در حالی که برخی از خبرگزاری‌های داخلی از دو نرخی و سه نرخی شدن ارز خبر داده‌اند، رییس کل بانک مرکزی همچنان سیاست این بانک را ارائه ارز با نرخ واحد ۱۲۲۶ تومان عنوان کرده است. محمود بهمنی معتقد است:
ذخایر ارزی کشور در شرایط مناسبی قرار دارد و بر این اساس مشکلی در پوشش تقاضای ارز «واقعی» وجود ندارد.
.
به گفته رییس کل بانک مرکزی این بانک به عنوان نهاد اصلی پولی کشور تمام تلاش خود را برای یکسان کردن نرخ ارز در بازار با نرخ مرجع خواهد کرد. یکسان‌سازی که به گفته وی به معنای رساندن قیمت دلار مرجع به قیمت بازار نیست. وی معتقد است نوسان ارز در بازار داخلی بیشتر ناشی از فشارها و عوامل سیاسی است و در نتیجه منطقی نیست که نرخ بازار را به عنوان مرجع انتخاب کرد. وی سیاست کاهش واردات را از برنامه‌های پیش‌روی بانک مرکزی برای سامان دادن به بازار ارز عنوان و تاکید کرد: بر اساس برنامه پنجم توسعه که به تصویب مجلس نیز رسیده است نظام ارزی کشور شناور مدیریت شده است و در نتیجه نظام چند نرخی ارز با مفاد این مصوبه مجلس در تناقض خواهد بود.
.
هدف حفظ نظام تک نرخی است
بهمني در واكنش به برخي اخبار مبني بر چند نرخي شدن ارز گفت:بانك مركزي به هيچ عنوان در جهت به رسيمت شناختن نرخ‌هاي بازار غيررسمي حركت نخواهد كرد. رييس شوراي پول و اعتبار تاكيد كرد: ورودي ارزي كشور در حدود ۱۴۰ ميليارد دلار است در حالي كه كل فروش ارزي كمتر از ۷۵ ميليارد دلار است. او گفت: بنابراين با توجه به تراز مثبت ارزي كشور امكان پوشش اين ميزان تقاضا وجود دارد.وي با تاكيد بر اينكه كشور كمبود ارزي ندارد، گفت: ايجاد بازار براي ارز يا به رسميت شناختن ارز چند نرخي به معناي بازي با اين متغير كليدي است كه پيامدهاي مطلوبي ندارد.بهمني معتقد است: بايد ذهن مردم از سرمايه گذاري روي ارز و طلا دور شود و اين گونه كالا در جهت نياز واقعي مصرف شود.
.
وی دلیل اصلی افزایش فاصله بین نرخ ارز مرجع و نرخ موجود در بازار را مسائل سیاسی توصیف کرد. به گفته وی کشور در شرایط تحریم به سرمی‌برد و بانکهاي داخلی در تحریم هستند. وي با تاكيد بر برخي محدوديت‌ها گفت: مشكلاتي كه از سوي كشورهاي غربي در زمينه نقل و انتقال پول ايجاد شده منجر به محدوديت‌هايي در اين زمينه شده است. رييس كل بانك مركزي كم شدن فشارها را موجب رفع مشكل دانست و گفت: در اين خصوص برنامه‌ريزي شده و تلاش داريم با تدابيري مشكلات موجود را رفع كنيم، اما تا حل مشكل بايد برخي اقدامات در اولويت قرار گيرد. او مقابله با واردات كالاي قاچاق را در كاهش تقاضاي ارزي موثر دانست و عنوان كرد: در شرايطي كه نرخ بازار از نرخ رسمي فاصله گرفته اگر ميزان كالاي قاچاق رشد كند موجب افزايش تقاضا و تشديد شكاف نرخ مي‌شود. وي گفت: اين تشديد شكاف مي‌تواند در شكل‌گيري تنش‌هاي رواني موثر باشد. او كنترل قاچاق را براي مديريت تقاضاي ارزي مفيد عنوان و اظهار كرد: با خارج شدن تقاضاي قاچاق از بازار شكاف ارزي تعديل خواهد شد. وي ادامه داد: اگر تقاضاي كاذب از بازار خارج شود نرخ ارز به واقعيت‌هاي خود نزديك مي‌شود و در اين شرايط به همسان‌سازي نرخ مرجع و بازار پرداخت. او تاكيد كرد: در شرايطي كه تنش‌هاي سياسي و رواني در بازار نقش ايفا مي‌كنند حركت به سوي نرخ بازار آزاد موجب شكاف بيشتر و افزايش قيمت غيررسمي ارز مي‌شود.
.
برنامه بانک مرکزی؟
رییس کل بانک مرکزی برنامه این بانک را در مورد رفع نارسايي‌هاي ارزي کنترل واردات در كنار كاهش قاچاق عنوان کرد. به گفته وی زمانی که تولید می‌تواند پاسخگوی نیازها باشد باید سیاست‌های کنترلی برای واردات در نظر بگیریم. وی ادامه داد: اما وقتی احساس کردیم که ممکن است کالایی با کمبود مواجه شده باید واردات انجام دهیم. وی ادامه داد: در شرایط موجود باید جلوی واردات کالاهای لوکس و غیر ضروری گرفته شود.
.
ماجرای چند نرخی شدن ارز
تاکید رییس کل بانک مرکزی بر تک‌نرخی بودن نظام ارزی کشور در حالی انجام شده است که در چند روز گذشته و تحت تاثیر سخنان رییس کمیسیون اقتصادی مجلس که در پیشنهادی طرح سه نرخی شدن ارز را عنوان کرد، بسیاری از خبرگزاری‌ها از تحقق طرح چند نرخی شدن ارز در اقتصاد کشور خبر دادند. در این بین برخی خبر از دو نرخی شدن و برخی نیز خبر از سه نرخی شدن ارز در بازار کشور دادند.
.
به گزارش ایسنا مدیرکل ثبت سفارش سازمان توسعه تجارت ایران با اعلام اينكه از ۱۸ تيرماه و با ابلاغ روش جديد تخصيص ارز براي واردات ۱۰ كالاي اولويت‌دار ارز ۱۲۲۶ توماني در نظر گرفته شده است، اعلام كرد كه از اين تاريخ ارز به طور رسمي دو نرخي شده است. ساساني خدايي با اعلام اين كه بر اين اساس ارز ۱۲۲۶ توماني با اولويت‌هاي متقدم به اين ۱۰ گروه كالا تخصيص مي‌يابد، گفت: بر اين اساس اولويت‌ها در تخصيص ارز به طور جدي در نظر گرفته مي‌شود؛ بنابراين تا زماني كه ارز كالاهاي متقدم تامين نشود، ارز دولتي به كالاهاي ديگر تخصيص نمي‌يابد. این اظهار نظر در حالی انجام می شود که بانک مرکزی نیز در پی جدی شدن فاصله نرخ ارز در بازار و نرخ مرجع تخصیص ارز را به تقاضای «واقعی» منسوب می کرده است. بر این اساس بانک مرکزی نیز نوعی جیره بندی را در تخصیص ارز در برنامه خود داشته است. به این معنا که در این مدت برای تقاضای «واقعی» ارز مرجع تعیین شد و دیگر تقاضاهاي ارز خود را از بازار تامین کرده‌اند.
.
دو يا سه نرخی شدن به چه معنا؟
برداشت خبرگزاری‌ها از چند نرخی شدن ارز به ظاهر به ریشه‌هایی مربوط است که از قبلا نیز وجود داشته است. بانک مرکزی وقتی تصمیم به تعیین نرخ ۱۲۲۶ تومانی برای دلار در پایان بهمن ماه سال گذشته گرفت، ادعای خود را پوشش تمامی تقاضاهایی که آنها را «واقعی» می‌خواند قرار داد. در واقع در همان زمان هم بحث این بود که ارز به اندازه کافی و برای پوشش به تقاضای واقعی موجود است و بهمنی بارها در سخنان خود از تخصیص ارز به کالاهای لوکس انتقاد کرده بود. مشکلی که از آن به عنوان دو نرخی بودن ارز عنوان می شد فاصله بین نرخ ارز مرجع و نرخ ارز در بازار کشور بود که همچنان نیز وجود دارد.
.
نرخ ارز بازار غیر واقعی است!
در این بین رییس كل بانك مركزی بار دیگر هشدار داد كه نرخ ارز در بازار آزاد همچنان غیرواقعی است و خریداران و فروشندگان این بازار معاملات خود را براساس محاسبات نرخ‌های جهانی و سایر متغیرها انجام دهند.
.
به گزارش ایرنا بهمنی مسائل روانی و سیاسی را تاثیرگذار بر بازار ارز دانست و افزود: قیمت‌ها در بازار همچنان تابع مسائل سوداگرانه است. وی به خریداران ارز و سكه توصیه كرد: در صورتی كه برای كسب سود بیشتر به سمت بازار سكه حركت كنند، به طور حتم در اوایل مرداد ماه امسال با عرضه سكه‌های جدید پیش فروش شده توسط بانك مركزی متضرر می‌شوند. اوایل مرداد ماه موعد تحویل حدود ۲/۲ میلیون سکه پیش فروش شده در سال قبل است و انتظار می‌رود، حداقل در کوتاه مدت اثری کاهشی در قیمت سکه در بازار در آن دوره دیده شود. هرچند تجربه تزریق بیش از ۶ میلیون سکه در بازار در ماه‌های گذشته از سال جاری نشان داده است این تاثیرگذاری بیشتر در کوتاه‌مدت وجود دارد.
.
رییس كل بانك مركزی با اشاره به نوسانات نرخ طلا در بازارهای جهانی گفت: به دلیل وجود فضای سوداگرانه، در برخی از روزها بازار داخل نه تنها تاثیر چندانی از نرخ‌های جهانی نمی‌گیرد، بلكه گاهی به صورت معكوس حركت می‌كند. وی تاكید كرد: متقاضیان در زمان خریداری سكه ارزش ذاتی آن را مدنظر قرار دهند، زیرا در صورت حبابی بودن نرخ‌ها، ارزش سكه در خارج از مرزها كمتر از رقم خریداری شده است.
.
منبع : دنياي اقتصاد
.