انقلاب جديد در گزارشگري صورت‌هاي مالي
سازمان بورس و اوراق بهادار به منظور افزايش شفافيت در شركت‌ها و حفظ حقوق سهامداران بر رعايت مقررات در صدور گزارش‌هاي حسابرسي صورت‌هاي مالي تاكيد كرده است.
.
اداره حسابرسي و گزارشگري مالي «سازمان» با صدور ابلاغيه‌اي به موسسات حسابرسي معتمد بورس، اعلام كرده است كه اين موسسات در راستاي پيشگيري از تخلفات و فراهم كردن زمينه بهبود گزارشگري مالي و حسابرسي شركت‌ها، تدابير لازم را اتخاذ كنند. به اين منظور مقرر شده است كه موسسات حسابرسي، استانداردهاي شماره ۷۰۰، ۷۰۵ و ۷۰۶ را در تهيه گزارش‌هاي خود مدنظر قرار دهند و شركت‌ها نيز بايد در تهيه صورت‌هاي مالي خود اين موارد را لحاظ كنند. به اين ترتيب سهامداران در مجامع امسال شركت‌هاي بورسي با شكل جديدي از گزارش حسابرسي صورت‌هاي مالي روبه‌رو خواهند شد.
.
درخصوص مزايا و ويژگي‌هاي استانداردهاي يادشده نظر چند تن از حسابداران را جويا شده‌ايم كه از نظرتان مي‌گذرد:
.
جزئيات توسعه يك استاندارد به سه استاندارد
پوريانسب در ابتداي گفتار خود به توضيح مختصري به موضوع استانداردهاي بين‌المللي ۷۰۰، ۷۰۵ و ۷۰۶ پرداخت و گفت: اين سه استاندارد، استانداردهاي مربوط به گزارشگري صورت‌هاي مالي هستند، به اين ترتيب كه استاندارد ۷۰۰ در مورد شكل دادن به اظهارنظر و تهيه گزارش صورت‌هاي مالي يا فرم گزارشگري صورت‌هاي مالي و استاندارد ۷۰۵ در مورد تعديل‌ها در اظهارنظر حسابرس بحث مي‌كند. همچنين استاندارد ۷۰۶ در مورد بندهاي تاكيد بر مطلب خاص و ساير بندهاي افزودني (مهم و تاكيدي) بر گزارش حسابرس مستقل بحث مي‌كند.
.
وي افزود: پيش از اين هنگامي كه از تعديل‌ها سخن به ميان مي‌آمد، هم تعديل‌ها در اظهارنظر و هم تعديل‌ها به صورت بند تاكيد بر مطلب خاص، موردنظر بود، اما در حال حاضر استاندارد ۷۰۵، تنها به تعديل‌ها در اظهارنظر مي‌پردازد.عضو شوراي عالي انجمن حسابداران خبره ايران درباره دليل تاكيد سازمان بورس بر رعايت اين استانداردها گفت: سازمان بورس ناظر بر گزارش‌هاي صورت‌هاي مالي و گزارش‌هاي حسابرسي شركت‌هاي بورسي است و وظيفه اين سازمان، اطمينان‌بخشي به سهامداران از رعايت استانداردها توسط حسابرس است.
.
وي ادامه داد: از آنجا كه سازمان حسابرسي استانداردهاي ۷۰۰، ۷۰۵ و ۷۰۶ را جايگزين استاندارد ۷۰۰ قديمي كرده است، براي سازمان بورس نيز مهم است كه شركت‌ها و حسابرسان از استانداردهاي جديد پيروي كنند.
.
افزايش قابليت فهم گزارش‌ها
پوريانسب درباره مزيت استانداردهاي يادشده جديد گفت: با توسعه يك استاندارد به سه استاندارد، سوءتفاهم‌هاي موجود در استاندارد قبلي براي حسابرس، برطرف شده و گزارش حسابرس از سه بند به شش بند افزايش يافته است. از سوي ديگر تيترهاي مياني موجود در گزارش حسابرسي، باعث فهم‌پذيري بيشتر گزارش‌ها براي خواننده مي‌شود و خواننده تشخيص مي‌دهد هر پاراگراف گزارش حسابرسي به چه منظور نوشته شده است.
.
وي سپس به تشريح نحوه گزارش‌نويسي براساس استانداردهاي جديد پرداخت و گفت: پاراگراف نخست گزارش كه مقدمه گزارش محسوب مي‌شود با عنوان «گزارش درباره صورت‌هاي مالي» مي‌آيد. پاراگراف دوم تحت عنوان «مسووليت مديريت در قبال صورت‌هاي مالي» است كه پيش از اين، اين يك جمله به عنوان جمله دوم در پاراگراف مقدمه مي‌آمد، اما در حال حاضر خود مستقل و به دو جمله تبديل شده است.
.
پوريانسب ادامه داد: عنوان ميان‌تيتر بعدي «مسووليت حسابرس» است كه سه پاراگراف دارد. اين در حالي است كه پيش از اين «مسووليت حسابرس» در قالب جمله سوم بند مقدمه مي‌آمد، اما هم‌اكنون مستقل شده و سه پاراگراف، زيرمجموعه آن است. سردبير مجله حسابدار سپس گفت: ميان‌تيتر بعدي اظهارنظر است كه يك پاراگراف زير آن قرار مي‌گيرد و در واقع، گزارش داراي ۴ ميان‌تيتر و ۶ پاراگراف است، در حالي كه پيش از اين در گزارش‌ها ميان‌تيتر وجود نداشت و تعداد پاراگراف‌ها هم سه تا بود.
.
افزايش مسووليت مديران و حسابرسان
عضو شوراي عالي انجمن حسابداران خبره ايران درباره ويژگي ديگر گزارش‌هاي حسابرسي جديد گفت: در اين گزارش‌ها، موضوع حسابرسي از مسووليت مدير و حسابرس جدا مي‌شود و در موضوع حسابرسي صورت‌هاي مالي، علاوه بر نام صورت‌هاي مالي به روش‌هاي حسابداري و توضيحات صورت‌هاي مالي هم اشاره مي‌شود. پوريانسب تصريح كرد: ذيل ميان‌تيتر مسووليت مدير، يك پاراگراف وجود دارد كه دو جمله است و در گذشته يك جمله بود. جمله دوم اين پاراگراف درباره مسووليت مدير درخصوص كنترل‌هاي داخلي است، به اين ترتيب كه مي‌گويد مسووليت مدير، صراحتا تهيه صورت‌هاي مالي است كه تقلب و اشتباه نداشته باشد.
.
وي ادامه داد: زير عنوان مسووليت حسابرس، سه پاراگراف داريم. پاراگراف اول كه سه جمله‌اي است، تلفيقي از جمله سوم بند مقدمه قبلي و جمله اول بند دامنه قبلي است. جمله سوم هم تعديل شده جمله دوم بند دامنه قبلي است. در جمله سوم به الزامات اخلاقي هم اشاره مي‌شود كه پيش از اين وجود نداشته است. پاراگراف دوم مسووليت حسابرس، پاراگراف دامنه حسابرسي است كه در اين دامنه تصريح مي‌شود، تقلب و اشتباه به عنوان مسووليت‌هاي حسابرس شناخته مي‌شود، ضمن اينكه به كنترل داخلي هم پرداخته مي‌شود.
.
وي يادآور شد: پيش از اين، صراحت نداشت كه حسابرس به كنترل‌هاي داخلي هم رسيدگي كند، اما الان صراحت دارد.
پوريانسب سپس گفت: پاراگراف سوم، جمله پنجم بند دامنه گزارشگري قبلي است و فقط عنوان اظهارنظر، بالاي آن مي‌آيد.
.
انقلاب در گزارشگري
وي تاكيد كرد: اين گزارش در مقايسه با گزارش‌هاي قبلي، اطلاعات بيشتري را از موضوع حسابرسي، مسووليت مدير در قبال صورت‌هاي مالي و مسووليت حسابرس در قبال صورت‌هاي مالي را در اختيار مي‌گذارد و به نظر مي‌رسد انقلابي در گزارشگري حسابرسي رخ داده است. پوريانسب با اشاره به لازم‌الاجرا بودن استانداردهاي يادشده در گزارشگري صورت‌هاي مالي از ابتداي سال ۹۰ گفت: گزارش‌هاي ارائه شده در مجامع امسال شركت‌هاي بورسي بايد از اين فرمت پيروي كنند، زيرا اين گزارش‌ها جزئيات بيشتري را نشان مي‌دهد و به سهامداران كمك مي‌كند تا به اطلاعات بيشتري دست يابند.
وي در پايان با تقدير از سازمان حسابرسي گفت: اين استانداردها در زمان كوتاهي تهيه شده كه جاي تشكر دارد.
.
يكي ديگر از حسابداران رسمي با اشاره به منطبق بودن ترجمه استانداردهاي يادشده با استانداردهاي بين‌المللي گفت: تغييرات ايجاد شده بر اثر تجاربي صورت مي‌گيرد كه استفاده‌كنندگان از گزارش‌هاي حسابرسي داشته‌اند و هر چند سال يك بار، استانداردها براساس اطلاعاتي كه در دعوي‌ها و نظرخواهي‌ها مطرح شده، بازنگري مي‌شود.
.
منصور شمس‌احمدي افزود: در گزارش‌هايي كه براساس استانداردهاي قبلي تهيه مي‌شد، مسووليت هيات مديره و حسابرس، تفكيك نشده بود، اما الان به صورت كامل اين مسووليت‌ها تفكيك شده است.
.
وي ادامه داد: از سوي ديگر براي نخستين بار در گزارش‌نويسي حسابرسي به مسووليت‌هاي حسابرسان در مورد اخلاق حرفه‌اي و مسووليت هيات مديره درباره اجراي كنترل‌هاي داخلي اشاره و اين وظايف گوياتر شده است، همچنين حسابرسان، كنترل‌هاي داخلي را ارزيابي خواهند كرد.
.
شمس‌احمدي در ادامه به يكي از مزاياي استانداردهاي ۷۰۵ و ۷۰۶ اشاره كرد و گفت: تفاوت ديگر در بحث بندهاي بعد از اظهارنظر رخ داده است، زيرا بندهاي بعد از اظهارنظر حسابرس به دو نوع بند محدود شده است كه عبارتند از: بندهاي تاكيد بر مطلب خاص و ساير بندهاي توضيحي.
.
وي توضيح داد: در گذشته و در برخي موارد شاهد بوديم كه بعد از اظهارنظر، مواردي را مي‌نوشتند كه از آن استنباط بند شرط يا محدوديت مي‌شد و خواننده گزارش را با مشكل مواجه مي‌كرد، اما در حال حاضر، حسابرسان مجاز نيستند بعد از اظهارنظر، به غير از دو مورد يادشده، مورد ديگري عنوان كنند.
.
شمس‌احمدي تاكيد كرد: تهيه گزارش براساس اين سه استاندارد موجب افزايش شفافيت گزارش‌هاي حسابرسي خواهد شد
منبع : دنياي اقتصاد
.
