محمدتقی رضایی
حسابدار رسمی
رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور از افزایش ۴۵ درصدی درآمدهای مالیاتی دولت در سه ماه اول امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته خبر دادکه این مطلب در روزنامه‌های کثیرالانتشار مورخ ۷/۴/۱۳۹۳ به چاپ رسید.
وی اشاره کرد که در قانون پنجم توسعه پیش‌بینی شده است تا پایان سال این برنامه ۱۰۰ درصد هزینه‌های جاری از محل مالیات تامین شود که این رقم اکنون حدود ۴۵ درصد است ایشان اشاره کردند که حدود ۴۰ درصد اقتصاد، معافیت مالیاتی دارد و ۲۰ تا ۲۵ درصد هم فرار مالیاتی دارد. یعنی اینکه ۶۰ درصد اقتصاد ما زیر چتر مالیات نیست!
ریاست محترم سازمان امور مالیاتی به افزایش ۴۵ درصدی درآمدهای مالیاتی دولت اشاره داشته و هیچ اشاره‌ای به سایر شاخص‌های اقتصادی نداشته‌اند در شرایطی که رشد اقتصادی کشور براساس شاخص‌های رسمی اعلام شده منفی است، افزایش ۴۵ درصدی مالیات چه معنایی دارد؟
همگان می‌دانند در سازمان امور مالیاتی کشور با رویه‌های غیر‌اصولی و استفاده از اهرم‌های فشار و بهانه قابل اتکا نبودن دفاتر مودیان، اقدام به تشخیص مالیات می‌کنند و هر روز تعداد قابل توجهی از اعتراضات مودیان در هیات‌های مختلف حل اختلاف مالیاتی بررسی می‌شود و مقایسه نتایج حاصل از بررسی اعتراضات در هیات‌های مذکور با عملکرد سنوات قبل هیات‌های حل اختلاف مالیاتی می‌تواند اطلاعات مناسبی از این موضوع ارائه کند.
ریاست محترم سازمان امور مالیاتی به اقدامات انجام شده درخصوص ایجاد زیر‌ساخت‌ها اشاره داشته و تاکید کرده‌اند که تا کنون ۲۵۰ میلیون رکورد اطلاعات موثر اقتصادی در نظام مالیاتی متمرکز شده و امروز بخش زیادی از تشخیص مالیات متکی به این اطلاعات است.
متاسفانه باید گفت از اطلاعات جمع‌آوری شده فقط برای اعمال فشار به مودیان مالیاتی استفاده می‌شود به عنوان مثال، یکی از اطلاعاتی که انتظار می‌رود در این سامانه جمع آوری و نگهداری شود اطلاعات مربوط به مالیات‌های مکسوره از صورت‌وضعیت‌ها و صورت‌حساب‌های مودیان است که متاسفانه هنوز حوزه‌های مالیاتی برای تایید این مبالغ، از روش استعلام کتبی از حوزه‌های ذی‌ربط استفاده می‌کنند و این موضوع موجب اتلاف وقت و صرف هزینه‌های بالای مودیان برای اخذ تاییدیه‌های مورد نظر سازمان مالیاتی می‌شود و در نهایت به‌دلیل نبود امکان اخذ تاییدیه از تمامی مبادی ذی‌ربط، مودیان مالیاتی مجبور به پرداخت اضافی و صرف‌نظر از پیگیری استرداد مالیات‌های اضافی پرداخت شده می‌شوند.
ریاست محترم سازمان امور مالیاتی اشاره ندارد که اشخاص حقوقی خصوصی باید بیش از ۲۵درصد درآمد خود را مالیات دهند اما نرخ موثر آنان زیر ۲ درصد است. احتمالا ریاست سازمان محترم مالیاتی فراموش کرده‌اند که مالیات بر سود خالص است و اساسا نسبت مالیات به سود خالص سنجیده می‌شود نه درآمد کل!
ریاست سازمان امور مالیاتی اعلام داشته‌اند فرار مالیاتی در این بخش وجود دارد و علت آن را نبود شفافیت و دسترسی به اطلاعات دانسته و نتیجه آن را مخدوش شدن عدالت، مالیات‌ستانی غیر‌متعارف و عدم اخذ مالیات متعارف از برخی مودیان اعلام کرده‌اند.
واقعا چه سهمی از این ۴۵ درصد رشد مالیاتی مربوط به مالیات ستانی غیر‌متعارف است؟ در شرایطی که رشد اقتصادی کشور منفی بوده است افزایش درآمد مالیاتی می‌تواند ناشی از گسترش چتر مالیاتی و مالیات‌ستانی غیر‌متعارف باشد که تفکیک آن نتایج بهتری را ارائه خواهد کرد. نتیجه مالیات ستانی غیر‌متعارف بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران و صاحبان صنایع و مشاغل به نظام مالیاتی و روی آوردن آنها به حساب‌سازی، کتمان درآمد و عدم شفافیت خواهد بود.
در پایان از ریاست محترم سازمان امور مالیاتی انتظار می‌رود اطلاعات بیشتری راجع به ۶۰درصد اقتصادی که زیر چتر مالیات نیستند ارائه کنند و اقدامات سازمان متبوع خود در ارتباط با مواد ۱۲۰،۱۱۹ و ۱۲۱ قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران که بدون شک در فرآیند شفافیت و عدالت مالیاتی موثر است، را تشریح کنند.
منبع: دنياي اقتصاد