قوانین مختلف و متعددی در بورس به موضوع حاکمیت شرکتی توجه دارد / دوام ضمانت اجرایی حاکمیت شرکتی
اثر بخش‌ترین سازوکارها جهت پاسخگویی به نیازهای بازار سرمایه و ایفای مسئولیت های قانونی هیئت مدیره، مدیر عامل و مقام مالی شرکت، استقرار نظام راهبری شرکتی مناسب است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه (سنا)، آزاده مداحی، رییس اداره حسابرسی و گزارشگری سازمان بورس اوراق بهادار در نخستین همایش ملی حاکمیت شرکتی در راستای تحقق سند چشم‌انداز، در مورد دلایل ضرورت توجه به استقرار نظام راهبری شرکتی گفت: توسعه بازار سرمایه و اهمیت حفظ حقوق سرمایه گذاران، افزایش مسئولیت های قانونی اعضای هیئت مدیره، افزایش مسئولیت های قانونی مدیران عامل، افزایش مسئولیت های قانونی مقام مالی شرکت ها و افزایش مسئولیت های قانونی حسابرسان از جمله دلایل اهمیت استقرار نظام راهبری شرکتی (حاکمیت شرکتی) است.
وی افزود: الزامات قانون تجارت و فصل دوم قانون بازار اوراق بهادار در خصوص شفافیت اطلاعاتی و تاکید بر رعایت یکسان حقوق صاحبان سهام ماده (۱۴۸) هم بر این موضوع تاکید دارند. به علاوه طبق قانون تجارت هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت در مقابل شرکت و اشخاص ثالث نسبت به تخلف از مقررات مسئول هستند و در فصل ششم قانون بازار اوراق بهادار و همچنین قانون “توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در راستای تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی”، نیز به تفصیل اهمیت ایفای مسئولیت افشای اطلاعات و سایر مسئولیتهای قانونی هیئت مدیره و مدیران شرکتها موردتاکید قرار گرفته است.
مداحی خاطر نشان کرد: یکی از اثر بخش‌ترین سازوکارها جهت پاسخگویی به نیازهای بازار سرمایه و ایفای مسئولیت های قانونی هیئت مدیره، مدیر عامل، و مقام مالی شرکت، استقرار نظام راهبری شرکتی مناسب است. این شیوه شفافیت، پاسخگویی، عدالت (انصاف) و رعایت حقوق ذی‌نفعان را به همراه خود دارد.
رییس اداره حسابرسی و گزارشگری بورس اوراق بهادار درباره اقدامات مهم مرتبط با اقدامات ارتقای حاکمیت شرکتی گفت: ارتقای شفافیت اطلاعاتی، ارتقای کیفیت خدمات حسابرسان مستقل و ارتقای الزامات حاکم بر معاملات با اشخاص وابسته از جمله اقدامات مهم در ارتباط با موضوع حاکمیت شرکتی هستند.
وی بیان کرد: در سال‌های اخیر بخش‌های مختلفی از الزامات راهبری شرکتی در مقررات به تصویب رسیده است که از مهمترین آنها می‌توان به دستورالعمل کنترل‌های داخلی، منشورهای کمیته حسابرسی و حسابرسی داخلی، دستورالعمل اشخاص وابسته، دستورالعمل موسسات حسابرسی معتمد سازمان و دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات اشاره کرد.
به علاوه الزامات مربوط به صلاحیت و ترکیب هیئت مدیره در قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی و دستورالعمل کنترل‌های داخلی مورد تاکید قرار گرفته است.
وی در پایان تاکید کرد: پیش‌نویس دستورالعمل راهبری شرکتی در هفته اخیر جهت نظرخواهی برای مدیران کلیه شرکت‌های بورسی و فرابورسی و شرکای کلیه موسسات حسابرسی معتمد سازمان ارسال شده است و از طریق سامانه کدال هم اطلاع‌رسانی عمومی شده است و از کلیه صاحبنظران درخواست شد به منظور غنای بیشتر دستورالعمل، نظرات و پیشنهادات خود را در مورد پیش‌نویس دستورالعمل به سازمان بورس ارسال کنند.
دوام ضمانت اجرایی حاکمیت شرکتی
اولین گام در فرهنگ سازی این است که مفهوم و قوانین این نظام را بیان کنیم تا سهامداران و مدیران با این مفاهیم آشنا شوند.
مدیر امور حقوقی شرکت بورس تهران فرهنگ سازی نظام حاکمیت شرکتی در بین مدیران و سهامداران شرکتی را نتیجه این همایش دانست.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه (سنا)، مریم ابراهیمی در مورد فرهنگ سازی نظام حاکمیت شرکتی تصریح کرد: اولین گام در فرهنگ سازی این است که باید مفهوم و قوانین این نظام را بیان کنیم تا سهامداران و مدیران با این مفاهیم آشنا شوند.
وی ادامه داد: مرحله دوم این است که قوانین را بتوانیم با مقررات لازم اجرا کم کم این مفهوم را اجرا کنند، زیرا اگر ما بخواهیم به یکباره با قوانین سخت و ضمانت اجراهای قوی این نظام را معرفی و اجرا کنیم مطمئناً به نتیجه مطلوب نخواهیم رسید پس باید این کار به مرور صورت گیرد.
مدیر امور حقوقی شرکت بورس درباره این موضوع که چرا دنیا به سمتی پیش رفت که بتواند قوانین حاکمیتی را برقرار کند گفت: در تمام دنیا رسم بر این است که بر اساس سیر تاریخی نتیجه‌ای گرفته می‌شود و قوانینی وضع می‌شود. در نگاه تاریخی به مسئله نظام حاکمیت شرکتی از قرن ۱۸ یا ۱۹ میلادی این نظام معرفی شد.
ابراهیمی افزود: به عبارت دیگر زمانی این موضوع شکل گرفت که شرکت‌های سرمایه گذاری شروع به کار کرده و سهامداران زیاد شده و بورس‌ها رونق پیدا کردند و بحث جدایی مالکیت از کنترل به تدریج و در همین راستا شکل گرفت. از یک طرف روابط بین سهامدار و مدیریت به صورت نمایندگی و وکالت بوده است. روابط نمایندگی و وکالت به این معنی است که برای این سهامدار مسوولیت مدیر را ثابت کند که برای این کار باید مسیر طولانی را طی کند که این مسیر بسیار پر هزینه است که سهامدار از این کار منصرف می‌شود. همین عامل باعث می‌شود که پاسخگویی مدیران کمتر می‌شود زیرا که عمل مدیران ضمانت اجرایی ندارد.پس باید با این شرایط نظامی اجرا شود که این مشکلات را حل کند که از این نظام به عنوان نظام حاکمیت شرکتی یاد می‌کنند.
وی تصریح کرد: مفهوم حال حاضر نظام حاکمیت شرکتی در ایران به این شکل جا افتاده است اشاره کرد و گفت: در کشور‌هایی مثل استرالیا و انگلیس این نظام به شکل توصیه‌ای است ولی به تدریج و به تازگی به صورت قانون درآمده است. اما در آمریکا از اول شروع به قانون لازم‌الاجرا کردند. مسئله اینجاست که ما باید توجه داشته باشیم که در ایران چه روشی به سودمان است.
ابراهیمی در مورد استقرار این نظام در ایران تصریح کرد: باید این نظام به تدریج و به صورت دستوری در ایران شکل بگیرد و زمانی که سهامدار پرسشگر و مدیران پاسخگو شدند، تصمیم‌گیری کنیم که این نظام با چه رویکردی و با چه سمت و سویی استقرار یابد و اینکه چه موضوعی در نظام حاکمیت شرکتی در اولویت قرار دارد و برای کشور مهم است.
مدیر امور حقوقی شرکت بورس در مورد راهکارها برای استقرار نظام حامیت شرکتی گفت: در مرحله اول باید سازمان بورس به تدریج پیش برود و با مدیران شرکتها، قوانین این نظام را آشنا کند نه اینکه به یکباره قوانین سخت را در پیش‌روی این مدیران قرار دهد و در مرحله دوم باید این نظامی که به تدریج مدیران با آن آشنایی پیدا کردند را گسترش داد.
