توقف بلند مدت نماد معاملاتی، معضل یا راهکار؟
یکی از دغدغه های همیشگی سهامداران و مدیران بنگاه های اقتصادی در بازار سرمایه مواجه با دوره های توقف نماد معاملاتی شرکت ها و صنایع بورسی برای مدتی نامعلوم و ابهام طاقت فرسا از بابت زمان بازگشایی آنها می باشد.
.
به گزارش بورس نیوز، توقف نماد معاملاتی یک واحد اقتصادی در بورس گرچه یکی از بدیهی ترین اتفاقات روزمره در بازارهای سرمایه مطرح دنیا است اما هیچ گاه فاصله آن تا موعد بازگشایی و آغاز مجدد معاملات سهام در نماد مذکور به ماه ها و حتی سال های متمادی نیانجامیده است.
.
در بازار سهام ایران با وجود توسعه همه جانبه و تلاش مستمر برای ارتقاء و زیر ساخت های تمامی ارکان بازار سرمایه، هنوز برای تغییر در رویه اجرایی توقف نماد معاملاتی اوراق بهادار اتفاقی رخ نداده و به نظر می رسد برای کوتاه کردن طول مدت توقف تا بازگشایی کلیه نمادهای معاملاتی موجود در بازار سهام فعلاً راهکاری وجود ندارد.
.
برگ هایی از قانون بازار سرمایه
با این همه نگاهی به دستور العمل اجرایی توقف نماد معاملاتی اوراق بهادار مصوب ۱۶ مهر ماه سال ۱۳۸۴ نشان می دهد نماد معاملاتی اوراق پذیرفته شده در بورس در صورت شامل شدن یکی از شرایط زیر متوقف می گردد.
.
قبل از برگزاری مجمع عمومی صاحبان سهام و مجمع عمومی فوق العاده در خصوص افزایش سرمایه و نیز قبل از سررسید پرداخت سود علی الحساب و سررسیدهای اوراق مشارکت؛ در صورتی که اوراق بهادار مطابق مقررات، مشمول تغییر طبقه بندی از تابلو یا تالار می گردد که در آن فعال است؛ در صورتی که ناشر اوراق بهادار ضوابط اطلاع رسانی را رعایت نکرده باشد؛ در صورتی که حسابرس و بازرس قانونی نسبت به صورت های مالی شرکت اظهار نظر مردود یا عدم اظهار نظر ارائه کرده باشد و در آخر وقتی معاملات اوراق بهادار مظنون به استفاده از اطلاعات نهایی یا دست کاری قیمت توسط برخی افراد باشد.
.
مجوز توقف نماد از یک تا پنج روز
این میان قانون بازار سرمایه به استثنای توقف نماد معاملاتی شرکت بابت برگزاری مجمع عمومی عادی یا فوق العاده، سازمان بورس را موظف کرده در سایر موارد، اطلاعیه توقف معاملات اوراق بهادار را حداکثر تا پایان همان روز پس از توقف نماد معاملاتی با ذکر علل توقف، زمان توقف و شرایط بازگشایی نماد، برای عموم منتشر و حسب مورد به صورت کتبی به اطلاع شرکت برساند.
.
جالب آنکه مدت زمان توقف و بازگشایی نماد معاملاتی ورقه بهادار حداکثر دور روز قبل از جلسه مجمع یا هیأت مدیره و حداکثر پنج روز پس از آن می باشد.
.
مدت زمان توقف نماد در زمینه تغییر طبقه بندی از تابلو معاملاتی نیز در این دستورالعمل حداکثر ۴۸ ساعت عنوان و در صورتی که عدم رعایت ضوابط اطلاع رسانی دلیل توقف نماد معاملاتی باشد، مدت زمان توقف حداکثر سه روز معاملاتی است.
.
از سویی نماد معاملاتی وقتی به علت اظهار نظر مردود یا عدم اظهار نظر حسابرس و بازرس قانونی متوقف می شود، ناظر بازار اجازه دارد تا رفع مواردی که موجب ارئه این اظهار نظر ها شده، به توقف نماد ادامه دهد.
.
در نهایت چنانچه ظن به استفاده از اطلاعات نهانی یا دست کاری قیمت توسط برخی افراد منجر به توقف نماد معاملاتی شرکت گردد، سازمان بورس موظف است ظرف یک تا ۷۲ ساعت بررسی های لازم را انجام داده و همزمان با بازکردن نماد معاملاتی، نتایج این بررسی ها را که اغلب به شکل گزارش شفاف سازی است برای عموم منتشر کند.
.
به قرینه ماده دو دستور العمل اجرایی توقف نماد معاملاتی اوراق بهادار، تبصره هایی وجود دارد که شاید علت به درازا کشیدن دوره توقف نماد معاملاتی شرکت ها در بازار سهام باشد.
.
تفسیر از یک تبصره قانونی
در تبصره در این دستورالعمل، سازمان بورس موظف شده هنگام بازکردن نماد معاملاتی، با توجه به علت توقف در مورد ایفا یا عدم ایفای تعهدات توسط ناشر اطلاعات لازم را منتشر نماید.
.
در تبصره بعدی اما گفته شده، “بنا به تشخیص دبیر کل سازمان، مدت توقف نماد معاملاتی قابل تمدید است”.
.
سوال هایی که به دنبال پاسخ می گردند
حال سوال اینجا است که تشخیص توقف یا بازگشایی نماد معاملاتی شرکت ها براساس چه معیاری می تواند طی ماه ها و حتی سال ها به درازا بکشد و سهامداران بی خبر از همه جای آنها از چه مرجعی باید نسبت به دلیل توقف و زمان بازگشایی آن اطلاع کسب کنند؟
.
این میان نحوه عملکرد برخی مدیران شرکت ها در نحوه اطلاع رسانی و هماهنگی با قوانین بازار سرمایه نیز قابل تأمل است. بطوریکه با وجود دستور العمل ها و مقررات مشخص و از سویی برخورداری از حسابرس و بازرس قانونی، بعضی مدیران حتی به ابتدایی ترین وظایف در قبال انبوه سهامداران و جایگاه خود در بازار سرمایه واقف نبوده و در افزایش سردر گمی صاحبان سرمایه خود در بورس سهیم هستند.
.
اما به واقع چرا هنوز برای حل معمای توقف بلند مدت نماد معاملاتی اوراق بهادار و پیدا کردن راهکاری برای نحوه شفاف سازی اطلاعات و یا اطلاع رسانی عادلانه مبنی بر انعکاس دلیل واقعی توقف نماد معاملاتی به سهامداران راهکاری اندیشیده نشده است؟
.
آیا توقف نماد معاملاتی شرکت برای یک دوره طولانی و نامعلوم، در شرایطی که کشور با نوسان های شدید قیمتی در بازارهای مختلف مواجه است به نوعی حبس نقدینگی و تنبیه دسته جمعی سهامداران یک شرکت نیست؟
.
در این صورت چه امیدی می توان به جذب صاحبان نقدینگی از بازارهای بانکی و پولی به بازار سهام داشت که عدم نقدشوندگی و خطر اسیر شدن در تله ای به نام توقف نماد معاملاتی، بزرگترین ریسک آن می باشد.
.
اعتماد سازی تضعیف نگردد
در این ارتباط دبیر کل جامعه حسابداران رسمی در گفتگو با خبرنگار ما معتقد است: ضعف در ایجاد و افزایش اعتماد سازی برای سرمایه گذار مشکل بزرگی است که باید از طریق تمامی دستگاه های حاکمیتی و مدیریتی کشور راه کاری برای برطرف کردن آن اندیشیده شود.
.
نظام الدین ملک آرایی تعریف و رعایت چراچوب های موجود در حرفه حسابداری و حسابرسی را در راستای رشد توسعه اقتصادی به عنوان هدف کلان کشور می داند و می گوید: وضع مالیات یا قوانین بازار سرمایه و هر مقرراتی از این دست، نه به عنوان هدف بلکه وسیله ای برای دستیابی به توسعه اقتصادی بالاتر کشور بوده و هر آنچه که مانع این آرمان گردد، می تواند به شاخص های توسعه ای کشور صدمات جبران ناپذیری وارد آورد.
.
تهدید کنندگان توسعه اقتصادی
به گفته وی محرز شدن تخلف یک حسابرس، مدیر یا سهامدار عمده نباید وسیله ای برای ضربه زدن به اعتماد تمامی سرمایه گذاران یک واحد اقتصادی با توقف نماد معاملاتی گردد. چرا که حبس نقدینگی صاحبان سهام در دوره های طویل مدت توقف نماد معاملاتی در نهایت به بازار سرمایه و توسعه اقتصادی صدمات جبران ناپذیری را وارد می نماید.
.
تفسیر قانون دلبخواهی نمی شود
ملک آرایی با بیان اینکه عمل به مقررات و قوانین نباید سلیقه ای و مطابق با میل افراد و مسئولان صورت گیرد، معتقد است: ارجاع تخلفات مدیریت یا حسابرس یک شرکت به مراجع قضایی بجای توقف نماد معاملاتی آن در بازار سهام و بلاتکلیفی انبوه سهامداران، منطقی ترین و بهترین رویکردی خواهد بود که سازمان بورس می تواند بکار گیرد.
.
یکبار برای همیشه
به گزارش بورس نیوز هر چند صحبت ها و انتقادهای گوناگونی نسبت به نحوه توقف و بازگشایی نماد معاملاتی اوراق بهادار همچنان ادامه دارد، اما انتظار می رود سازمان بورس در راستای گام های بزرگی که برای ارتقاء کیفیت و اهداف متعالی بازار سرمایه برداشته، یکبار برای همیشه موضوع بحث برانگیز توقف نماد معاملاتی را برای فعالان بازار سهام برطرف کرده و راهکاری روشن برای آنرا با استفاده از نظر کارشناسان با تجربه بکار گیرد.
.
در این باره نحوه بازگشایی نماد معاملاتی شرکت ها در موقعیت های حساس بازار سهام نیز مورد انتقاد بوده بطوریکه معلوم نیست بازگشایی دسته جمعی اغلب نمادهای معاملاتی متوقف در زمان مواجه بازار سهام با رکود فزاینده با چه نیت و هدفی دنبال می شود.
.
