، قوانين حاكم بر پيمانكاري، صادرات و واردات، قوانين و مقررات ارزي و بسياري موارد ديگر داشته باشد، همچنين بايد سعي كند مهارتهاي جانبي نظير كار با كامپیوتر، سيستمهاي اطلاعاتي و آيتي را نيز كسب کند.
۴- توصيه شما به افرادي كه به تازگي به اين رشته و اين بازار وارد شدهاند چيست؟
در اينخصوص بايد به تازهواردهای بازار كار بگويم كه براي موفقيت بايد به عوامل واقعي موفقيت يعني رعايت موازين اخلاقي، كسب مستمر دانش و تخصص، دقت و نظم و اهميت به منافع مشروع صاحبكار توجه بسيار زيادي بكنند كه البته بخشي از موفقيت حرفه حسابداري محسوب ميشود بايد بدانند كه دانستن زبان و توانايي دسترسي مستقيم به منابع علمي جديد، كسب مهارتهاي عمومي نظير كار تخصصي با نرمافزارهاي عمومي نظير اكسل و ساير نرمافزارهاي ميكروسافت آفيس، توانايي انجام سيستماتيك كار و يادگيري مهارتهاي كارگروهي عوامل مهمي براي پيشرفت آنها محسوب ميشود.
در اين زمينه از دانشگاهها هم انتظار ميرود با تعامل بيشتر با بازاركار و درك نيازها و الويتهاي بازاركار و صنايع مختلف نسبت به تجديد نظر مستمر و بازبيني موضوعات درسي تمايل بيشتري نشان دهند.
۵- نقش نهادهاي حرفهاي حسابداري در ارتقای اين رشته چيست و انتظارشما، به عنوان يك مدير حسابرسي از اين نهادها چيست؟
نهادهاي حرفهاي نقش قطعي در ارتقای حسابداري و حسابرسي دارند و بعد از دانشگاهها كه آموزش آكادميك حسابداري را بر عهده دارند، اين مجامع حرفهاي حسابداري هستند كه ادامه كار را برعهده ميگيرند. معمولا مجامع حرفهاي بعضا مستقل و بعضا با كمك مراجع دولتي يا بر حسب قانون وظيفه تدوين استانداردهاي حسابداري و تفسير آنها را بر عهده دارند و از اين طريق حسابداري و گزارشگري مالي را تحت نظام و كنترل قرار ميدهند. مجامع حرفهاي وظيفه سازماندهي، آموزش و اعمال نظارت بر كيفيت و اخلاق حرفهاي حسابداران را بر عهده داشته و شرايط مناسب براي كاركرد مطلوب اعضا را فراهم ميکنند پس انتظار ميرود كه نهادهاي حرفهاي با تاكيد بر آيين رفتار حرفهاي و اجراي صحيح آييننامهها و مقررات؛ زمينه كاركرد سالم و با كيفيت اعضای خود را فراهم آورند.
از نهادهاي حرفهاي انتظار ميرود به اعضای خود براي انجام كار باكيفيت، حفظ استقلال و رعايت موازين اخلاقي كمك كنند و شرايطي را بهوجود آورند كه اعضای آن نهاد حرفهاي همواره با بالاترين كيفيت خدمات خود را عرضه نمايند.
بهعلاوه نهادهاي حرفهاي بايد داراي تشكيلات مناسب براي ارتباط با نهادهاي حرفهاي بينالمللي بوده و از اين ارتباطات براي تعالي حرفه خود استفاده کنند.
۶- حرفه حسابرسي چگونه در ارتقاي شفافيت اقتصاد كمك ميكند؟
حرفه حسابرسي ذاتا در خدمت شفافسازي است. گزارش حسابرسي اصولا گزارشي براي شفافسازي وضعيت مالي، نتيجه عمليات و گردش وجوه نقد واحد اقتصادي است. به عبارت ديگر گزارش حسابرسي با بيان محدوديتها، ابهامات و موارد تحريف صورتهاي مالي؛ به جز شفافسازي صورتهاي مالي كار ديگري انجام نميدهد.
اشاعه حسابرسي در سطح كليه فعاليتهاي اقتصادي بزرگ و متوسط و اجبار قانوني واحدهاي اقتصادي به حسابرسي صورتهاي مالي، نهتنها موجبات يكسانسازي و مقايسهپذيري واحدهاي اقتصادي را فراهم ميكند، بلكه در سطح كشور و در سطح اقتصاد كلان موجب انتشار اطلاعات مالي شده و در بعد مديريتي و اداره بنگاههاي اقتصادي به لحاظ انتشار اطلاعات، ناگزير موجب افزايش كارايي و توجه و دقت مديران و ادارهكنندگان بنگاههاي اقتصادي ميگردد كه اين امر به نوبه خود موجبات ارتقای سيستمهاي اطلاعاتي، سيستمهاي كنترلي و نظامهاي مديريتي ميشود. همچنین حسابرسي و شفافسازي اطلاعات مالي مانع از انجام برخي از اقدامات نادرست و تخلفات شده و از اين طريق به ارتقای استانداردهاي سلامت اقتصادي و اخلاقي جامعه کمک ميشود.
۷- نقش حرفه حسابرسي و حسابداري را در تحقق شعار اقتصاد مقاومتي چگونه ارزيابي ميكنيد؟
عصاره اقتصاد مقاومتي، ارتقای كارايي است. اقتصاد مقاومتي وضعيتي ناشي از تحريم و عدم همكاري ديگران است. اقتصاد مقاومتي يعني تكيه بيشتر بر امكانات خود به دليل تحريم ما توسط ديگران. اگر قرار باشد بر خود تكيه كنيم و از امكانات خودمان و تواناييهاي خودمان بهرهبرداري كنيم؛ يعني بايد كارايي خود را بالاتر ببريم. حسابرسي با بررسي نظام مديريتي، روشهاي انجام كار و سيستمهاي مختلف موجود در واحدهاي اقتصادي، نقاط ضعف و محدوديتهاي آنان را آشكار ميسازد. شناخت نقاط ضعف و محدوديتها قدم اول براي ارتقای كارايي است. از سوي ديگر حسابرسي با شفافسازي فعاليتهاي بنگاههاي اقتصادي و آشكار نمودن وجوه پنهان و چه بسا برخي تخلفات انجام شده در واحدهاي اقتصادي، موجبات تجديد نظر و سازماندهي مجدد در جهت ارتقای كارايي و اثربخشي تشكيلات اقتصادي را فراهم ميکند. حسابرسي سازوكار مطمئنی براي ارزيابي قوانين و مقررات و افشای موارد تخلف و ارتشا و سوءجريان، ارزيابي سيستمهاي كنترل مديريت و كنترل عمليات و مواردي از اين قبيل است كه به نوعي با مساله كارايي و اثر بخشي و در نتيجه اقتصاد مقاومتي مرتبط هستند.
منبع:روزنامه کسب و کار
جناب آقای محامی
با سلام و احترام
شما بزرگواران این حرفه که اینهمه دم از رعایت موازین اخلاقی و … میزنید چقدر از زمان تشکیل جامعه حسابداران رسمی توانسته اید الگوی مناسبی برای جوانانی همچون بنده حقیر باشد.
با عرض سلام و خدا قوت خدمت حسابرسان و حسابداران گرامی.
من یه حسابدار میشه گفت تقریبا تازه کار هستم ۴ سال سابقه کاردارم، خواستم ببینم میتونم ایمیل استاد محامی رو داشته باشم که بتونم از تجربه های چندین ساله ایشون اطلاعاتی هرچند اندک کسب کنم؟
پیشاپیش از اظهار لطفتون ممنون میشم.
بدرود
درود بر شما
من در سطر اول گفته های جناب آقای مهدی کرباسیان انتقاد دارم . در واقع ایشان بسیار کلیشه ای و آرمانی در بقیه قسمت ها هم اظهار نظر کردند . مدیران واحدهای صنعتی ما با اینکه تحصیلکرده و در فرهنگ درس خوانده هستند اما هنوز بلد نیستند یک ایمیل باز کنند .
چه برسه به اینکه بخوان از حسابداران گزاراشات مختلف دریافت کنند . ممکه مدیران ما مدرک داشته باشند اما درک علمی شان پایین است . علت بیشتر هم در اینه که هیچ واحد صنعتی وجود نداره که با دانش ، تولید محصول برتر ، و سایر موارد در بازار و تجارت موفق عمل کنه مگر اینکه وصل باشه به بالا و رانت …
دورغ میگم بگید دورغ میگم
دوست عزیز ایمئیل من nmahami@yahoo.com
درود بر شما
مطالب خوبی بود