دخالت صرفا به عنوان شفاف سازي
غلامرضا سلامی
حسابدار رسمی
برای بورس چه در ایران و چه در سایر کشورهای دنیا دو نوع ماموریت را می‌توان متصور شد: اول اینکه مردم دارایی خود را از میان سبدهای سهام مختلف و متغیر انتخاب می‌کنند و صاحبان شرکت‌ها نیز برای تبدیل به پول کردن این دارایی خود سهام آن را در بورس می‌فروشند و از دارایی حاصل برای سرمایه‌گذاری‌های آتی استفاده می‌کنند.
اگر بلندمدت بودن سپرده‌گذاری را دوره زمانی ماندن یک سهام در سبد دارایی فرد تعریف کنیم، کوتاه‌مدت یا بلند مدت بودن سپرده‌ها تاثیری بر این کارکرد بورس نخواهد داشت، چرا که هر فرد سهام خود را به فرد دیگری می‌فروشد؛ حداقل می‌توان گفت که کوتاه مدت بودن سپرده‌گذاری در اقتصاد کلان ضرری ایجاد نمی‌کند. اما ماموریت دوم بازار بورس، استفاده از بازار اولیه بورس است که به تعبیر دیگر با زایش سرمایه همراه است و اگر سهام شرکت‌های جدید وارد بازار بورس شود، سرمایه‌های جدیدی از درآمد مردم به سمت تولید هدایت خواهد شد و این موضع درستی است و بهتر است که در بلندمدت از این خاصیت برای تاثیر بیشتر بر اقتصاد کلان استفاده کنیم.
۳ تفاوت ایران و بقیه در فرهنگ سرمایه‌گذاری
بورس ایران جزو بورس‌های خیلی کند است. تفاوت بارز دیگری که در فرهنگ سرمایه‌گذاری ایرانی‌ها در مقایسه با بقیه مشهود است، همه‌گیر بودن بازار بورس در خارج از کشور است.
به عنوان مثال در آمریکا یک‌سوم جمعیت کشور در بورس سهام دارند، وضعیت مشابهی درباره اروپا و ژاپن و حتی کشور همسایه خودمان، ترکیه دیده می‌شود، اما در ایران تعداد کاربران خیلی کمتر است. به نظر نگارنده دلیل این موضوع، عدم شفافیت بازار ایران از یکسو و از سوی دیگر نبود قوانینی که حقوق سهامداران را حفظ می‌کند، می‌باشد.
تفاوت دیگر بورس ایران با بقیه کشورهای جهان این موضوع است که در ایران همانند بسیاری بخش‌های دیگر، حضور دولت و شبه دولتی‌ها در بازار سهام نیز بسیار چشمگیر است، به این معنی که در اکثر کشورهای دنیا و مخصوص در بورس کشورهای پیشرفته حجم عمده بازار مخصوصا به سهامداران خرد تعلق دارد، اما در ایران دولت و شبه‌دولتی‌ها علی‌الخصوص بانک‌ها بخش بسیار مهمی از سهام را در اختیار دارند.
هر گونه دخالتی به جز «شفاف‌سازی» ممنوع
درباره اینکه آیا باید در بورس دخالت کنیم و برای خوابِ بیشتر سرمایه در بازار سهام قوانین و محدودیت‌های جدیدی تصویب کنیم، مخالفم و به نظر من بورس باید کار خود را بکند و اگر ما نقدشوندگی بورس را کاهش دهیم، بورس را از یکی از وظایف بنیادین آن دور کرده‌ایم و در بلندمدت ما فقط باید با افزایش شفافیت بازار سعی کنیم تا کارآیی بازار را افزایش دهیم. افزایش شفافیت نیز در یک فضای آرام و کم تنش اقتصاد کلان باعث افزایش سرعت رشد اقتصادی خواهد شد.
منبع:دنياي اقتصاد
