حسابداري به «علامت‌دهي براي تجهيز منابع» كمك مي‌كند و حسابداري مي‌تواند به صورت دقيق به ما بگويد كه كجا فرصت سرمايه‌گذاري هست و كجا نيست. از سوي ديگر حسابداري محيط زيست و حسابداري مسووليت اجتماعي از ديگر مقولات تازه‌اي است كه حسابداري امروزه به آن توجه مي‌كند
دانشگاه شيراز در روزهاي ۲۴ و ۲۵ ارديبهشت‌ماه ۹۳ حسابداران را در همايشي گسترده گردهم آورد تا به بررسي «نقش اطلاعات حسابداري در تحقق حماسه اقتصادي بپردازند. همايشي كه معاون اقتصادي وزير امور اقتصادي و دارايي در آن اظهار کرد: «جاي خوشحالي است كه رشته حسابداري، چنين همگرايي دارد؛ چيزي كه براي ما اقتصادي‌ها جاي حسرت است.» دكتر شاپور محمدي در آغاز گفتار خود به آنچه پروفسور پسران آن را «وفاق ملي اقتصاددان‌ها» مي‌نامد اشاره كرد. از ديدگاه معاون وزير اقتصاد، دوازدهمين همايش ملي حسابداري ايران اتحاد و همدلي را تقويت كرده است.او به تعريف مقام معظم‌رهبري از حماسه اقتصادي اشاره مي‌كند كه يك حركت جهادگونه محيرالعقول است؛ حماسه‌اي كه بايد مردمي باشد و با بخشنامه نمي‌توان آن را ايجاد كرد و دولت نيز به تنهايي نمي‌تواند آن را ايجاد كند.معاون «وزير» همايش «نقش اطلاعات حسابداري در تحقق حماسه اقتصادي» را يكي از شاهدهاي اين ايده مي‌داند.
نقش حسابداران و معيشت قشر ضعيف
شاپور محمدي در همايش يادشده گفت: در حماسه اقتصادي توجه به معيشت مردم و قشر ضعيف مهم است و اين حوزه‌اي است كه حرفه حسابداري در آن نقش دارد. وي با اشاره به كاهش تورم در سال ۹۳ از ۴۵ درصد به ۳۴ درصد يادآور شد: مقام معظم رهبري يكي از اجزاي حماسه اقتصادي را تثبيت محيط كلان اقتصادي معرفي كردند و بحث حمايت از توليد و نيازهاي اساسي مردم را نيز به عنوان يكي ديگر از محورهاي حماسه اقتصادي خواندند؛ بنابراين دولت تلاش كرد در كنار خلق حماسه سياسي، در حوزه اقتصاد نيز اين موارد را محقق كند؛ اگرچه موفقيت‌هاي نسبي در اين زمينه وجود داشته، اما براي اجرايي‌شدن بخش‌هايي از حماسه اقتصادي كه دولت در سال ۹۲ نتوانست به آن دست پيدا كند، ايشان اقتصاد مقاومتي را مطرح كردند كه معيارها و سنگ محك‌هايي را تعيين مي‌كند.
۱۵ نقش حسابداري در اقتصاد مقاومتي
معاون وزير اقتصاد، فعال‌سازي همه منابع را نخستين نقش براي حرفه حسابداري در تحقق اقتصاد مقاومتي دانست كه اين حرفه با توجه به دارا بودن بيشترين تعداد شاغل در نهادها، بنگاه‌ها و دستگاه‌هاي اجرايي مي‌تواند ايفا كند و گسترش آموزش حسابداري به اين مقوله كمك زيادي خواهد كرد كه البته موفقيت‌هاي زيادي نيز در اين حوزه كسب شده است. وي افزايش بهره‌وري و تقويت رقابت‌پذيري را دومين نقش حسابداري در اين خصوص دانست و توضيح داد: حسابداري يكي از مهم‌ترين مواردي است كه به علم اندازه‌گيري كمك مي‌كند. اين علم اهميت فراواني دارد، زيرا هر چيزي كه قابل اندازه‌گيري نباشد قابل كنترل نيست و هر چيزي كه قابل كنترل نباشد قابل مديريت نخواهد بود. محمدي سهم‌بري عادلانه در زنجيره توليد و اصلاح الگوي مصرف و توليد را سومين و چهارمين مقولاتي دانست كه به حسابداري مربوط است و اين حرفه مي‌تواند در دستيابي به آنها موثر باشد.اين اقتصاد‌دان مبادلات تهاتري در تحريم‌ها را پنجمين حوزه دانست و توضيح داد: هنگامي كه انتقال پول دچار كمبودهايي شود دولت‌ها به سمت مبادلات تهاتري حركت مي‌كنند و حوزه حسابداري مي‌تواند نقش موثري در اين حركت داشته باشد.
حسابداري و فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري
معاون وزير اقتصاد صرفه‌جويي در هزينه‌هاي عمومي كشور، افزايش سهم درآمدهاي مالياتي در بودجه عمومي، شفاف‌سازي و روان‌سازي نظام قيمت‌گذاري، ارزيابي ريسك و جلوگيري از برخي سوءاستفاده‌ها و تهيه حساب‌هاي ملي در سطح كلان را از ديگر نقش‌هاي محوري حسابداري در تحقق اقتصاد مقاومتي دانست. وي افزود: حسابداري به «علامت‌دهي براي تجهيز منابع» كمك مي‌كند و حسابداري مي‌تواند به صورت دقيق به ما بگويد كه كجا فرصت سرمايه‌گذاري هست و كجا نيست. از سوي ديگر حسابداري محيط زيست و حسابداري مسووليت اجتماعي از ديگر مقولات تازه‌اي است كه حسابداري امروزه به آن توجه مي‌كند. محمدي بودجه‌ريزي دولتي و مبارزه با فساد اداري و رانت‌خواري را دوازدهمين و سيزدهمين نقش حرفه حسابداري در اين زمينه دانست و تاكيد كرد: اخلاق حرفه‌اي حسابداري در دنيا مثال‌زدني است و حسابداران در همه جا به عنوان افرادي امين و مورد اعتماد شناخته مي‌شوند. وي استانداردهاي بين‌المللي حسابداري را حوزه ديگري دانست كه حسابداري مي‌تواند در آن به ايفاي نقش بپردازد، زيرا در صورت برداشته شدن تحريم‌ها، بورس ما مي‌تواند با ديگر بورس‌ها مبادلات داشته باشد و البته لازمه اين مبادلات تبعيت از استانداردهاي بين‌المللي حسابداري است. وي تصريح كرد: بورس زحمات زيادي در اين حوزه كشيده و اميدواريم اين استانداردها و نظام بانكي نيز پياده شود و بتوانيم مبادلات بين‌المللي داشته باشيم. محمدي سپس به تسهيل، تسريع و روان‌سازي فعاليت‌هاي اقتصادي به عنوان پانزدهمين نقش حسابداران در اقتصاد مقاومتي اشاره كرد و گفت: در علم اقتصاد سياست‌گذاري بدون پول تنها تسهيل‌كننده محيط كسب و كار است و در كسب و كار، تعداد مراحل، زمان انجام و هزينه انجام اهميت دارد كه در هر سه مورد حسابداران مي‌توانند نقش موثري داشته باشند.
توجه حسابداري به حوزه‌هاي جديد
معاون وزير اقتصاد در بخش پاياني سخنان خود با اشاره به لزوم تداوم و تقويت اقدامات گذشته در حوزه حسابداري تاكيد كرد: شرايط اقتصادي جديد ايجاب مي‌كند كه حوزه‌هاي جديدي مورد توجه قرار گيرد كه از آن جمله مي‌توان به حسابداري ابزارهاي نوين مالي، رويكرد جديد دولت در خصوصي‌سازي فراهم شدن مشاركت مردم در اقتصاد، ادغام‌ها، تصاحب‌ها، پيمان مديريت و حسابداري بين‌المللي اشاره كرد.
توسعه دوجانبه حرفه حسابداري و بازار سرمايه
رئيس سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان ديگر سخنران اصلي دوازدهمين همايش ملي حسابداري ايران با اشاره به ارتباط تنگاتنگ حرفه حسابداري و حسابرسي با بازار سرمايه گفت: بازار سرمايه توسعه پيدا نمي‌كند، مگر اينكه اطلاعات به عنوان يك منبع مهم در اختيار ذي‌نفعان قرار گيرد و حرفه حسابداري و حسابرسي نيز بدون وجود بازار سرمايه نمي‌تواند توسعه پيدا كند، زيرا براي اطلاعات توليدشده نياز به استفاده‌كننده هست. دكتر علي صالح‌آبادي با تاكيد بر اينكه بورس كشور، پرسهامدارترين بورس منطقه است، افزود: جامعه سهامداري ما ذي‌نفعان اطلاعات تهيه شده توسط حسابرسان هستند و امروزه حرفه حسابداري در كشور ما توسعه خوبي پيدا كرده كه جا دارد از اساتيد بزرگ اين رشته و سازمان حسابرسي و تلاش‌هاي آنها صميمانه تشكر كنم. وي سپس به اقدامات انجام شده در حوزه گزارشگري مالي در راستاي كمك به «حرفه» اشاره كرد و گفت: ما امروزه شاهد گزارش‌هاي حسابرسي شده شركت‌ها به صورت سالانه هستيم و علاوه بر آن اطلاعات حسابرسي شده ۶ ماهه نيز در اختيار سرمايه‌گذاران قرار مي‌گيرد. همچنين در حال حاضر بودجه شركت‌ها نيز حسابرسي مي‌شود و گزارش‌هاي هيات مديره به مجامع استاندارد شده و حسابرسان نيز در چارچوب استاندارد اين گونه اطلاعات را مورد بررسي قرار مي‌دهند و علاوه بر اينها مفروضات پيش‌بيني سود شركت‌ها نيز در اختيار سرمايه‌گذاران هست. سخنگوي سازمان بورس ادامه داد: زماني بحث استقرار كميته‌هاي حسابرسي و واحد حسابرسي داخلي در شركت‌ها را در سمينارها مطرح مي‌كرديم، اما در حال حاضر بسياري از شركت‌هاي ثبت شده نزد سازمان، واحد حسابرسي داخلي دارند و اين به يك واقعيت در شركت تبديل شده است و اينها بايد وضعيت و كيفيت كارشان بهتر شود.صالح‌آبادي خاطرنشان كرد: XBRL در شركت‌هاي توليدي بورسي و فرابورسي پياده‌سازي شده و در بانك‌ها، بيمه‌ها و ساير شركت‌ها نيز تا پايان امسال پياده‌سازي خواهد شد. وي با اشاره به ظرفيت‌هاي خوب قانوني موجود گفت: قانون پنجم توسعه، شركت‌ها را ملزم به ثبت نزد سازمان بورس كرده و امروز بيش از ۲ هزار شركت در بازار سرمايه ثبت شده كه از خدمات حسابداران و حسابرسان استفاده مي‌كنند. عضو شوراي عالي بورس اظهار کرد: قانون جديدي دوشنبه هفته گذشته در مجلس به تصويب رسيد كه براساس آن بسياري از نهادها و ارگان‌هايي كه فعاليت اقتصادي مي‌كنند، موظفند نزد «سازمان» ثبت شوند و اطلاعات مالي خود را منتشر كنند.
همچنين در شوراي سياست‌گذاري تجارت الكترونيك مجوز مركز مياني امضاي الكترونيك به سازمان بورس اعطا شد كه البته به اين سازمان محدود نخواهد بود.
خواسته‌هاي بازار سرمايه از حرفه حسابداري و حسابرسي
صالح‌آبادي در ادامه گفتار خود به موضوع استانداردهاي بين‌المللي حسابداري (IFRS) اشاره كرد و گفت: در حال حاضر امكان ارائه صورت‌هاي مالي تلفيقي شركت‌ها با IFRS امكان‌پذير است و براساس مصوبه مجمع سازمان حسابرسي قرار است سازمان بورس زمان استفاده از IFRS را اعلام كند. وي افزود: در سال جاري اين استانداردها به فارسي ترجمه شده و آموزش داده مي‌شود و در سال آينده نيز ادامه آموزش و تهيه نرم‌افزارهاي آن پيگيري خواهد شد و در سال ۹۵ به صورت عملياتي درخواهد آمد. رئيس «سازمان»، حسابداري مسووليت اجتماعي و گزارشگري آن را دومين خواسته بازار سرمايه از «حرفه» عنوان كرد و گفت: بسياري از شركت‌هاي ما خصوصي شده‌اند و در گذشته كه دولتي بوده‌اند، مسووليت‌هاي اجتماعي داشتند بنابراين انتظار مي‌رود الان نيز اين مسووليت‌ها را انجام بدهند اما از آنجا كه واگذار شده‌اند و سودآوري و سهامداران برايشان اهميت دارد پس بايد سازوكار جديدي براي آنها فراهم شود تا به مسووليت‌هاي اجتماعي نيز بپردازند.
وي حسابداري منابع انساني را يكي ديگر از مسائل مهم و انتظارات از «حرفه» دانست و يادآور شد: امروزه برخي شركت‌هاي دانش بنيان در بازار سرمايه، حضور دارند كه مهم‌ترين دارايي آنها منابع انساني‌شان است و نگاه به حسابداري منابع انساني اهميت ويژه‌اي دارد؛ بر همين اساس نيز مقام معظم رهبري به منابع انساني اهميت زيادي داده‌اند و بازار دارايي فكري فرابورس نيز به اين منظور ايجاد شده است. صالح‌آبادي سپس به حسابرسي كامپيوتري اشاره و تاكيد كرد كه اطلاعات بايد با سرعت بالا منتشر شود و در اختيار سرمايه‌گذاران قرار گيرد. عضو شوراي عالي بورس حسابداري دارايي‌هاي نامشهود را پنجمين خواسته بازار سرمايه از «حرفه» عنوان كرد و گفت: برخي بنگاه‌هاي ما پروانه بهره‌برداري دارند و شايد پروانه يك شركت توليدكننده ماده معدني، مهم‌ترين دارايي‌اش باشد، در حالي كه برخي مواقع اين مقوله مخدوش و عنوان مي‌شود كه شركت بدون پروانه واگذار شده و پروانه اهميت ندارد كه اين موضوع منشأ اختلاف است و «حرفه» مي‌تواند در اين زمينه كمك كند. رئيس «سازمان» حسابداري ادغام و تملك را يكي ديگر از مواردي دانست كه به دليل نياز به ادغام بسياري از شركت‌هاي بورسي و فرابورسي توجه پررنگ به آن در حرفه اهميت دارد. صالح‌آبادي بزرگ‌تر شدن موسسات حسابرسي و استقلال موسسات را هفتمين خواسته بازار سرمايه از حرفه دانست و در پايان گفت: ما تعامل با حرفه حسابداري را جزو تكاليف خود مي‌دانيم زيرا بازار سرمايه، بدون اين حرفه بي‌معنا است و توسعه نمي‌يابد و اميدواريم با كمك و همفكري با اساتيد و نخبگان اين رشته و حرفه روز به روز هم حرفه و هم بازار سرمايه ارتقا پيدا كند.
منبع : دنياي اقتصاد