مراسم بزرگداشت روز حسابدار، امسال به گونهاي متفاوت برگزار شد آن هم در شرايطي كه بخش بزرگي از پايتخت در تعطيلي به سر ميبرد.
.
روز چهارشنبه پانزدهم آذرماه همزمان با روز حسابدار، دانشگاه الزهرا با برپايي «همايش حسابداران، تجارب گذشته افقهاي آينده» ميزبان اعضاي حرفه حسابداري و اساتيد اين رشته بود.
سخنان دكتر علي رحماني، مدرس دانشگاه الزهرا و دبير همايش، آغازگر اين برنامه بود و در ادامه نظامالدين ملكآرايي دبيركل جامعه حسابداران رسمي ايران، نكاتي را درخصوص پيشينه حسابداري در ايران و مولفههاي تاثيرگذار حسابداري يادآور شد.
.
آموزش حسابداري، زندگي حرفهاي حسابداران رسمي، تكنولوژي در آموزش حسابداري، پژوهشهاي حسابداري و مالي در ايران، استانداردهاي حسابداري، اخلاق حرفهاي در عمل، حسابداران در نقش قانونگذار، آموزش اخلاق در حسابداري، حسابداران در نقش كارشناسان رسمي دادگستري، ترويج دستاوردهاي حسابداري، پيچيدگي محيط آموزش حسابداري، گواهينامههاي حرفهاي در حسابداري، سير تحولات نرمافزارهاي حسابداري در ايران و انجمنهاي حسابداري در ايران موضوعاتي بود كه در چهار نشست برپا شده در اين همايش بررسي شد.
.
تدوين استانداردها با پشتيباني دولت
موسي بزرگاصل، عضو هيات عامل سازمان حسابرسي در سخنان خود با موضوع «استانداردهاي حسابداري، تجارب گذشته و افقهاي آينده» با تاكيد بر لزوم برخورداري استانداردهاي حسابداري از پشتيباني دولت و بيان اينكه در همه جاي دنيا تدوين استانداردها بر عهده مرجع دولتي است، گفت: حفظ استقلال استاندارد گذار از مسائلي است كه از اهميت بالايي برخوردار است و فرآيند تدوين استاندارد بهتر است زيرمجموعه دولت باشد زيرا تنها دولت ميتواند به نحو مناسب منافع عموم را تامين كند.
.
بزرگاصل در همين حال معتقد است: فرآيند تدوين استانداردها بايد از مقررات دست و پاگير دولتي رها شود.
او در اين زمينه به سازمان بورس و اوراق بهادار اشاره كرد كه هم از پشتيباني دولت برخوردار است و هم از مقررات دست و پاگير رهاست.
او با اشاره به پيشينه تدوين استانداردها گفت: در ابتدا نگرانيهاي موجود مربوط به قابليت مقايسه بود و اولين تقاضا براي تدوين استانداردها نيز براي افزايش قابليت مقايسه مطرح شد زيرا وقتي استاندارد وجود نداشته باشد، سليقه حاكم ميشود.
مدرس دانشگاه علامه طباطبايي با اشاره به اينكه در همه بحرانهاي مالي ابتدا به سراغ حسابرسان ميآيند، گفت: استانداردها داراي آثار مالي فراگيري هستند و تنها يك موضوع نظري نيستند بلكه بايد به آثار اقتصادي آنها نيز توجه داشته باشيم.
.
عضو هيات عامل سازمان حسابرسي خاطرنشان كرد: مسائل سياسي نيز بر استانداردها موثر است اما بايد حداكثر تلاش خود را به كار گيريم تا استانداردها آلوده سياست نشوند.
وي افزود: امروزه استانداردها متكي بر اطلاعات مربوط به تصميمگيري است اما تصميمگيري سهامداران در اين زمينه كافي نيست و تدوين استانداردها بايد چارچوبهاي بيشتري را پوشش بدهد و متكي بر نيازهاي سرمايهگذاران نباشد.
بزرگاصل با تاكيد بر اينكه بنگاههاي اقتصادي ما بايد از حمايتهاي دولتي خارج شوند، گفت: امروزه در گزارشگري، ريسكهاي موثر بر فعاليت شركتها بسيار مهم است و بنگاههاي ما بايد در قبال ريسكهاي موجود برنامه داشته باشند و اطلاعاتي را در اين خصوص به استفادهكنندگان گزارش كنند و در استانداردهاي آتي بايد در اين زمينه بيشتر كار شود.
.
اين مدرس دانشگاه سپس به چالشهاي تدوين استانداردها در ايران اشاره كرد و گفت: ما در چارچوب نظري، مشكل داريم و هسته اصلي بحث شناخت و اندازهگيري است زيرا وقتي به اندازهگيري ميرسيم، انواع روشهاي اندازهگيري ميبينيم كه اين نكته اصلي و پاشنه آشيل حسابداي است.
بزرگاصل ادامه داد: باوجود تلاشهاي صورت گرفته بايد مشكلات دامنه اندازهگيري را كمتر كنيم.
وي سپس گفت: دور زدن استانداردهاي حسابداري در جوامع مختلف اتفاق افتاده و متاسفانه نام حسابرسان با رسواييهاي مالي عجين شده است، اما امروزه اعتقاد بر اين است كه تدوين استانداردهاي مربوط به اصول ميتواند در اين زمينه مفيد باشد.
.
بزرگاصل، پيچيدگي استانداردها را يك مشكل جدي دانست و با اشاره به نبود توازن ميان نيروهاي موثر بر تدوين استانداردها گفت: استفادهكنندگان، تهيهكنندگان و حسابرسان سه گروهي هستند كه بر تدوين استانداردها تاثير ميگذارند كه در اين ميان نقش استفادهكنندگان بسيار كمرنگ است.
وي با تاكيد بر لزوم تشخيص نيازهاي اطلاعاتي هر سه گروه يادشده گفت: يكي از مشكلات اساسي و مهم كه در اين زمينه وجود دارد اين است كه تحقيقات دانشگاهي ما با نيازهاي حرفهاي همسو نيست. از سوي ديگر سياستگذاريها اشكال دارد، مجلات، كيفيت لازم را ندارد و پژوهشها نيز اثر كاربردي ندارند.
.
بزرگاصل سپس گفت: اساتيد بايد با شجاعت مسائل را مطرح كنند. وقتي آمريكاييها پژوهشهاي خود را زير سوال ميبرند كه در عمل موثر نبوده پس به اين نتيجه ميرسيم كه مباحث بايد اصلاح شود، وزارت علوم بايد در سياستهاي خود تجديدنظر كند و راههاي ارتقاي اساتيد بايد باز گذاشته شود.
بزرگاصل سپس به حسابداري مالياتي اشاره كرد و گفت: نزديك شدن حسابداري مالي و مالياتي در تدوين استانداردها يك چالش جدي است و اهداف مالياتي و حسابداري مالي به گونهاي است كه نميتوانيم اين دو را نزديك كنيم بنابراين پيشنهاد ميكنم راه اين دو را از هم جدا كنيم.
.
وي كمعمق بودن بازارها و هماهنگيسازي با استانداردهاي بينالمللي را از ديگر چالشهاي موجود بر سر راه تدوين استانداردها دانست و گفت: من به برخي از استانداردهاي بينالمللي انتقاد دارم زيرا برخي از آنها با انگيزههاي سياسي تدوين شدهاند اما راهي جز پذيرش آنها نداريم.
بزرگاصل در پايان گفت: ما بايد تلاش كنيم در ساختار استانداردهاي بينالمللي توازن بيشتري وجود داشته باشد زيرا در حال حاضر استانداردها به نفع قدرتهاي بزرگ بينالمللي است و نقش ما در آن كمرنگ است.
.
حسابداران در نقش قانونگذار
افزون بر اين، محمدقسيم عثماني، نماينده مجلس شوراي اسلامي در همايش يادشده به بررسي جايگاه حسابداران در تصميمات اقتصادي كشور اشاره كرد و گفت: حسابداران به عنوان يك سيستم اطلاعاتي، ميتوانند در تصميمسازيهاي خرد و كلان كشورها نقش اساسي داشته باشند و اينكه ما در كشورمان چه اندازه از خدمات حسابداري و از تصميمسازيهاي تحصيلكردگان اين رشته استفاده كردهايم، جاي بحث جدي دارد.
.
وي افزود: ما حسابداران به هيچ وجه نتوانستهايم، خودمان را به درستي به تصميمگيران كلان كشور معرفي كنيم و متاسفانه تصميمگيران اقتصادي بر جايگاه حسابداري و ديدگاه حسابدارانه اشراف ندارند و از كيفيت خدمات حسابداران نيز مطلع نيستند، بنابراين ما حسابداران بايد به خوبي محصول خودمان را عرضه كنيم اگرچه تصميمگيران، اطلاع كافي ندارند تا بتوانند خريدار خوبي براي خدمات ما باشند.
.
مدرس دانشگاه شهيد بهشتي با اشاره به شرايط اقتصادي حاضر و نقش حسابداران گفت: اطلاعات ما و تحليلهاي ما، اجراييتر، عمليتر و تاثيرگذارتر از برنامههاي اقتصادي است اما وقتي در بدنه دولت، حسابداران مسووليت جدي ندارند و در بدنه قانونگذاري نيز حسابدار چنداني وجود ندارد، نميتوانيم به جايگاه كلان خود فكر كنيم.
.
عثماني با اشاره به دولتي بودن اقتصاد كشور گفت: ۹۵ درصد از اقتصاد ما در اختيار دولت است، اما مهمترين بدنه برنامهريزي كشور، چند تا حسابدار دارد؟ اين در حالي است كه مهمترين تخصص در بودجهبندي، حسابداري است اما بودجه كشور توسط كساني تهيه ميشود كه آشنايي دقيقي از حسابداري ندارند، بنابراين هيچ سالي نبوده كه ما كسري بودجه نداشته باشيم زيرا برآوردها ذهني است و هيچ تكنيك برآوردي در برنامهريزي اقتصادي وجود ندارد. اين نماينده مجلس سپس گفت: نگاه به حسابداري و حسابدار رسمي يك نگاه ناشيانه و ناآگاهانه است.
.
جامعه حسابداري بايد خود را درست معرفي كند و حسابداري بايد در كلان براي كشور موثر باشد. وي خاطرنشان كرد: نگاه به رشته حسابداري بايد كلان باشد و موضوعاتي كه در سطح كارشناسي به آن پرداخته ميشود بايد متنوع شود، در حالي كه ۹۰ درصد از پاياننامههاي اين رشته در مورد بورس است در صورتي كه بورس تنها ۴ درصد از اقتصاد كشور ما را تشكيل ميدهد. عثماني افزود: در ۳۰ سال اخير چند تحقيق حسابداري درباره بودجهبندي بوده، چقدر به حسابداري دولتي اهميت دادهايم در حالي كه حسابداري صنعتي زياد خواندهايم اما حسابداري صنعتي در كشور ما وجود خارجي ندارد. وي در پايان گفت: سالانه بيش از ۱۰۰ هزار ميليارد تومان بودجه دولتي تعيين ميشود كه حسابداران با آن بيگانه هستند، اما به نظر من بايد اين نگاه تغيير كند.
.
دلم گرفته همتبار
هوشنگ خستويي*
راجع به Live، ز Canli زنده زياد شنيدهايد. مفهومي است براي اداي حالت و چگونگي رخدادي كه در پيشروي شما است. يعني بدون هرگونه فزوني و كاستي تصميم دارم از فرم معمول در اين روز حسابدار بيرون بيايم و ديالوگي را با مخاطبان ناشناس اما براي شما برقرار كنم.
چون گفتم مدد از شما، با شما هستم همكلام خوبم بذار بگم. به ياد رفيقمون همان كه نحيف بود و شريف.
به مستان نويد سرودي فرست
به ياران رفته درودي فرست
.
با تو هستم عزيز دلم، دانشمندم، شادمانم دلم ميخواد با شادماني شروع كنم ولي ببخشيدا خودت ميدوني كه اين قلم كمياب است اونم در اين صبح آلوده به جاي فرحناك
اوني كه ميگفت:
.
اين همه با هم بيگانه
اين همه دوري و بيزاري
به كجا آيا خواهيم رسيد آخر
و چه خواهد آمد بر سر ما با اين دلهاي پراكنده
بنشينيم و بينديشيم
صبر كن صبر كن يدفعه حسابي برا من باز نكني نگفته ميشه فهميد كه من نميتونم اينقدر لفظ قلم حرف بزنم
خب اگه واسه من چوب خط نميزني بذار بگم كه توانايي دانايي است
با تو از خوبي ميگويم
از تو دانايي ميجويم
به قول شيرازيها: «صبر بده كاكو» يا به زبان خودمان «گال گورم»
چرا يهو پاي بزرگوار ه.ا.سايه را به وسط كشيدي
.
مگه يادت رفت؟
در اين سراي بيكسي
كسي به در نميزند
به دشت پرملال ما
پرنده پر نميزند
آخه به تو هم ميگن همكلام يه هو co2 هم بزن و بگو
ارغوان
اين چه رازي است كه هر بار
با عزاي دل ما ميآيد
.
چرا دلت ميخواد نشان بدي كه تخميركننده واژگان شادي هستي حالا فهميدي چرا دلم گرفته همتبار دريغ از چند ثانيه چهره آفتابي حالا صورتم باراني بشه سبك ميشي
بيا وارد حوزه ديگر بشيم
معقول كه آن قديما حسابرس يال و كوپالي داشت و ابهتي مث ژست و لباس قزاقهاي اونورتر دن آرام پوخنك چكمه و كلاه پاپاخي. قطار ضربدري فشنگ روي سينه، رداي نيمبلند چاك دار آهاي يه دفعه اين حرفها را نبندي به قزاقهاي لياخوفي اصلا براي جلوگيري از هرگونه كجفهمي، بذار شكل گفته را عوض كنم و بگم يك نوع معرفت خاص بر حسابرسان حكمفرما بود چه طور بگم، علي حاتمي ميخواد تا كم نيارم آها مث معرفتي كه كيميايي با ضامن دار در فيلمها نشان ميداد تا گوزنها و قيصر يادت نره آره داشم.
.
اين چيزا بود كه مث ميخاي كج شده جلوي كفاشيهاي بستهاي دوز بازار، ميكشيدت به آهنربا.
با اين نگاه و باور گفتيم بريم حسابرس بشيم. خدايي خيلي هم پاش تاوان داديم. تير و مرداد، خرماپزان، صورتهاي مالي آب و برق خوزستان در اهواز.
زمستونهاي پربرف با يك فولكس قورباغهاي قراضه گردنه برفي كوئين جاده رشت براي حسابرسي چوب اسالم يا شعب بانك ملي. اما يواشكي بهت بگم اونوقتا سازماني نيامده بود، مركز تحقيقاتي وجود نداشت استاندارد سد اكبر بود زير بغل CAها و اين تو بودي كه بايد دنبالش بودي اما خيلي چيزام خوب بود. الان اگر تونستي يك حسابرس يك ساله را با پرواز بفرستي مثلا شيراز. يواش يواش جلو ميآمديم موسسات خارجي مشترك با ما كارميكردند بيت مارويك، كوپرز، آرتوراندرسون، ويني لوري به قول اصفهانيها، خدا براشون خوب بخاد به من كه كار ياد دادن. اگه به عادت و دياناي خودمون بعد از يك كار، كمي ميخواستيم در بريم و كار نكنيم به قول همشهريهاي خوب اصفهاني فورا ميگفتن آقا خستویي ببين كاراتا، يعني خراب كردي اما ما هم كم نميذاشتيم مثلا ساعت سرپرست مستقيم را دور از چشمهاي آبي او جلو ميكشيديم و وقتي برميگشتيم هتل براي خواب بيشتر، صبح ساعت را عقب ميكشيديم.
.
ياد باد آن روزگاران ياد باد
ديگه واسه خودمون شده بوديم حرفهاي، مدير با باورهاي سرشار از تغييرناپذيري. يواش يواش روزگار سختتر شد به قول استاد محقق دكتر عشايري صبح شاد از خونه ميآمديم بيرون و عصر شادروان ميرفتيم خونه غافل از اينكه اين شيوه قاتل تعلق خاطر بچه ها به اين حرفه است كه نه عيد دارن نه تابستان
و تو هم غافل ميتازاندي
صبر كن همكلام پس چرا فكر ميكني دلم گرفته.
/
كمكم روابط در محيط حرفهاي مورد هجمه قرار گرفت رابطه تو و من تبديل شد به رابطه تومن
به قول خواجه
شهر ياران بود و خاك مهربان اين ديار، مهرباني كي سر آمد شهر ياران را چه شد همينطور كه جلو ميريم ميبيني چرا دلم گرفته همتبار چون كمكم گرفتن آن نگين سليماني كه گاه گاه بر آن دست اهرمن بود شروع شد.
با پيشرفت تكنولوژي، صنعت و شيوه وايرلس متداول شد و به همراه خود معرفت لس و مردانگي لس را رشد داد.
اينك اگر ميگوييم انجام اين كار حسابرسي اين مقدار هزينه خواهد داشت كه شامل شناخت تشكيل پروندههاي دائمي و سپس جاري است با پوزخندي تمسخرآميز مواجهي چون ميگويند تو با اين همه تجربه و كار هنوز نياموختي كه پرونده لس هم ميشود حسابرسي كرد.
.
استفاده از تمام شيوهها براي ارائه گزارشهاي مالي مجاز دانسته ميشود چون در پايان اين حسابرس است كه بايد تحمل كند يعني حسابرس تبديل شد به …
اگر آدرنالين هرچند سال يك بار در خون ميرود در شرايط حرفهاي حاضر هر روز در چند نوبت بايد آدرنالين به خونت برسد.
ديگر وقتي آستانه تحملت درهم شكست بايد عين لوك بيباك دهنه اسب يا سوئيچ ماشين را بگيري سر به جاده بگذاري و پشت كاميون بخواني:
.
الهي تب كنم شايد پرستارم تو باشي
ز گهواره تا گور را وللش
اينك اين درمان، كمي تا قسمتي آستانه پذيرش نابخردي را بالا ميبرد حالا ميدوني چه مرگمه همتبار ديگر نام عقاب ناتل خانلري در مغزت ميجوشه
آهاي همتبار شنيدي اين غرش مرا بدون كه به دو صورت ميتوان افتاد
يا در رسيدن به انتها مانند برگ
يا در رسيدن به كمال مانند ميوه
خودت انتخاب كن
اما به قول كانت: همتبار خطر كن مستقل بينديش
دگر زماني است كه به قول اخوان ثالث:
سلامت را نميخواهند پاسخ گفت
سرها در گريبان است
كسي سر بر نيارد كرد پاسخ گفتن ديدار ياران را
نگه جز پيش پا را ديد نتواند
كه ره تاريك و لغزان است
.
*عضو شوراي عالي انجمن حسابداران خبره ايران
منبع : دنياي اقتصاد
.