هيئت وزيران در جلسه مورخ ۲۶/۱۲/۱۳۸۵ بنا به پيشنهاد مشترك شماره ۷۷۱۹۷ مورخ ۲۸/۶/۸۵ وزارتخانه‌هاي كار و امور اجتماعي، بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و سازمان تامين اجتماعي و به استناد بند (۵) جز (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) الحاقي ماده (۷۶) قانون اصلاح مواد (۷۲) و (۷۷) و تبصره ماده (۷۶) قانون تامين اجتماعي مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده (۷۶) مصوب ۱۳۷۱؛ مصوب ۱۳۸۰؛ آيين نامه اجرايي بند ياد شده را به شرح زير تصويب نمود:
ماده ۱ـ
كارهاي سخت و زيان آور كار‌هايي است كه در آن عوامل فيزيكي، شيميايي، مكانيكي، بيولوژيكي محيط كار غيراستاندارد بوده ودر اثر اشتغال بيمه شده تنشي به مراتب بالاتر از ظرفيت‌هاي طبيعي ( جسمي و رواني ) در وي ايجاد مي شود كه نتيجه آن بيماري شغلي و عوارض ناشي از آن باشد.
مشاغل سخت و زيان آور موضوع اين ماده به دو گروه تقسيم مي شوند:
الف ـ مشاغلي كه صفت سخت و زيان آور با ماهيت شغلي وابستگي دارد اما مي توان با بكارگيري تمهيدات بهداشتي، ايمني و تدابير فني مناسب توسط كارفرما سختي و زيان آوري آنها را حذف نمود.
ب- مشاغلي كه ماهيتاً سخت و زيان آور بوده و با بكارگيري تمهيدات بهداشتي، ايمني و تدابير فني توسط كارفرما، صفت سخت و زيان آوري آنها كاهش يافته ولي كماكان سخت و زيان آوري آنها حفظ مي‌گردد.
تبصره ـ مشمولين قانون «نحوه بازنشستگي جانبازان انقلاب اسلامي ايران و جنگ تحميلي ومعلولين عادي و شاغلين مشاغل سخت و زيان آور؛ مصوب ۱۳۶۷- و اصلاحات بعدي آن» و همچنين مشمولين قانون «حفاظت در برابر اشعه؛ مصوب ۱۳۶۸ و اصلاحات بعدي آن» تابع قوانين و مقررات مربوط خواهند بود.
ماده ۲-
تعيين سخت و زيان آور بودن مشاغل موضوع ماده (۱) و نوع آن گروه «الف» و گروه «ب» حسب در خواست كارگر، كارفرما، تشكلها، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي، وزارت كار و امور اجتماعي و سازمان تامين اجتماعي در هر كارگاه با بررسي سوابق، انجام بازديد و بررسي شرايط كار توسط كارشناسان بهداشت حرفه‌اي وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشكي و بازرسان كار وزارت كار و امور اجتماعي و با تاييد توسط كميته‌هاي بدوي و تجديد نظر استاني موضوع اين آيين نامه انجام مي‌گيرد.
تبصره ـ در موارد مشمول بند «الف» ماده (۱) اين آيين نامه كه استاندارد حدود تماس شغلي عوامل بيماريزا و سخت و زيان آور وجود دارد اتخاذ تصميم قطعي در كميته‌ها مستلزم اندازه گيري و اظهارنظر كارشناسان بهداشت حرفه‌اي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و يا ساير مراكز داراي مجوز از وزارتخانه ياد شده است.
ماده ۳ –
كارفرمايان كارگاههاي داير كه از تاريخ تصويب اين آيين نامه تمام يا برخي از مشاغل آنها در كميته‌هاي بدوي و تجديد نظر استاني يا شوراي عالي حفاظت فني، سخت و زيان آور شناخته شده يا مي‌شود مكلفند ظرف دو سال از تاريخ ابلاغ تصميم قطعي كميته يا شورا حسب مورد نسبت به ايمن‌سازي عوامل و شرايط محيط كار مطابق حد مجاز و استاندارد‌هاي مشخص شده در قانون كار و آيين‌نامه‌هاي مربوط (مصوب شوراي عالي حفاظت فني) و ساير قوانين موضوعه در اين زمينه اقدام و صفت سخت و زيان آوري مشاغل موضوع بند «الف» ماده (۱) را حذف و نتيجه را كتباً به كميته بدوي موضوع ماده (۸) اين آيين نامه براي بررسي و تاييد گزارش نمايند.
تبصره ـ وزارتخانه‌هاي كار و امور اجتماعي و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مكلفند كارگاه‌هايي كه مشاغل آنها سخت و زيان آور شناخته شده است و يا طبق اين آيين‌نامه سخت و زيان آور تعيين مي‌گردد پس از گذشت مهلت مقرر در اين ماده بازديد و نتيجه را كتباً به كميته بدوي استان گزارش نمايند.
ماده ۴-
كارفرمايان مكلفند شاغلين در كارهاي سخت و زيان آور را حداقل سالي يكبار به منظور آگاهي از روند سلامتي و تشخيص بهنگام بيماري و پيشگيري از فرسايش جسمي و روحي آنان توسط مراكز بهداشتي و درماني مورد معاينه قرار داده و نتيجه را در پرونده‌هاي مربوط ضبط و يك نسخه از آن را به سازمان تأمين‌اجتماعي ارايه نمايند.
تبصره ۱- تغيير شغل بيمه شده كه در معرض فرسايش جسمي و روحي ناشي از اشتغال در كارهاي سخت و زيان آور باشد براساس مقررات پيش بيني شده در قانون كار صورت مي‌گيرد.
تبصره ۲- معاينات قبل از استخدام طبق ماده (۹۰) قانون تامين اجتماعي؛ مصوب ۱۳۵۴- انجام مي‌گيرد.
تبصره ۳- در صورت عدم انجام تكاليف مقرر در بند (۲) جزء «الف» ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) الحاقي ماده (۷۶) قانون اصلاح مواد (۷۲) و (۷۷) و تبصره ماده (۷۶) قانون تامين‌اجتماعي مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده (۷۶)، مصوب ۱۳۷۱ ـ مصوب ۱۳۸۰ – سازمان تامين اجتماعي ضمن انجام تعهدات قانوني نسبت به بيمه شده هزينه‌هاي وارده را مطابق ماده (۹۰) قانون تامين اجتماعي از كارفرماي مربوطه وصول خواهد نمود.
ماده ۵-
به استناد تبصره (۱) ماده (۹۶) قانون كار مقررات و ضوابط انجام معاينات پزشكي موضوع ماده (۴) اين آيين نامه اعم از قبل از استخدام و ادواري اختصاصي و هر گونه معاينه پزشكي ديگر در اين ارتباط مطابق با دستور العمل و آيين نامه هاي جاري وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي خواهد بود.
تبصره ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي موظف است تمهيدات لازم براي اعلام نتايج معاينات موضوع اين ماده را متناسب با شرح وظايف سازمانهاي ذيربط بعمل آورد.
ماده ۶-
كميته بدوي استان موظف است حسب گزارش كارشناسان موضوع ماده (۲) بررسي و در صورت تاييد، حذف يا كاهش صفت سخت و زيان آور به ترتيب در مشاغل بند «الف» و «ب» ماده يك مراتب را براي خروج كارگاه از شمول اين آيين‌نامه به مراجع ذيربط ابلاغ نمايد و در صورت عدم حذف صفت سخت و زيان‌آوري محيط كار در مشاغل بند «الف» ظرف مهلت مقرر، مطابق قانون كار از سوي وزارتخانه‌هاي كار و امور اجتماعي، بهداشت و درمان و آموزش پزشكي از طريق مراجع ذيصلاح اقدام لازم بعمل مي‌آيد.
تبصره ـ در صورتي كه گزارش كارشناسان موضوع اين ماده پس ازتاييد كميته‌هاي بدوي و تجديد نظر استاني حسب مورد حاكي از عدم كاهش يا حذف عوامل زيان آور و بيماريزاي محيط كار ظرف مهلت مقرر در قانون باشد اقدامات لازم بر حسب مورد مطابق قانون كار از سوي وزارتخانه هاي كار و امور اجتماعي و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي بعمل خواهد آمد.
ماده ۷-
سياستگذاري كشوري كارهاي سخت و زيان آور موضوع اين آيين نامه و رسيدگي به درخواست كميته‌هاي بدوي و تجديد نظر استاني موضوع ماده (۸) و همچنين نظارت و هماهنگي بر فعاليت كميته‌هاي مذكور در اين آيين نامه به عهده شوراي عالي حفاظت فني است.
دستورالعمل اجرايي نحوه فعاليت كميته‌هاي مذكور و نظارت برآنها به پيشنهاد وزارتخانه‌هاي بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و كار و امور اجتماعي و سازمان تامين اجتماعي به تصويب شوراي عالي حفاظت فني خواهند بود.
تبصره ـ مدير عامل سازمان تامين اجتماعي يا معاون وي يا معاون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي با حق راي در زمينه كارهاي سخت و زيان آور موضوع اين آيين نامه عضو شوراي عالي حفاظت فني خواهند بود.
ماده ۸-
به منظور تطبيق و تشخيص مشاغل سخت و زيان آور براساس ضوابط و سياست گذاري‌هاي شوراي عالي حفاظت فني و مقررات مربوط، كميته‌هاي بدوي و تجديدنظر استاني هر كدام با پنج عضو اصلي و پنج عضو علي‌البدل به شرح زير براي مدت سه سال منصوب مي‌شوند و انتصاب مجدد آنان بلامانع است.
الف ـ كميته بدوي مركب از اعضاي زير مي‌باشد:
۱- معاون روابط كار سازمان كار و امور اجتماعي استان و يا نماينده وي به عنوان رئيس جلسه.
۲- معاون امور بيمه‌اي اداره كل تامين اجتماعي استان و يا نماينده وي.
۳- كارشناس مسئول بهداشت حرفه‌اي معاونت بهداشتي دانشگاه / دانشكده علوم پزشكي ذيربط.
۴- نماينده كارگران حسب معرفي تشكل حائز اكثريت استان بنا به تشخيص سازمان كار و امور اجتماعي استان.
۵- نماينده كارفرمايان حسب معرفي كانون انجمنهاي صنفي كارفرمايي استان.
تبصره ۱- جلسات كميته‌هاي بدوي و تجديد نظر استاني در سازمان كار و امور اجتماعي استان تشكيل و با حضور چهار نفر از اعضاي اصلي و يا علي البدل رسميت مي‌يابد و تصميمات جلسه با اكثريت آراء حاضرين معتبر و لازم الاجرا مي باشد.
تبصره ۲- در استانهايي كه دانشكده علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني مستقل وجود دارد در صورت طرح پرونده‌هاي مرتبط با منطقه تحت پوشش، كارشناس مسئول بهداشت حرفه‌اي معاونت بهداشتي دانشكده مزبور، جايگزين كارشناس مسئول بهداشت حرفه‌اي معاونت بهداشتي دانشگاه خواهد بود.
تبصره ۳ ـ با تصويب كميته استاني دعوت از افراد صاحب‌نظر و اساتيد مربوط جهت شركت در جلسات بدون حق رأي بلامانع مي‌باشد.
تبصره ۴ ـ در صورتي كه مجمع و كانونهاي استاني تشكلهاي كارگري و كارفرمايي موضوع بندهاي (۴) و (۵) ايجاد نشده باشند، نمايندگان مزبور از بين اعضاي تشكلهاي حائز اكثريت به تشخيص سازمان كار و امور اجتماعي استان و با انتخاب تشكل ذيربط استان معرفي مي‌شوند.
تبصره ۵ ـ رأي كميته بدوي ظرف پانزده روز اداري از تاريخ ابلاغ قابل تجديدنظر خواهي است و در صورتي كه هر يك از طرفين (كارگر و كارفرما) به رأي بدوي اعتراض داشته باشند درخواست تجديدنظر خود را كتباً به سازمان كار و امور اجتماعي محل تسليم مي‌نمايد.
تبصره ۶ـ هيچ يك از اعضاي كميته‌هاي بدوي همزمان نمي‌توانند عضو كميته تجديدنظر باشند. همچنين اعضاي مذكور نمي‌توانند در جلسه تجديدنظر پرونده‌هايي كه در هنگام رسيدگي بدوي به آن رأي داده‌اند با حق رأي شركت نمايند.
ب ـ كميته تجديدنظر استان مركب از اعضاي زير مي‌باشد
۱ـ رئيس سازمان كار و امور اجتماعي استان به عنوان رئيس كميته.
۲ـ مدير كل تأمين اجتماعي استان.
۳ـ معاونت بهداشتي دانشگاه /دانشكده علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني ذيربط.
۴ـ نماينده كارگران حسب معرفي تشكل حائز اكثريت استان بنا به تشخيص سازمان كار و امور اجتماعي استان.
۵ـ نماينده كارفرمايان با معرفي كانون انجمنهاي صنفي كارفرمايي استان.
تبصره ۱ ـ رأي كميته تجديدنظر استان از تاريخ ابلاغ قطعي و لازم‌الاجرا مي‌باشد.
تبصره ۲ـ در صورتي كه مجمع و كانونهاي استاني تشكلهاي كارگري و كارفرمايي موضوع بندهاي (۴) و (۵) ايجاد نشده باشند، نمايندگان مزبور از بين اعضاي تشكلهاي حائز اكثريت به تشخيص سازمان كار و امور اجتماعي استان و با انتخاب تشكل ذيربط استان معرفي مي‌شوند.
تبصره ۳ـ در صورت تساوي آراء (موافق و مخالف) اعم از بدوي و تجديدنظر، جلسه بعدي با حضور همه اعضا تشكيل خواهد شد.
تبصره ۴ـ كميته‌هاي استاني موظفند در آراء صادره نوع سخت و زيان‌آوري مشاغل را كه در زمره مشاغل بند «الف» يا «ب» ماده (۱) اين آيين‌نامه مي‌باشد تعيين نمايند.
تبصره ۵ـ در استانهايي كه دانشكده علوم پزشكي و خدمات بهداشتي، درماني مستقل وجود دارد در صورت طرح پرونده‌هاي مرتبط با منطقه تحت پوشش، معاونت بهداشتي دانشكده علوم پزشكي جايگزين معاونت بهداشتي دانشگاه مي‌شود.
ج ـ با تصويب كميته استاني دعوت از افراد صاحب‌نظر، اساتيد و كارشناسان مربوطه جهت شركت در جلسات بدون حق رأي بلامانع مي‌باشد.
د ـ كارفرمايان كارگاهها مكلفند با كارشناسان موضوع ماده (۲) و كميته‌هاي موضوع ماده (۸) اين آيين‌نامه همكاري و مدارك مورد نياز را در اختيار آنان قرار دهند.
ماده ۹ ـ
وظايف كميته‌هاي بدوي و تجديدنظر استاني به شرح زير تعيين مي‌شود:
الف ـ وظايف كميته‌هاي بدوي استاني به شرح زير مي‌باشد:
۱ـ بررسي، تطبيق و تشخيص مشاغل سخت و زيان‌آور با مواد اين آيين‌نامه كه توسط بيمه شده، كارفرما، وزارتخانه‌هاي بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، كار و امور اجتماعي و سازمان تأمين اجتماعي و تشكلها به عنوان مشاغل سخت و زيان‌آور معرفي شده و اعلام نتيجه به متقاضي و سازمانهاي ذيربط از سوي رئيس كميته بدوي.
۲ـ رسيدگي مواردي كه با اتخاذ تدابير لازم حالت سخت و زيان‌آوري شغل يا مشاغل از بين رفته و در زمره مشاغل عادي درآمده‌اند و اعلام آن به مراجع ذيربط به منظور حذف امتيازاتي كه به كار سخت و زيان آور تعلق گرفته است.
۳ـ اجراي سياستها و مصوبات شوراي عالي حفاظت فني.
ب ـ وظايف كميته‌هاي تجديدنظر استاني عبارت است از رسيدگي، اظهارنظر و تصميم‌گيري در خصوص اعتراض به آراء كميته‌هاي بدوي استاني موضوع ماده (۸)
اين آيين‌نامه كه توسط بيمه شده يا كارفرما درخواست گرديده است و اعلام نتيجه به متقاضي و سازمانهاي ذي ربط از سوي رئيس كميته تجديدنظر.
ماده ۱۰ـ
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تغييرات حدود تماس شغلي آلاينده‌هاي محيط كار و عوامل بيماريزا را به شوراي عالي حفاظت فني اعلام و شوراي عالي مذكور مراتب را به كميته‌هاي استاني، كارهاي سخت و زيان‌آور براي اجرا ابلاغ مي‌نمايد.
ماده ۱۱ ـ
علاوه بر كارهاي سخت و زيان‌آور مشخص شده طبق مصوبات شوراي عالي حفاظت فني و موارد تأييد شده توسط كميته‌هاي استاني، موارد زير نيز سخت و زيان‌آور شناخته مي‌شوند.
۱ـ مشاغلي كه در ندامتگاه‌ها و زندان‌ها مستقيماً با زنداني ارتباط دارند.
۲ـ مشاغلي كه مستقيماً در مراكز روان درماني با بيماران رواني مرتبط هستند.
۳ ـ خبرنگاري
تبصره ـ مصاديق خبرنگاري با تأييد كميته بدوي موضوع ماده (۸) تعيين مي‌شود.
ماده ۱۲ـ
نحوه توالي و تناوب اشتغال در مشاغل سخت و زيان‌آور به شرح زير تعيين مي‌گردد:
۱ـ ايام زير چنانچه در فواصل اشتغال به كارهاي سخت و زيان‌آور واقع شود، به عنوان سابقه اشتغال در كارهاي سخت و زيان آور محسوب مي‌گردد.
الف ـ تعطيلات هفتگي
ب ـ تعطيلات رسمي
ج ـ ايام استفاده از مرخصي استحقاقي
د ـ ايام استفاده از مرخصي بابت ازدواج يا فوت همسر، پدر، مادر و فرزندان به مدت ۳ روز با دريافت دستمزد در مورد مشمولان قانون كار.
هـ ـ ايام استفاده از مرخصي استعلاجي يا استراحت پزشكي اعم از اينكه حقوق ايام مزبور توسط كارفرما پرداخت شود و يا اينكه بيمه شده از غرامت دستمزد ايام بيماري استفاده كرده باشد.
و ـ تمام يا قسمتي از خدمت نظام وظيفه در جبهه‌هاي نبرد حق عليه باطل يا حضور داوطلبانه در جبهه.
ز ـ دوران اسارت يا محكوميت سياسي كه بيمه شده بر اساس آن به عنوان آزاده شناخته شده باشد حسب تقاضاي وي.
۲ـ ايام و موارد زير چنانچه در فواصل اشتغال بيمه شده به كارهاي سخت و زيان‌آور واقع شود، موجب زايل شدن توالي اشتغال در كارهاي سخت و زيان‌آور نمي‌گردد.
الف ـ ايام خدمت وظيفه سربازي (دوران ضرورت و احتياط) مشروط بر اينكه بيمه شده حداكثر تا دو ماه پس از پايان خدمت به كار سابق خود برگشته و يا اينكه در كار ديگري كه سخت و زيان‌آور شناخته شده مشغول به كار شده باشد.
ب ـ دوران توقيف بيمه شده در صورتي كه منتهي به محكوميت وي نگردد و يا اينكه كارفرما بر اساس تكليف قانوني حقوق دوران مزبور را به بيمه شده پرداخت نمايد.
ج ـ ايام حالت تعليق كه به واسطه عوامل قهريه طبيعي و يا حوادث و مخاطرات اجتماعي (مانند سيل، زلزله، جنگ و آتش‌سوزي) كه خارج از اراده كارفرما و بيمه‌شده بوده و در نتيجه آن كارگاه به طور موقت تعطيل مي‌گردد.
دـ ايام استفاده از مقرري بيمه بيكاري مشروط بر اينكه بيمه شده قبل از برقراري بيمه بيكاري در مشاغل سخت و زيان‌آور اشتغال به كار داشته و در حين مقرري‌بگيري و يا حداكثر تا دو ماه پس از اتمام دوره مزبور در مشاغلي كه سخت و زيان‌آور شناخته شده مشغول به كار شده يا طبق اين آيين‌نامه بتواند بازنشسته شود.
هـ ـ ايام خدمت در جبهه كه به تاييد مراجع ذيصلاح رسيده باشد.
و- دوران اسارت يا محكوميت سياسي كه بيمه شده براساس آن به موجب قانون آزاده شناخته شده باشد.
زـ ايام بلاتكليفي بيمه شده كه مستند به آراي صادره از سوي مراجع حل اختلاف و يا ساير مراجع قانوني منجر به صدور راي بازگشت به كار يا پرداخت حقوق ايام مزبورشده باشد.
ح ـ ايام استفاده از غرامت دستمزد ايام بيماري كه در فاصله زماني ۱۰/۵/۸۴ تا ۴/۱/۵۹ واقع شده باشد.
ط ـ غيبت غير موجه حداكثر به مدت ده روز در سال در مورد كارگاههاي مشمول قانون كار يا براساس مقررات انظباطي، تخلفاتي و يا استخدامي مربوط در كارگاههاي غير مشمول قانون كار كه منجر به اخراج، انفصال موقت و يا دايم نشده باشد.
ي ـ مدت يك ماه استفاده از مرخصي بدون حقوق موضوع ماده ۶۷ قانون كار.
۳- ايام و موارد زير چنانچه در فواصل اشتغال بيمه شده به كارهاي سخت و زيان‌آور واقع شود توالي اشتغال او را از بين برده و موجب تناوب اشتغال وي مي‌گردد.
الف ـ استفاده از مرخصي بدون حقوق به مدت بيش از دو ماه به هر منظور و تحت هر عنوان علاه بر مرخصي مندرج در بند ي رديف ۲ اين ماده.
ب ـ اخراج، استعفا، انفصال و بازخريدي مشروط بر اينكه حداكثر تا دو ماه در مجموع پس از تاريخ موارد مزبور در مشاغلي كه سخت و زيان آور شناخته شده مشغول به كار نشده يا طبق اين آيين نامه نتواند بازنشسته شود.
ج ـ اشتغال در كار‌ها و مشاغل عادي به مدت يك ماه.
د – اشتغال در حرف و مشاغل آزاد به مدت يك ماه
هـ ـ بيمه اختياري به مدت يك ماه
وـ بيكاري بدون دريافت مقرري بيكاري بيش از دو ماه
زـ ساير موارد مشابه
ماده ۱۳-
شرايط بازنشستگي در كارهاي سخت و زيان آور به شرح زير مي‌باشد:
۱- بيمه شدگاني كه حداقل ۲۰ سال سابقه كار متوالي يا بيست و پنج سال سابقه كار متناوب و پرداخت حق بيمه در كارهاي سخت و زيان آور را داشته باشند بدون شرط سني مي‌توانند در خواست بازنشستگي از سازمان تامين اجتماعي نمايند.
۲- چنانچه كميسيونهاي پزشكي موضوع ماده (۹۱) قانون تأمين اجتماعي قبل از رسيدن بيمه شده شاغل در كارهاي سخت و زيان‌آور به سابقه مقرر در بند (۱) فوق، فرسايش جسمي و روحي وي را ناشي از اشتغال به كارهاي سخت و زيان‌آور تشخيص و تأييد نمايند.
۳- اين قبيل بيمه شدگان به صرف ارائه درخواست بازنشستگي مجاز به ترك كار نبوده و مي‌بايد احراز شرايط و استحقاق آنها جهت بازنشستگي پيش از موعد در
كارهاي سخت و زيان‌آور رسماً از سوي سازمان تأمين اجتماعي به آنها ابلاغ و سپس ترك كار نمايند.
۴- چنانچه بيمه شده شرايط استفاده از بازنشستگي پيش از موعد در كارهاي سخت و زيان‌آور را طبق اين آيين‌نامه احراز كند سازمان تأمين اجتماعي مكلف است نسبت به برقراري مستمري وي از تاريخ ترك كار اقدام نمايد.
۵ـ افرادي كه حداقل بيست (۲۰) سال متوالي يا بيست و پنج (۲۵) سال متناوب سابقه پرداخت حق‌بيمه در مشاغل سخت و زيان‌آور مربوط به قبل از تاريخ تصويب قانون را داشته باشند و يا در آينده شرايط مذكور را احراز نمايند مي‌توانند درخواست بازنشستگي خود را با رعايت بند (۱) اين ماده به سازمان تأمين اجتماعي تسليم نمايند.
ماده ۱۴ـ
كارفرما مكلف است پس از احراز شرايط بازنشستگي بيمه شده شاغل در كارگاه وي، طبق اين آيين‌نامه معادل چهار درصد (۴%) ميزان مستمري برقراري بيمه شده نسبت به سنوات اشتغال او در مشاغل سخت و زيان‌آور را كه توسط سازمان تأمين اجتماعي محاسبه و مطالبه مي‌گردد به طور يكجا به سازمان ياد شده پرداخت نمايد.
ماده ۱۵ـ
آثار محدوديتها و مزاياي مندرج در قانون براي مواردي كه بازنشستگي به موجب اين آيين‌نامه ايجاد مي‌شود منحصر به همان شغل در همان كارگاه خاص بوده و قابل تسري و تعميم در ديگر شغلهاي مشابه در ساير كارگاهها نمي‌گردد.
ماده ۱۶ـ
اجراي اين آيين‌نامه در مورد آن دسته از مشمولين قانون تأمين‌اجتماعي كه در مشاغل سخت و زيان‌آور وزارت دفاع و پشتيباني و نيروهاي مسلح و شركتها و سازمانهاي تابعه آن به صورت خريد خدمت مشغول خدمت مي‌باشند با رعايت مقررات و ضوابط نيروهاي مسلح و با هماهنگي سازمان تأمين اجتماعي خواهد بود.
————————————————————
لینک مرتبط:
تعاریف و مفاهیم مشاغل سخت و زیان آور(ویرایش نهایی) [1]
شرایط قانونی «بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور» [2]
.