تقابل عرضه و تقاضا در بازار ارز و سکه

بازار داخلی در روز اول هفته همچنان به روند افزایشی قیمت‌ها چشم دوخته و با وجود انتظار برای کنترل قیمت‌ها همچنان شاهد افزایش قیمت‌ها است.

.

از اواخر هفته گذشته خبر حذف سهمیه دلار مسافری ۱۲۲۶ تومانی موجب افزایش قیمت در بازار دلار شد. قیمت دلار در واکنش به این شرایط طی دو روز تا ۱۹۸۰ تومان نیز بالارفت. بر اساس برخی آمارهای بانک مرکزی، سالانه ۵ میلیارد دلار ارز ۱۲۲۶ تومانی به مسافران خارج از کشور مي‌فروخت. به گفته کارشناسان، این میزان در کمترین سطح ماهانه تا ۲۰۰ میلیون دلار تقاضای ارز مسافری را روانه بازار آزاد می‌کند که افزایش قیمت دلار را مرتبا در پی دارد. 

.
با حذف ارز مسافری طبیعی است که روند افزایشی قیمت دلار تنها باورود دلارهای ارزان به بازار امکان‌پذیر است.
با اینکه انتظار می‌رفت که دیروز در اولین روز کاری هفته دلار روند معکوسی به خود بگیرد، اما شواهد نشان می‌دهد ورود دلارهای ارزان‌تر به بازاربه تاخیر افتاده و از این رو آن‌طور که باید نتوانسته روند افزایشی قیمت دلار را کنترل کند. در بازار سکه و طلا نیز افزایش قیمت جهانی طلا و افزایش قیمت دلار داخلی موجب رشد ۴۰۰۰ تومانی قیمت سکه و ۲۲۰۰ تومانی قیمت هر مثقال طلای ۱۷ عیار شد.

.
بازار سکه در حالی به افزایش قیمت خود ادامه می‌دهد که از سه‌شنبه گذشته بانک مرکزی دور جدیدی از تحویل سکه‌های پیش‌فروش شده را آغاز کرده است. امید می‌رفت تا تحویل سکه‌های جدید قیمت سکه‌ها را کاهش دهد که البته تصمیم جدید مجلس و بانک مرکزی مبنی بر حذف سهمیه دلار مسافری تاثیرات روانی تحویل سکه‌های بانکی را به شدت کمرنگ کرد.

.
حذف ارز مسافری با اینکه از منظر برخی حرکت مثبتی برای از میان برداشتن رانت ارزی از این محل است، اما شوک وارد شده به بازار به قدری جدی تلقی شده است که همراستا با اولویت‌بندی ۱۰ گانه مصرف ارز دولتی ۱۲۲۶ تومانی، تنها شائبه کمبود منابع ارزی را به بازار تلقین کرده است.این در حالی است که به گمان برخی برداشتن این سهمیه حرکتی در راستای صرفه جویی ارزی و تخصیص بهینه منابع و همچنين عدالت توزیع منابع صورت گرفته است.

.
قیمت‌های بازار 
روز گذشته تا ساعت ۴ بعداز ظهر قیمت هر دلار آمریکا در بازار تا مرز ۱۹۷۳ تومان معامله می‌شد. برخی از صرافان قیمت آن را ۱۹۸۰ تومان بر تابلوهای خود درج کرده بودند. دلار تا رسیدن به این نرخ نسبت به روز پنج‌شنبه ۱۶ تومان افزایش داشت. قیمت یورو نیز با ۳۵ تومان افزایش تا ۲۴۵۵ تومان بالارفت. هر پوند انگلیس نیز در این روزها با ۴۵ تومان افزایش به نرخ ۳۱۲۱ تومان رسید. افزایش قیمت دلار کانادا و استرالیا نیز در این روز قابل توجه بود. دلار کانادا با ۴۱ تومان افزایش ۱۹۹۶ تومان و دلار استرالیا با ۶۶ تومان افزایش، ۲۰۶۱ تومان فروخته شد.

.
در بازار سکه قیمت هر قطعه سکه طرح جدید و قدیم هر یک ۴۰۰۰ تومان گران شدند و به ترتیب ۷۴۱ هزار تومان و ۷۴۳ هزار تومان فروخته شدند. نیم سکه با ۲۰۰۰ تومان افزایش به ۳۷۰ هزار تومان رسید و ربع سکه با ۱۵۰۰ تومان افزایش به نرخ ۱۸۸ هزار و ۵۰۰ تومان عرضه شد. در بازار طلا نرخ فروش هر مثقال طلای ۱۷ عیار بدون اجرت ساخت با ۲۲۰۰ تومان افزایش تا ۳۲۷ هزار و ۹۰۰ تومان بالارفت. در این راستا قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار بدون اجرت ساخت، کارمزد و مالیات بر ارزش افزوده ۷۵ هزار و ۶۹۰ تومان عرضه شد.

.
قیمت طلا در بازارهای جهانی 
طلا در بازارهای جهانی در پایان معاملات هفتگی روی نرخ ۱۹۲۳ دلار بسته ماند. روز پنج‌شنبه نیز رییس بانک مرکزی اروپا طی یک سخنرانی تعهد داد که ارزش یورو را در برابر سایر ارزهای عمده جهان به ویژه دلار پشت سبز حفظ کند.

.

ماریو مونتی دراگی طی سخنرانی خود خبر داد که سیاست‌گذاران پولی به احتمال زیاد با مداخله در نرخ اوراق قرضه، هزینه استقراض دراسپانیا وایتالیا را افزیش خواهند داد و تا دو هفته آینده ارزش یورو به مراتب افزایش خواهد یافت. با اعلام برخی مواضع و تعهد وی به حفظ ارزش یورو برخی از سرمایه‌گذاران به شرط بندی در مورد موفقیت بانک مرکزی اروپا پرداختند.

.

افزایش سرمایه بانک‌های مرکزی اروپا با اعمال برخی مداخلات در نرخ بازدهی اوراق قرضه راهکار تازه‌ای است که به نظر می‌رسد بانک‌های اروپایی را توانمندتر ساخته و قدرت حمایتی آنان را در بخش‌های مختلف اقتصادی بالاتر ببرد.

.
بازارهای طلا در جهان در واکنش به این سخنان باافزایش قیمت مواجه شدند. خریدهای عمده در این بازارها سرعت بیشتری به خود گرفت و به طوری که قیمت پایان معاملات هفتگی نسبت به قیمت آغاز هفته مذکور ۳/۲درصد افزایش ثبت کرده است.

.
حذف اولویت پنجم از دریافت ارز ۱۲۲۶ تومانی
اگرچه دولت در هفته‌های گذشته تنها ۵ گروه کالایی را مشمول دریافت ارز ۱۲۲۶ تومانی قرار داد؛ اما هم‌اکنون برخی شعب بانکی در مراجعه گروه پنجم برای دریافت ارز دولتی اعلام می‌دارند که اولویت پنجم از دستور کار ارائه ارز دولتی حذف شده است. 

.
به گزارش خبرنگار مهر، دولت در هفته‌های گذشته برای مدیریت بهتر بر بازار ارز و تسهیل واردات کالاهای اساسی، حساس و ضروری مورد نیاز کشور که نیازمند دریافت ارز با نرخ مرجع هستند، ده اولویت را در نظر گرفت که بر اساس آن، اولویت اول و دوم، تخصیص ارز ۱۲۲۶ تومانی به واردکنندگان کالاهای اساسی و دارویی و تجهیزات پزشکی در نظر گرفته شده بود.

.
البته مسوولان اعلام می‌کنند که ارز ۱۲۲۶ تومانی را به راحتی در اختیار اولویت‌هایی قرار می‌دهند که در بالای جدول اولویت‌بندی دریافت ارز دولتی قرار گرفته‌اند؛ در حالی که هم اکنون بسیاری از تجار و بازرگانان با مراجعه به بانک‌ها برای دریافت ارز دولتی، با کلمه «نه»، «نمی‌شود» یا «در اولویت نیست» مواجه می‌شوند.

.
این در شرایطی است که برخی از فعالان اقتصادی خبر از حذف اولویت پنجم از مجموع پنج اولویت تعیین شده برای دریافت ارز ۱۲۲۶ تومانی می‌دهند. یکی از این مراجعان به خبرنگار مهر می‌گوید: وقتی برای دریافت ارز دولتی به بانک مراجعه کردم، متصدی اعلام کرد که اولویت پنجم تا اطلاع ثانوی از سرفصل اولویت‌های تخصیص ارز ۱۲۲۶ تومانی حذف شده است.

.
بر اساس اعلام بانک مرکزی، اولویت پنجم تخصیص ارز شامل رزین‌ها، روان‌کننده‌ها، کربونات منیزیوم، سنگ منیزیم، سنگ فلزات، زغال سنگ و گازهای کمیاب، سولفات‌ها، ماشین‌آلات چاپ و تراکتور است.

.
حذف اولویت پنجم از دریافت‌کنندگان ارز دولتی این هشدار را هم در پی دارد که ممکن است که به هر دلیلی، بانک مرکزی تصمیم بگیرد که اولویت‌های سه به بعد را حذف کند، چراکه به اعتقاد برخی از مسوولان دولتی، تنها کالاهای اساسی و مواد اولیه ضروری مورد نیاز برخی کارخانه‌ها باید در دستور کار ارائه ارز دولتی قرار گیرد و باید مکانیزمی فراهم شود که سایر گروه‌ها بتوانند از ارز حاصل از صادرات تامین منابع کنند.

.
این در شرایطی است که مسوولان سازمان توسعه تجارت ایران اعلام کرده‌اند که هر یک از تجار و فعالان اقتصادی با ارائه ادله کافی می‌توانند درخواست تجدیدنظر در اولویت‌بندی‌ها را داشته باشند.

.

منبع : دنياي اقتصاد

.