معاون مالیات سازمان امور مالیاتی کشور گفت: براساس قانون برنامه پنجم توسعه از ابتدای سال آینده ۱۰ صنف [1] (مشاغل) مجهز به صندوق مکانیزه فروش میشوند.
.
علیرضا طاریبخش معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس در مورد اینکه برخی اعضای هیئت نمایندگان اتاق تهران گفتهاند، آنچه در حال حاضر اجرا میشود، قانون مالیات بر ارزش افزوده نیست چون ارزش افزوده رعایت نمیشود و مالیات تکراری به هیچ وجه در حلقههای مختلف برگردانده نمیشود، گفت: اتفاقاً برعکس، دقیقاً مالیات بر ارزش افزوده اجرا و از مؤدیان مطالبه دریافت میشود.
.
وی گفت: مثلاً کسی که قطعات خودرو از طریق گمرک وارد میکند و قطعات وارداتی تبدیل به خودرو میشود، در زمان فروش خودروی تولیدی، مالیات آن قطعه وارداتی که در گمرک پرداخت شده بود، به عنوان اعتبار کسر و تفاوت به عنوان مالیات وصول میشود. بنابراین اگر مؤدیان در زنجیرههای قبلی مالیات پرداخت کرده باشند، در زنجیره بعدی این مالیات کسر خواهد شد.
.
معاون سازمان امور مالیاتی ادامه داد: مؤدیانی که اسناد، مدارک و فاکتور فروش و اظهارنامه میدهند، قانون آنها اجرا و میزان بستانکاری مالیات نیز مسترد میشود.
.
*اعتبار مالیاتی در ارزش افزوده حلقه های تولید
طاریبخش گفت: حتی اگر مالیات متعلقه فروش کمتر از مالیات ارزش افزوده پرداختی در حلقه قبل باشد، در این صورت مؤدی طلبکار میشود و میتواند به انتخاب خود تقاضای استرداد بدهد و یا اینکه بستانکاری وی به فصل آینده منتقل شود و این جزء محاسن مالیات بر ارزش افزوده محسوب میشود و مالیاتهای دریافتی حلقههای قبل به عنوان اعتبار از مالیات متعلق به آخرین حلقه کسر میشود.
.
*مبلغ قابل توجهی مالیات برگردانده شده است
این مقام تاکید کرد: به هر حال برای ما اجرای صحیح قانون مهم است و پرداخت حقوق مؤدیان طلبکار هم بخشی از مفاد قانون است که باید به طور دقیق و صحیح اجرا شود، همچنان که از ابتدای اجرای قانون تاکنون در کل کشور مبلغ قابل توجهی مالیات و عوارض پس از انجام کنترلهای لازم، استرداد شده است.
وی گفت: سازمان امور مالیاتی کشور سازمان قانونمداری است و همه تلاش این است که حقوق دولت و مؤدی رعایت شود، اما وقتی مالیات به خزانه واریز میشود، باید در زمان استرداد دقت و ظرافت به خرج داد و استرداد با رعایت دقیق قانون صورت گیرد.
.
*وضع دولت خوب شود، جامعه هم خوب میشود
طاریبخش تصریح کرد: بخش خصوصی باید بداند که اگر درآمدهای دولت کاملاً تأمین شود، وضع جامعه هم خوب خواهد بود. چون دولت بزرگترین مصرفکننده در اقتصاد است و بزرگترین توزیع کننده پول در جامعه نیز دولت است، پس این به نفع جامعه است که دولت مالیات بگیرد و صرف ایجاد زیر ساختهای اقتصاد ملی و رفاه مردم کند.
.
*لیبرالها هم در مالیات با کسی شوخی ندارند
وی تأکید کرد: در بسیاری از کشورهای دنیا که از نظر سیاسی و اقتصادی لیبرال محسوب میشوند و به اصطلاح اهل تساهل و تسامح هستند، اما در مورد مالیات گذشتی در کار نیست، چرا، چون مردم زمینه بستر هر جرم اجتماعی را ناشی از عدم تأمین درآمد دولت میدانند، چون معتقدند بیکاری و فقر زمینه ارتکاب جرایم را فراهم میآورد، پس اعتقاد دارند که اگر مالیات پرداخت نکنند، دولت نمیتواند رفاه اجتماعی و خدمات فرهنگی لازم را ارائه نماید و در نتیجه ناهنجاریهای اجتماعی افزایش خواهد یافت.
طاریبخش افزود: به هر حال در کشورهای پیشرفته دنیا از فرار مالیات نمیگذرند و آنها خوب تشخیص دادهاند، چون اعتقاد آنها این است که دولت باید مالیات وصول نماید و اشتغال و رفاه اجتماعی ایجاد کند، تا از بروز خیلی از ناهنجاریهای اجتماعی ممانعت شود.
.
*دادن مهلت به پیمانکاران طرف حساب دولت
معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور در مورد مالیات بر ارزش افزوده پیمانکاران و اینکه گاهی کارفرما قبل از دریافت پول کالا و خدمات، باید مالیات آن را بپردازد، به ویژه پیمانکارانی که طرف آنها دولت است، تأکید کرد: اگر دولت پول آنها را نپرداخته باشد و مستندات ارائه کنند، علاوه بر مهلت سه ماهه هر فصل، بدهی آنان تا شش ماه و گاهی، اوقات تا ۱۲ ماه هم تقسیط و وصول میشود.
.
*مالیات بر ارزش افزوده در دنیا روزانه، در ایران سه ماهه
وی افزود: در حالت عادی کسانی که مشمول مالیات بر ارزش افزوده هستند، ۳ ماه وقت دارند که اظهارنامه بدهند و مالیات بر ارزش افزوده دریافتی را پرداخت نمایند، در حالی که در بسیاری کشورهای دنیا مالیات ارزش افزوده روزانه دریافت و به حساب دولت واریز میشود اما در ایران بعد از پایان یک فصل علاوه بر ۳ ماه مهلت گاهی تا یک سال هم وصول مالیات به درازا میکشد.
معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی در مورد اینکه اگر فاز دوم هدفمندی یارانهها در سال آینده اجرا شود، آیا بر درآمد مالیات بر ارزش افزوده تاثیر خواهد داشت، گفت: مالیات بر ارزش افزوده دو خاصیت عمده دارد، اولا به روز است و تقریبا با کمترین فاصله با زمان تحقق مطالبه و وصول میشود، ثانیا متناسب با افزایش قیمت کالاها و خدمات حتی با فرض ثبات نرخ افزایش مییابد، یعنی اگر فاز دوم هدفمندی اجرا شود و قیمت حاملهای انرژی افزایش یابد، حتی با ثابت بودن نرخ مالیات ارزش افزوده قدر مطلق آن افزایش خواهد یافت.
.
*مالیات بر ارزش افزوده فشاری بر نقدینگی مؤدی ندارد
طاریبخش در مورد گلایه برخی از مغازهداران مبنی بر فشار بر روی نقدینگی آنان گفت: مالیات بر ارزش افزوده از مصرف کننده دریافت میشود و مؤدیان به هیچ وجه از منابع داخلی خود وجهی را پرداخت نمینمایند و گلایه آنان از این بابت غیر منطقی است و موضوع برعکس است، ثانیا پرداخت مالیات توسط خریداران کالا و خدمات به مدت ۳ ماه (تا سررسید پرداخت) به عنوان امانت نزد مؤدیان باقی میماند و آنها در این مدت از آن در گردش نقدینگی خود استفاده مینمایند که بعد از این مدت آن را ابراز و پرداخت مینمایند.
طاریبخش تأکید کرد: بنابراین مغازهداران واسطه انتقال بار مالیات به مصرفکنندگان هستند و به هیچ وجه از منابع خود مالیات ارزش افزوده نمیدهند.
وی در مورد اینکه عدهای میگویند، چرا مالیاتهای گوناگون یک جا و به عنوان یک مالیات اخذ نمیشود، گفت: اصولا دو نوع مالیات وصول میشود: یکی مالیاتهای مستقیم که متکی بر پایه درآمد است، شامل مالیات بر دارایی و ثروت، نظیر مالیات بر ارث، بر املاک، حق تمبر، و مالیات بر درآمد شامل، اشخاص حقوقی، اشخاص حقیقی، درآمد حقوق و دیگری مالیاتهای غیر مستقیم که بر پایه مصرف وضع میشود، مالیات بر فروش یا مالیات بر ارزش افزوده است که در ایران به دلیل جلوگیری از تعلق و وصول مالیات مضاعف، مالیات بر مصرف یعنی مالیات بر ارزش افزوده وضع شده است که با توجه به اینکه این مالیات بر ارزش افزوده ایجاد شده در هر مرحله اعمال شود و پرداختی حلقههای قبلی در مراحل بعدی کسر میشود، لذا از تعلق مالیات مضاعف جلوگیری میشود.
.
*مالیات و جمعآوری نقدینگی سرگردان
طاریبخش تأکید کرد: اگر مالیات بر اساس ظرفیت واقعی درآمد جامعه و به درستی و با اعمال نرخهای مؤثر وصول شود، توزیع درآمد عادلانهتر خواهد شد و از انباشت نقدینگی نزد عده اندک ممانعت میشود و هر از چند گاه شاهد هجوم پولهای سرگردان به یک بخش از اقتصاد، نظیر بازار ارز و سکه، املاک و اتومبیل نخواهیم بود.
.
*مالیات پاک ترین درآمد
معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور با تاکید بر اینکه مالیات سالمترین منبع درآمد برای دولتها به شمار میرود، گفت: هر در آمد دیگری غیر از مالیات مانند فروش نفت که در واقع فروش سرمایه ملی است، برای دولت مشکلاتی را ایجاد میکند.
وی افزود: فروش نفت و صرف آن در هزینههای جاری درست نیست، چون یک دارایی را می فروشیم و صرف هزینه های جاری کشور میکنیم و در یک آسیب شناسی عدم تحقق درآمدهای مالیاتی به این نتیجه میرسیم که وجود نفت در اقتصاد باعث شده موضوع مالیات هم در بحث سیاستگذاری و هم در اجرا جدی گرفته نشود.
.
*مجوز استخدام جدید در سازمان امور مالیاتی برای کسب درآمد
طاری بخش تاکید کرد: دولت با وقوف به اهمیت درآمد مالیاتی، مجوز استخدام قابل توجه نیروی جدید در سازمان امور مالیاتی را صادر نموده که این نقطه عطف و تحول سیستم مالیاتی کشور محسوب می شود.
.
*مالیات ۴۰درصد هزینه جاری دولت را تامین میکند
وی افزود: کشور باید به سمتی برود که با مالیات اداره شود، همان طور که برخی از کشورها تا ۹۷ درصد هزینههای خود را از محل مالیات تامین مینمایند، این رقم در کشور ما در حال حاضر حد ۴۰ تا ۵۰ درصد هزینه جاری دولت را تشکیل میدهد.
طاری بخش خاطرنشان در مورد این که چند درصد از اقتصاد مشمول مالیات شده است،کرد: در حال حاضر کمتر از ۵۰ درصد تولید ناخالص داخلی کشور تحت پوشش مالیاتها قرار دارد ، بخشی از آن نظیر بخش کشاورزی و سایر معافیت های قانونی معاف از مالیات است و بخشی هم اقتصاد زیر زمینی است که ماموران مالیاتی به دلیل تنگناهای اطلاعاتی به آن دسترسی ندارند و ظرفیت مالیاتی قابل حصول کشور تقریبا از بخش کمی از تولید ناخالص داخلی تامین میشود.
.
*سهم مالیات از تولید ناخالص داخلی از ۷ به ۱۰ درصد میرسد
معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور با اشاره به قانون برنامه پنجم توسعه گفت: قرار است بر اساس ماده ۱۱۷ قانون برنامه پنجم نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی تا پایان برنامه به ۱۰ درصد برسد، در حال حاضر این رقم حدود ۷ درصد است.
طاری بخش در مورد اینکه آیا تا پایان پنج سال آزمایشی قانون مالیات بر ارزش افزوده تمام حلقههای قانون تکمیل می شود، گفت: از مهر ۱۳۸۷ تا ۳۱ شهریور ۱۳۹۲ این قانون به صورت آزمایشی اجرا میشود و در برخی از گروههای مودیان ۱۰۰درصد قانون اجرا شده است.
وی افزود: در اشخاص حقوقی به جز فعالیتهای معاف و آنهایی که حجم فعالیت سالانهشان از یک میلیارد ریال کمتر است، فراخوان شدهاند، در بند الف تقریبا همه مودیان و در بند ب بخش عمده فراخوان شدهاند.
طاری بخش در مورد اینکه چه زمانی خرده فروشان اصناف مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده میشوند، گفت: در حال بررسی برای نحوه فراخوان آموزشی خرده فروشان هستیم و مرحله ششم فراخوان آنها آماده شده و تا آخر دی ماه فراخوان آموزشی آنان اعلام خواهد شد.
.
*کسانی که اظهارنامه ندهند، حسابرسی دقیق میشوند
وی در مورد اینکه عدهای مالیات واقعی را ابراز نمی کنند، گفت: همه باید قانون را به احسن و جه تکمین نمایند و مودیانی که مالیات را مطابق مقررات پرداخت ننمایند، مورد حسابرسی دقیق مالیاتی قرار میگیرند و علاوه بر اصل مالیات جرائم متعلقه از آنان نیز وصول خواهد شد.
.
*مالیات بر ارزش افزوده سکه فقط در مرحله ضرب گرفته میشود
طاری بخش در مورد مالیات بر ارزش افزوده سکه گفت: در مرحله ضرب و فروش سکه توسط بانک مرکزی که با عاملیت بانک ملی انجام میشود، مالیات ارزش افزوده از ضرب سکه دریافت میشود.
وی تاکید کرد: حداکثر نرخ مالیات بر ارزش افزوده کالاها و خدمات خاص برخی کشورها ۳۵ تا ۴۵ درصد است و در کشورهای اروپایی میانگین این نرخ حدود ۲۵ درصد است و در بعضی از کشورها هم مالیات بر فروش با نرخهایی پایین تر وجود دارد.
معاون سازمان امور مالیاتی گفت: چون در مراحل متعدد فروش این نوع مالیات تکرار میشود، بیش از مالیات ارزش افزوده خواهد بود، اما نرخ مالیات بر ارزش افزوده در ایران فعلا ۵ درصد است.
.
*مالیات علی الراس برای کسی که اظهارنامه ندهد
وی در مورد رسیدگی اظهارنامه مودیان افزود: کسانی که اظهارنامه مالیاتی میدهند، ممکن است اظهارنامه خودشان پذیرفته شود، ولی مودیانی که ثبت نام نکنند و یا اظهارنامه ندهند، حتما مورد رسیدگی و حسابرسی مالیاتی قرار میگیرند و مالیات آنها به صورت علیالراس تشخیص میشود و با اعمال جریمههای قانونی ارزش افزوده وصول میشود.
معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی در مورد نحوه حسابرسی مالیات بر ارزش افزوده گفت: مودیانی که دفاتر و حساب و کتاب نگه میدارند و اظهارنامه به موقع تسلیم مینمایند، دفاتر و اسناد و مدارک آنان معیار رسیدگی قرار می گیرد و در مورد مالیات بر ارزش افزوده به دلیل حفظ انسجام زنجیره مبادله کالا، حتی الامکان تلاش بر آن است، گزارش تشخیص مالیات با اتکا به اسناد و مدارک مؤدی تنظیم شود، لکن مودیان که ثبت نام ننمایند و یا از تسلیم اظهارنامه و تمکین قانون خود داری نمایند، حتما مورد رسیدگی قرار میگیرند و مالیات آنان از طریق تحقیقات میدانی و جمع آوری اطلاعات درآمدی، خرید و فروش و صورت حسابهای بانکی از طریق علی الرأس تشخیص میشود و مالیات بعلاوه طاری بخش در مورد جریمهها گفت: جرایم که تقریبا بیش از دو برابر اصل مالیات است، وصول میشود، به عنوان مثال جریمه عدم ثبت نام ۷۵ درصد، عدم صورتحساب ۱۰۰ درصد، عدم تسلیم اظهارنامه ۵۰ درصد، عدم ارائه دفاتر و اسناد و مدارک ۲۵ درصد در نظر گرفته شده است.
.
*فراخوان آموزش خرده فروشان تا پایان دیماه
طاری بخش افزود: تا پایان دی ماه برای خرده فروشان فراخوان آموزشی اعلام میشود و یکسری از مشاغل که قبلأ فعالیتهای مشابه آنان فراخوان شدهاند، فراخوان میشوند و علاوه بر آن کلیه اشخاص حقوقی و عدهای از مشمولان بندهای الف و ب نیز فراخوان خواهند شد.
.