نرم افزارحسابداری صدگان

پيش نويس استانداردهاي حسابرسي دولتي ( استانداردهاي عمومي )

0 2,284

حسابداراپ

استانداردهاي عمومي راهنماييهاي لازم را براي انجام حسابرسيهاي مالي و حسابرسيهاي عملكرد طبق استانداردهاي حسابرسي دولتي ارائه ميكند

 

 .

مقدمه

۳-۰۱  اين فصل استانداردهاي عمومي را برمي شمارد و راهنماييهاي لازم را براي انجام حسابرسيهاي مالي و حسابرسيهاي عملكرد طبق استانداردهاي حسابرسي دولتي ارائه ميكند . استانداردهاي عمومي همراه با اصول اخلاقي ارائه شده در فصل دوم ، بر استقلال حسابرسان ، اعمال مراقبتهاي حرفه اي لازم در اجراي حسابرسي و تهيه گزارشهاي مربوط ، صلاحيتهاي حرفه اي حسابرسان ، و كنترل و تضمين كيفيت حسابرسي تاكيد ميكند .

 .

استقلال

۳-۰۲  حسابرسان ديوان و موسسات حسابرسي كه در انجام حسابرسي دستگاههاي اجرايي ، طبق استانداردهاي حسابرسي دولتي مسئوليت دارند بايد در كليه مسائل مربوط به كار حسابرسي ، از عوامل تضعيف كننده فردي و برون سازماني استقلال دوري جويند و از بروز چنين عواملي جلوگيري كنند .

۳-۰۳  حسابرسان بايد استقلال خود را به گونه اي حفظ كنند كه اظهارنظرها ، يافته ها ، نتيجه گيريها ، قضاوتها و توصيه هاي آنان بيطرفانه باشد و اشخاص ثالث منصف و آگاه از اطلاعات مربوط نيز آن را بيطرفانه تلقي كنند . حسابرسان بايد از موقعيتهايي كه ميتواند اشخاص ثالث آگاه از اطلاعات مربوط را به اين نتيجه برساند كه حسابرسان قادر به حفظ استقلال خود نيستند و در نتيجه نمي توانند قضاوت منصفانه اي نسبت به تمام مسائل مربوط به حسابرسي و گزارش نتايج كار داشته باشند ، پرهيز كنند .

۳-۰۴  هنگام ارزيابي وجود يا نبود عوامل تضعيف كننده استقلال ، اعم از ظاهري و واقعي ، در انجام خدمات حسابرسي براي دستگاههاي اجرايي، حسابرسان بايد ؛ عوامل تضعيف كننده استقلال فردي ( بندهای ۷-۳ تا ۹-۳ ) و نيز عوامل تضعيف كننده برون سازماني ( بندهای ۱۰-۳ و ۱۱-۳ ) را در نظر بگیرید .

اگر يك يا چند عامل بر استقلال تاثيرگذارد ، يا تاثيرگذاري آن متصور باشد ، حسابرسان بايد آثار موضوع را بررسي ، عوامل تضعيف كننده استقلال را افشا ، و از بيان اين كه “حسابرسي طبق استانداردهاي حسابرسي دولتي انجام شده است” خودداري كنند – بندهای ۴۴-۱ و ۴۵-۱

۳-۰۵  در مواردي كه حسابرسان از خدمات كارشناس استفاده مي كنند بايد توانايي كارشناس براي انجام كار و گزارش منصفانه نتايج كارش از منظر ارتباط وي با برنامه يا واحد مورد حسابرسي را ارزيابي كنند.

اگر استقلال كارشناسان ضعيف ارزيابي شود ، حسابرسان نبايد از خدمات آنان استفاده كنند .

۳-۰۶  اگر عوامل تضعيف كننده استقلال ، بعد از صدور گزارش حسابرسي مشخص شود ، حسابرسان بايد اثر آن را بر حسابرسي انجام شده ارزيابي كنند . اگر حسابرسان به اين نتيجه برسند كه اين موضوع سبب نقض استانداردهاي حسابرسي دولتي شده است بايد اثر آن را بر گزارش حسابرسي تعيين كنند ، و مديران و اركان راهبري واحد مورد حسابرسي، دستگاههاي نظارتي ذيربط ، و استفاده كنندگان شناخته شده گزارش حسابرسي را از عوامل تضعيف كننده استقلال و اثر آن بر گزارش حسابرسي آگاه نمايند .

حسابرسان بايد اين نكات را به صورت مكتوب اطلاع رساني نمايند .

 .

عوامل تضعيف كننده استقلال فردي

۳-۰۷  حسابرساني كه در يك كار حسابرسي مشاركت دارند بايد عاري از عوامل تضعيف كننده استقلال فردي باشند . اين عوامل ناشي از روابط يا عقايدي است كه بتواند به نوعي ، سبب محدود شدن دامنه حسابرسي و موارد افشا يا انحراف يافته هاي حسابرسي شود . اگر حسابرسان متوجه وجود هر گونه عوامل تضعيف كننده استقلال فردي شوند بايد آن را به مدير مسئول كار حسابرسي اطلاع دهند .

مثالهايي از عوامل تضعيف كننده استقلال فردي حسابرسان شامل موارد زير است ، گرچه تنها به اين موارد محدود نمي شود .

الف . اعضاي خانواده يا اقوام نزديك حسابرسان كه مدير يا كارمند عالي رتبه واحد مورد حسابرسي يا ازكاركنان آن هستند ، از موقعيت لازم براي هدايت و اعمال نفوذ موثر بر آن واحد يا برنامه مورد حسابرسي برخوردار باشند .

ب . حسابرسان منافع مالي مستقيم يا غير مستقيم با اهميت در دستگاه اجرايي يا برنامه مورد حسابرسي داشته باشند

پ . حسابرسان مسئوليت مديريتي يا قدرت تصميم گيري در واحد مورد حسابرسي داشته باشند به گونه اي كه بتوانند بر عمليات آن دستگاه اجرايي يا برنامه مورد حسابرسي اثرگذار باشند . براي مثال ، انجام وظيفه به عنوان مدير يا كارمند عالي رتبه آن واحد ، فعاليت يا برنامه مورد حسابرسي يا به عنوان عضوي از مديران اجرايي كه در تصميم گيري ، سرپرستي يا نظارت مستمر بر آن دستگاه اجرايي ، فعاليت يا برنامه مورد حسابرسي ، مشاركت دارد

ت . حسابرسان به صورت همزمان ، مسئوليت نگهداري سوابق حسابداري را بعهده داشته باشند ؛ در اينجا منظور از نگهداري سوابق ، خدماتي از اين قبيل است: آماده سازي مدارك اوليه يا اطلاعات خام به شكل الكترونيكي يا ديگر اشكال ؛ ثبت معاملات(اعم از معاملات كدگذاري شده يا كدگذاري نشده توسط مديريت)؛ صدور مجوز ، به جريان انداختن يا به فرجام رساندن معاملات (براي مثال ، تاييد صورتحسابها ،ليستهاي حقوق و دستمزد ، ادعاها يا ساير پرداختهاي دستگاه اجرايي يا برنامه مورد حسابرسي)؛نگهداشت حساب بانكي يا وجوه نقد واحد مورد حسابرسي يا به نيابت از واحد مورد حسابرسي و مجاز به انجام امور بودن .

ث . حسابرسان نسبت به افراد ، گروهها ، سازمانها يا اهداف يك برنامه خاص ، پيشداوري داشته باشند كه اين امر ميتواند موجب جانبداري در حسابرسي شود .

ج . حسابرسان بر پايه باورهاي سياسي ، حزبي ، يا اجتماعي و يا تصدي مناصب دولتي ، جانبداري داشته باشند .

چ . حسابرسان در جريان حسابرسي واحد مورد حسابرسي ، نيت استخدام داشته باشند.

۳-۰۸  حسابرسان ممكن است با شرايط گوناگوني روبرو شوند كه ميتواند استقلال آنان را تضعيف كند، اما مشخص كردن تمام موقعيتهايي كه ميتواند به تضعيف استقلال فردي حسابرسان منجر شود ،ممكن نيست. از اين رو ، ديوان محاسبات در قالب بخشي از روشهاي سيستم كنترل كيفيت خود ، به تشخيص عوامل تضعيف كننده استقلال فردي مي پردازد تا رعايت الزامات استقلال استانداردهاي حسابرسي دولتي تسهيل شود. ديوان محاسبات ، دست كم:

الف . سياستها و روشهايي را براي تشخيص ، گزارشگري و حل و فصل عوامل تضعيف كننده استقلال فردي برقرار مي كند ،

ب . سياستها يا روشهاي خود را به همه حسابرسان اطلاع رساني ميكند و از اجرايي شدن آن در ديوان حمايت ميكند ،

پ . سياستها و روشهاي خاصي را براي نظارت بر رعايت سياستها و روشهاي عام خود برقرار مي نمايد ،

ت . سازوكاري انضباطي براي تشويق حسابرسان به رعايت سياستها و روشهاي كنترل كيفيت برقرار ميكند،

ث . بر اهميت استقلال و اينكه همواره از حسابرسان انتظار ميرود در راستاي منافع عمومي حركت كنند ، تاكيد مي ورزد ، و

ج . مستندات فعاليتهاي انجام شده براي تشخيص عوامل تضعيف كننده استقلال فردي را تهيه و نگهداري مي نمايد .

۳-۰۹  هرگاه ، يكي از عوامل تضعيف كننده استقلال فردي قبل از شروع حسابرسي يا در جريان آن تشخيص داده شود ، سرپرست يا مدير مسئول كار حسابرسي بايد با اقدامي بموقع ، آن عامل را مرتفع سازد.

در شرايطي كه عامل مذكور تنها به يك حسابرس يا كارشناس فعال در كار حسابرسي مربوط ميشود ، برطرف كردن آن عامل تضعيف كننده استقلال فردي ، عملي به نظر ميرسد . براي مثال ، سرپرست يا مدير مسئول كار حسابرسي مي تواند آن حسابرس يا كارشناس را از كار حسابرسي مزبور منفك نمايد يا از آن حسابرس يا كارشناس بخواهد آن عامل را برطرف كند . اگر عامل تضعیف كننده استقلال فردي قابل رفع نباشد ، حسابرسان بايد از انجام آن كار حسابرسي كناره گيري كنند . در شرايطي كه حسابرسان نمي توانند از حسابرسي كناره گيري كنند ، بايد طبق مفاد بند ۰۴-۳ فتار نمايند

 .

عوامل تضعيف كننده برون سازماني

۳-۱۰  حسابرسان بايد فارغ از عوامل برون سازماني تضعيف كننده استقلال باشند . عوامل برون سازماني ممكن است دامنه حسابرسي را محدود نمايد يا مانع از آن شود كه باورها ، يافته ها و نتيجه گيريهاي حسابرسان به صورت مستقل و بيطرفانه شكل بگيرد . عوامل برون سازماني تضعيف كننده استقلال ، زماني بروز مي يابد كه فشارهاي وارده بر حسابرسان ، از سوي مديران و كاركنان واحد مورد حسابرسي يا سازمانهاي نظارتي ، اعم از فشارهاي واقعي يا بالقوه ، مانع از بيطرفي حسابرسان و اعمال ترديد حرفه اي از سوي آنان شود . براي مثال ، در شرايط زير ، حسابرسان ممكن است آزادي كامل براي قضاوت

بيطرفانه و مستقل نداشته باشند كه اين امر بر حسابرسي تاثير منفي خواهد گذاشت:

الف . مداخله يا نفوذ برون سازماني كه محدوديت نابجايي را بر دامنه حسابرسي اعمال ، يا آن را تهديد مي كند .

ب . مداخله برون سازماني در امر انتخاب يا اجراي روشهاي حسابرسي يا انتخاب نمونه معاملات و ساير رويدادهاي مالي مورد حسابرسي .

پ . اعمال محدوديتهاي نامعقول در مورد تعيين زمان مجاز براي حسابرسي و انتشار گزارش حسابرسي .

ت . اعمال محدوديتهاي برون سازماني در زمينه دسترسي به سوابق ، مقامات دولتي يا اشخاص ديگري كه نياز به آنان براي انجام حسابرسي احساس ميشود .

ث . مداخله برون سازماني در زمينه انتصاب ، حقوق و مزايا ، و ترفيع كاركنان حسابرسي .

ج . اعمال محدوديت بر منابع مالي يا ديگر منابع عرضه شده به ديوان محاسبات كه ميتواند سبب تحليل بنيه آن براي انجام دادن مسئوليتهايش شود .

چ . اختيار رد كردن قضاوت حسابرسان درخصوص محتواي گزارش آنان يا اعمال نفوذ نابجا بر آن .

ح . وجود تهديد جايگزيني حسابرسان به دليل مخالفت با محتواي گزارش حسابرسي ، نتيجه گيريهاي حسابرسان ، اعمال رويه هاي حسابداري يا معيارهاي ديگر ، و

خ . اعمال نفوذهايي كه امنيت شغلي حسابرسان را به دلايلي غير از بي كفايتي ، رفتار ناشايست يا ضرورتهاي خدمات حسابرسي به مخاطره مي اندازد.

۳-۱۱  ديوان محاسبات در قالب بخشي از سيستم كنترل كيفيت خود و به منظور رعايت الزامات استانداردهاي حسابرسي دولتي ، سياستها و روشهايي را براي تشخيص و حل و فصل عوامل برون سازماني تضعيف كننده استقلال برقرار مي نمايد .

 .

قضاوت حرفه اي

۳-۱۲  حسابرسان بايد قضاوت حرفه اي خود را در مراحل برنامه ريزي و اجراي حسابرسي ونيز گزارشگري نتايج بكار گيرند .

۳-۱۳ قضاوت حرفه اي شامل اعمال مراقبت منطقي و ترديد حرفه اي است . مراقبت منطقي به معناي انجام دقيق وظايف طبق استانداردهاي حرفه اي مربوط و رعايت اصول اخلاقي است . ترديد حرفه اي نگرشي است كه پرسشگري و ارزيابي نقادانه شواهد را شامل ميشود . ترديد حرفه اي مشتمل بر طرز فكري است كه فرض را نه بر درستكاري مديريت واحد مورد حسابرسي قرار می دهد ، و نه بر نادرستكاري آن . اعتقاد حسابرسان به درستكاري مديريت واحد مورد حسابرسي ، به هيچ وجه نمی تواند پذيرش شواهد ناكافي و يا نامناسب را توجيه كند .

۳-۱۴  كاربرد آموخته ها ، مهارتها و تجارب حرفه اي حسابرسان در گردآوري دقيق اطلاعات توام با حسن نيت و صداقت ، و ارزيابي بيطرفانه كفايت و مناسب بودن شواهد ، يكي از مولفه هاي اساسي همه حسابرسي هاست . قضاوت و صلاحيت حرفه اي ، ارتباط متقابلي با يكديگر دارد ، چرا كه كيفيت قضاوتها به صلاحيت حسابرسان وابسته است .

۳-۱۵  قضاوت حرفه اي ، بيانگر كاربرد جمعي آموخته ها ، مهارتها ، تواناييها ، تجارب و شناخت همه افراد انجام دهنده حسابرسي يك دستگاه اجرايي و نيز قضاوت حرفه اي تك تك حسابرسان است . علاوه بر كاركناني كه مستقيما انجام كار حسابرسي را بر عهده دارند ، قضاوت حرفه اي ممكن است متضمن همفكري با ساير اشخاص ذينفع ، كارشناسان برون سازماني و مديريت اجرايي ديوان محاسبات باشد .

۳-۱۶  كاربرد قضاوت حرفه اي در همه جنبه هاي اجراي مسئوليتهاي حرفه اي اعم از اجراي حسابرسي و گزارشگري نتايج آن بسيار حياتي است ؛ از جمله در رعايت ضوابط استقلال ، حفظ بيطرفي ، انتخاب كاركنان با صلاحيت براي حسابرسي ، تعريف دامنه حسابرسي ، ارزيابي و گزارشگري نتايج حسابرسي و برقراري كنترل كيفيت مناسب در تمامي مراحل حسابرسي .

۳-۱۷  كاربرد قضاوت حرفه اي در تعيين ميزان شناخت لازم از موضوع و شرايط مرتبط با آن ، حايز اهميت است . اين امر مستلزم در نظر داشتن اين مساله است كه آيا تجارب ، آموزشها ، مهارتها ، تواناييها ، و شناخت كلي تيم حسابرسي براي ارزيابي اين خطر كه اطلاعات مورد رسيدگي حاوي تحريفي عمده بوده يا بتواند گمراه كننده باشد ، كافي است يا خير.

۳-۱۸  توجه داشتن به سطح خطر هر كار حسابرسي ، از جمله خطر آن كه بتواند به نتيجه گيري نادرستي بينجامد ، مطلب حايز اهميت ديگري است . با امعان نظر به خطر حسابرسي ، اعمال قضاوت حرفه اي جهت تعيين كفايت و مناسب بودن شواهد مورد استفاده براي پشتيباني از يافته ها و نتيجه گيريها بر مبناي اهداف حسابرسي و توصيه هاي ارائه شده ، بخش لاينفك فرايند حسابرسي است .

۳-۱۹  حسابرسان بايد در جريان حسابرسي موارد زير را مستند نمايند:

الف . تصميمات مهم موثر بر اهداف ، دامنه ، و روش اجراي حسابرسي ؛

ب . يافته ها ؛

پ . نتيجه گيريها ؛ و

ت . توصيه هاي منتج از قضاوت حرفه اي .

۳-۲۰  اگرچه مسئوليت اعمال قضاوت حرفه اي براي برنامه ريزي و اجراي خدمات حسابرسي متوجه همه حسابرسان ديوان است ، اما اين امر نه متضمن مسئوليتي نامحدود است ، و نه متضمن لغزش ناپذيري حسابرسان . به سبب ماهيت شواهد و ويژگيهاي تقلب ، دستيابي به اطمينان كامل ميسر نيست . قضاوت حرفه اي به معناي حذف همه محدوديتهاي ممكن يا ضعفهاي مرتبط با يك كار حسابرسي نيست ، بلكه به معناي تشخيص ، در نظر داشتن ، حداقل ساختن ، و توصيف آنهاست.

 .

صلاحيت

۳-۲۱  گروه تعيين شده براي انجام كار حسابرسي بايد درمجموع واجد صلاحيتهاي حرفه اي لازم براي انجام وظايف مربوط باشد . حسابرسان همواره بايد رفتاري حرفه اي داشته باشند ، و استانداردهاي حرفه اي را در انجام كارها بكار گيرند تا بتوانند وظايف خود را بيطرفانه و با شايستگي ايفا نمايند .

۳-۲۲  مدير مسئول كار حسابرسي پس از ارزيابي مهارتهاي مورد نياز براي اجراي يك كار حسابرسي بايد اين نكته را مورد توجه قرار دهد كه آيا گروه حسابرسي ، از مهارتهاي اصلي  كه از ضرورتهاي انجام موفقيت آميز يك كار حسابرسي يا پوشش دامنه حسابرسي محسوب ميشود  برخوردار است يا خير . از اين رو ، ديوان محاسبات مجهز به فرايندي مناسب براي جذب نيرو ، استخدام ، آموزش و پيشرفت مستمر ،تخصيص كاركنان به كارهاي حسابرسي و ارزيابي آنان است تا بتواند نيروي انساني با صلاحيتي در اختيار داشته باشد.

۳-۲۳  صلاحيت ، نتيجه تحصيلات و تجربه است . صلاحيت لزوماً بر پايه سنوات اشتغال در حسابرسي انداز ه گيري نمي شود ، چراكه اين قبيل معيارهاي كمي ، ممكن است به طور دقيق منعكس كننده انواع تجارب كسب شده توسط يك حسابرس طي يك دوره زماني مشخص نباشد . كاركنان ديوان بايد داراي تحصيلات دانشگاهي مرتبط و آموزش و تجربه مناسب باشند . حفظ صلاحيت از طريق پايبندي به يادگيري و پيشرفت در طي عمر حرفه اي حسابرسان (آموزش حرفه اي مستمر)، ويژگي مهمي براي آنان به شمار مي آيد . حفظ صلاحيت ، به حسابرسان امكان مي دهد قضاوتهاي حرفه اي صحيحي انجام دهند . آموزش حرفه اي مستمر شامل شركت در دوره هاي آموزشي درون سازماني و برون سازماني ، پيش نياز توسعه نيروي انساني است .

در آموزش حرفه اي مستمر بايد به آموزش تكنيكها و روشهاي اجرايي گوناگون انجام كار حسابرسي توجهي ويژه شود .

 .

مراقبت حرفه اي

۳-۲۴  حسابرسان بايد مراقبتهاي حرفه اي لازم را طبق استانداردهاي حسابرسي دولتي اعمال كنند.اعمال مراقبت حرفه اي به معناي استفاده از قضاوت صحيح در تعيين دامنه حسابرسي ، انتخاب روشهاي حسابرسي ، تشخيص ، گردآوري و ارزيابي شواهد ، و گزارشگري يافته ها ، نتيجه گيريها و توصيه ها است

۳-۲۵  حسابرسان در حسابرسي واحدهاي مورد حسابرسي بايد بيطرف به نظر برسند . حسابرسان بايد در ارزيابي و گزارشگري نتايج حسابرسي منصف باشند .

پندار سیستم

۳-۲۶  مهارتهاي فني گروه حسابرسي بايد با پيچيدگيهاي هر كار بخصوص تناسب داشته باشد .حسابرسان بايد متوجه موقعيتها ، ضعفهاي كنترلي ، عدم كفايت سوابق ، اشتباهات و معاملات غير عادي يا نتايجي باشند كه مي تواند نشانگر تقلب ، مخارج غير قانوني يا نابجا ، عمليات غير مجاز ، اتلاف منابع ،ناكارايي ، يا نادرستكاري باشند .

۳-۲۷  در صورت بكارگيري كارشناسان برون سازماني بايد صلاحيت آنان براي انجام كار مورد نظر مورد توجه قرار گيرد . افزون بر اين ، بايد توجه شود كه وظيفه برنامه ريزي ، تعيين دامنه حسابرسي ، و نيز نحوه انجام و گزارشگري حسابرسي ، از اختيارات حسابرسان است .

۳-۲۸  كسب نقطه نظرهاي كارشناسان برون سازماني ، رافع مسئوليتهاي حسابرسان در زمينه اظهارنظرها يا نتيجه گيريهاي حاصل از حسابرسي نخواهد بود .

۳-۲۹  در مواردي كه از خدمات حسابرسان ديگر استفاده ميشود بايد روشهاي مناسبي براي كسب اطمينان از اين كه آن حسابرسان استانداردهاي حسابرسي دولتي را رعايت كرده اند ، اعمال شود ؛ و براي حصول اطمينان از كيفيت كار ، ممكن است كار آن حسابرسان مورد بررسي قرار گيرد .

۳-۳۰  اطلاعات كسب شده بايد تنها در انجام حسابرسي مورد استفاده قرار گيرد و محرمانه تلقي شود . با اين حال ، ديوان محاسبات ميتواند موارد قانون شكني را حسب ضرورت ، به مراجع ذيربط گزارش كند .

 .

آموخته هاي تخصصي

۳-۳۱  گروه تعيين شده براي انجام يك كار حسابرسي طبق استانداردهاي حسابرسي دولتي بايد پيش از شروع كار و در مجموع ، واجد آموخته هاي تخصصي ، مهارتها و تجارب مورد نياز براي انجام آن كار باشند تا بتوان آنان را صاحب صلاحيت دانست . گروه تعيين شده براي انجام يك پروژه حسابرسي طبق استانداردهاي حسابرسي دولتي بايد در مجموع واجد ويژگيهاي زير باشد:

الف . شناخت كافي از استانداردهاي حسابرسي دولتي مرتبط با نوع كاري كه به آنها محول شده است و تحصيلات ، مهارتها ، تواناييها و تجارب لازم براي بكارگيري اين شناخت در كار مورد نظر ؛

ب . شناخت كلي از محيط خاصي كه واحد مورد حسابرسي در آن فعاليت ميكند و موضوع مورد رسيدگي ، از جمله نقش قوه مقننه ، الزامات قانوني و سازماني حاكم بر عمليات مديران اجرايي و منشور سازماني واحدهاي مورد حسابرسي ؛

پ . مهارتهاي لازم براي برقراري ارتباطات شفاف و موثر ، اعم از شفاهي و كتبي ؛ و

ت . مهارتهاي لازم براي انجام كار مورد نظر . براي مثال كاركنان يا كارشناسان متبحر در:

۱- نمونه گيري آماري ، در مواردي كه انجام كار مورد نظر متضمن كاربرد نمونه گيري آماري باشد ؛

۲- فناوري اطلاعات ، در مواردي كه انجام كار مورد نظر متضمن بررسي سيستمهاي اطلاعاتي باشد ؛

۳-  علوم مهندسي ، در مواردي كه انجام كار مورد نظر متضمن بررسي اطلاعات مهندسي پيچيده باشد ؛

۴- روش اجراي حسابرسيهاي ويژه يا تكنيكهاي تحليلي ، نظير كاربرد ابزارهاي تفحصي پيچيده ،براوردهاي بيمه گري (اكچوئري) يا آزمونهاي تحليل آماري ، درصورت اقتضا ؛ يا

۵-  تخصص ويژه در موضوع مورد رسيدگي نظير موضوعات علمي ، پزشكي ، زيست محيطي ، آموزشي يا موارد ديگر ، در مواردي كه كار محو ل شده نيازمند چنين تخصصهايي باشد .اساساً حسابرسي سيستمهاي اطلاعاتي ، سوابق حسابداري و صورتهاي مالي ايجاب مي كند حسابرسان در حسابداري ، حسابرسي سيستمهاي اطلاعاتي و رشته هاي مرتبط آموزش ديده باشند و به موازات آن از قوانين مربوط و مصوبات مرتبط قوه مجريه كه بر پاسخگويي واحد مورد حسابرسي موثر است ، آگاه باشند .افزون بر اين ، حسابرسي عملكرد ممكن است علاوه بر مطالب فوق نيازمند آموزش در حوزه هايي نظير امور اداري ، مديريت ، اقتصاد و علوم اجتماعي نيز باشد .

 .

شروط اضافي براي خدمات حسابرسي مالي

۳-۳۲  حسابرساني كه انجام كارهاي حسابرسي مالي را بر عهده ميگيرند علاوه بر اشراف بر استانداردهاي حسابرسي دولتي بايد از استانداردهاي حسابداري و استانداردهاي حسابرسي (مصوب مجمع عمومي سازمان حسابرسي) و نحوه بكارگيري اين استانداردها مطلع باشند . افزون بر اين ، در مواردي كه حسابرسان استانداردهاي حسابرسي دولتي را همراه با استانداردهاي ديگر بكار مي گيرند ، آنان بايد از چگونگي كاربرد آن استانداردها مطلع بوده و واجد صلاحيتهاي لازم باشند .

 .

آموزش حرفه اي مستمر

۳-۳۳  حسابرساني كه در كار خود از استانداردهاي حسابرسي دولتي – از جمله استانداردهاي تدوين شده براي برنامه ريزي ، اجراي عمليات و گزارشگري حسابرسي دولتي- تبعيت مي كنند بايد صلاحيت حرفه اي خود را از طريق آموزش حرفه اي مستمر حفظ نمايند . بنابراين ، هر حسابرسي كه در كار خود از استانداردهاي حسابرسي دولتي پيروي ميكند بايد طي دو سال متمادي ، دست كم ۸۰ ساعت آموزش حرفه اي مستمر ببيند ؛ آموزشهايي كه مستقيماً مرتبط با حسابرسي دولتي ، محيط دولتي ، يا منحصر به محيط خاصي باشد كه واحد مورد حسابرسي در آن فعاليت ميكند . اين ساعات در هر سال نبايد كمتر از ۲۰ ساعت باشد .

۳-۳۴  دوره هاي آموزش حرفه اي مستمر به شكل فعاليتهاي آموزشي منظم ، مبتني بر اهداف آموزشي است كه به قصد حفظ يا افزايش آموخته ها ، مهارتها و تواناييها در حوزه هايي كه براي انجام خدمات حسابرسي كاربرد دارد ، طراحي ميشود . عناوين و مطالب دوره هاي آموزشي براي حسابرسان  كه ملزم به گذراندن ۸۰ ساعت آموزش حرفه اي مستمر هستند  موضوعي است كه بر پايه قضاوت حرفه اي حسابرسان و با مشورت مسئولان ذيربط در ديوان محاسبات مشخص ميشود . تجربه حسابرسان ، مسئوليتهاي حسابرسان در قبال خدمات ياد شده و محيط عملياتي واحد مورد حسابرسي ، از جمله ملاحظاتي است كه

در اين زمينه مورد توجه قرار مي گيرد .

۳-۳۵  اعتلاي صلاحيتهاي فردي و رعايت الزامات آموزش حرفه اي مستمر، در مرحله نخست ، مسئوليت تك تك حسابرسان است . ديوان محاسبات رويه هاي كنترل كيفيت ، از جمله مستندسازي دوره هاي آموزش حرفه اي مستمر را برقرار ميكند تا به كمك آن بتواند از اينكه حسابرسان الزامات آموزش حرفه اي مستمر را رعايت مي كنند ، اطمينان حاصل نمايد .

۳-۳۶  كارشناسان برون سازماني ، به عنوان جزئي از گروه حسابرسي بايد واجد شرايط بوده و صلاحيت حرفه اي خود را در حوزه هاي تخصصي حفظ نمايند ، اما ملزم به رعايت الزامات آموزش حرفه اي مستمر مندرج در استانداردهاي حسابرسي دولتي نيستند . با اين وجود ، حسابرساني كه از كار كارشناسان

برو ن سازماني استفاده مي كنند بايد اين نكته را احراز نمايند كه اين قبيل كارشناسان واجد شرايط بوده و يافته ها و نتيجه گيريهاي آنان مستندسازي مي شود . كارشناسان درون سازماني كه در استخدام ديوان محاسبات يا موسسات حسابرسي هستند و به عنوان عضوي از گروه حسابرسي انجام وظيفه مي كنند بايد استانداردهاي حسابرسي دولتي ، از جمله الزامات آموزش حرف هاي مستمر را رعايت كنند .

 .

كنترل و تضمين كيفيت

۳-۳۷  طبق استانداردهاي عمومي ، ديوان محاسبات سياستها و روشهايي را برقرار مي كند كه كارايي و اثربخشي استانداردهاي درون سازماني آن مورد بررسي قرار گيرد . به دليل اهميت كيفيت استانداردهاي كاري ، ديوان محاسبات برنامه هاي كنترل كيفيتي مقرر مي دارد كه بهبود عملكرد و نتايج حسابرسي راتضمين كند.ديوان محاسبات:

الف . با استقرار سيستم كنترل كيفيت مناسب از اينكه حسابرسان آن ، استانداردهاي حرفه اي و الزامات قانوني و مقرراتي مربوط را رعايت مي كنند ، اطمينان معقول كسب مي كند ؛ و

ب . حداقل هر ۳ سال يكبار پرونده هاي گروههاي حسابرسي را كنترل كيفيت مي كند .

 .

سيستم كنترل كيفيت

۳-۳۸  سيستم كنترل كيفيت بر اجراي كار حسابرسي با كيفيت بالا تاكيد دارد ، و سياستها و روشهاي طراحي شده به منظور كسب اطمينان معقول از رعايت استانداردهاي حرفه اي و الزامات قانوني و مقرراتي مربوط را دربرمي گيرد . براي اين منظورحسابرسان بايد روشها و روال هايي را بكار گيرند كه كيفيت حسابرسي را ارتقا بخشد .

۳-۳۹  ديوان محاسبات سياستها و روشهاي كنترل كيفيت خود را مستند، و آنها را به كاركنان خود اطلاع رساني مي كند . حسابرسان و گروههاي حسابرسي ديوان بايد رعايت سياستها و روشهاي كنترل كيفيت را مستند ، و چنين مستنداتي را براي يك دوره زماني مشخص نگهداري كنند ؛ اين دوره زماني بايد

براي اجراي فعاليتهاي نظارتي درون سازماني و ، حسب ضرورت ، برون سازماني كه ميزان رعايت سياستها و روشهاي كنترل كيفيت را از سوي گروه هاي حسابرسي ارزيابي مي كند ، كفايت نمايد . شكل و محتواي اين گونه مستندات موضوعي وابسته به قضاوت حرفه اي است .

۳-۴۰  ديوان محاسبات سياستها و روشهايي را در سيستم كنترل كيفيت خود لحاظ مي كند كه در مجموع موارد زير حاصل شود:

الف . واگذاري مسئوليت كيفيت: سياستها و روشهايي كه مسئوليتهاي مربوط به كيفيت خدمات حسابرسي را بر اساس استانداردهاي حسابرسي دولتي مشخص مي كند و نيز اطلاع رساني سياستها و روشهاي مربوط به كيفيت . اين قبيل سياستها و اطلاع رسانيها ، فرهنگي را ترغيب مي كند كه كيفيت را در اجراي حسابرسيهاي مبتني بر استانداردهاي حسابرسي دولتي به عنوان يك مساله بنيادي مطرح مي سازد .

ب . الزامات استقلال ، و الزامات قانوني و اخلاقي: سياستها و روشهاي طراحي شده به منظور كسب اطمينان معقول از اينكه حسابرسان استقلال خود را حفظ ، و الزامات اخلاقي و قانوني مربوط را رعايت مي كنند .

پ . نيروي انساني: سياستها و روشهاي طراحي شده به منظور كسب اطمينان معقول از اينكه ديوان ، كاركناني با قابليتها و صلاحيتهاي لازم براي انجام حسابرسيها طبق استانداردهاي حرفه اي مربوط و الزامات قانوني و مقرراتي در اختيار دارد .

ت . انجام خدمات حسابرسي ، مستندسازي و گزارشگري آن: سياستها و روشهاي طراحي شده به منظور كسب اطمينان معقول از اينكه ديوان محاسبات ، وظايف حسابرسي خود را به نحو مطلوب انجام مي دهد و گزارشها را طبق استانداردهاي حرفه اي و الزامات قانوني و مقرراتي صادر و منتشر مي كند .

ث . نظارت بر كيفيت: ارزيابي ادواري ، اما مستمر كارهاي تكميل شده حسابرسي ، به اين منظور كه مديريت ديوان محاسبات از اينكه سياستها و روشهاي مرتبط با سيستم كنترل كيفيت به نحو مناسب مستقر شده است و در عمل كاركرد اثربخشي دارد ، اطمينان معقولي كسب نمايد . هدف از نظارت بر رعايت سياستها و روشهاي كنترل كيفيت ، ارزيابي اين موارد است:

۱-  تبعيت از استانداردهاي حرفه اي و الزامات قانوني و مقرراتي ؛

۲- مناسب بودن طراحي سيستم كنترل كيفيت ؛ و

۳-  اثربخشي كاركرد سياستها و روشهاي كنترل كيفيت و اجراي آنها در عمل .

ديوان محاسبات از روشهاي نظارتي استفاده ميكند كه آن را قادر به ارزيابي رعايت استانداردهاي حرفه اي مربوط و سياستها و روشهاي كنترل كيفيت ، در حسابرسيهاي منطبق بر استانداردهاي حسابرسي دولتي مي نمايد . افرادي كه وظيفه نظارت را برعهده دارند بايد در مجموع واجد تخصص و اختيارات لازم براي انجام اين وظيفه باشند .

۳-۴۱  ديوان محاسبات دست كم سالي يكبار ، نتايج نظارت بر سيستم كنترل كيفيت خود را با شناخت نارساييهاي سيستمي نيازمند بهبود ، همراه با توصيه هايي براي انجام اقدامات اصلاحي ، تحليل و تلخيص مي نمايد . طبق استانداردهاي حسابرسي دولتي ، بررسي كار و گزارشي كه در اجراي وظيفه نظارتي تهيه مي شود ، به تنهايي كنترلهاي نظارتي تلقي نمي شود . با اين وجود ، از اين نوع بررسيهاي منتشر نشده ممكن است در تحليل و تلخيص مزبور استفاده شود .

 .

كنترل كيفيت برون سازماني

۳-۴۲  ديوان محاسبات مي تواند براي كنترل كيفيت خدمات حسابرسي كه طبق استانداردهاي حسابرسي دولتي انجام مي دهد از اشخاصي برون سازمانيِ واجد شرايط و مستقل استفاده كند .

۳-۴۳  دامنه بررسيهاي برون سازماني بايد آنقدر كفايت داشته باشد كه مبنايي معقول براي ارزيابي موارد زير فراهم كند ؛ اينكه آيا:

۱- سيستم كنترل كيفيت ديوان به نحو مناسب طراحي و مستقر شده است يا خير ، و

۲- ديوان محاسبات به منظور كسب اطمينان معقول از رعايت استانداردهاي حرفه اي ، مطابق با سيستم كنترل كيفيت عمل مي كند يا خير .

۳-۴۴  گروهي كه وظيفه بررسي كنترل كيفيت كار را بر عهده مي گيرد بايد مطالب زير را در دامنه كار خود لحاظ كند:

الف . بررسي سياستها و روشهاي كنترل كيفيت ديوان محاسبات ؛

ب . ارزيابي كفايت و نتايج روشهاي نظارتي ديوان محاسبات ؛

پ . بررسي گزارشهاي حسابرسي منتخب و مستندات مربوط ؛

ت . بررسي ساير مستندات لازم براي ارزيابي رعايت استانداردها ، نظير مستندات مربوط به سوابق آموزش حرفه اي مستمر ، استقلال ، و پرونده هاي مرتبط با نيروي انساني ؛ و

ث . مصاحبه با منتخباني از كاركنان حرفه اي ديوان محاسبات در سطوح مختلف به منظور ارزيابي شناخت و تبعيت آنان از سياستها و روشهاي مرتبط با سيستم كنترل كيفيت .

۳-۴۵  گروهي كه وظيفه بررسي كنترل كيفيت كار را بر عهده مي گيرد به منظور تعيين تعداد نمونه هاي مورد بررسي و نوع آنها ، بايد از روشهاي برآورد خطر استفاده كنند .

۳-۴۶  گروهي كه بررسي كنترل كيفيت كار را بر عهده مي گيرد جهت اطلاع رساني كار خود بايد يك يا چند گزارش مكتوب ، شامل گزارشهاي زير آماده كند:

الف . توصيف دامنه كنترل كيفيت ، شامل هر نوع محدوديت فراروي آن ؛

ب . اظهارنظر درباره اينكه آيا سيستم كنترل كيفيت مربوط به خدمات حسابرسي ديوان محاسبات به نحو مناسب طراحي ، و در طول دوره مورد بررسي رعايت شده است تا ديوان محاسبات اطمينان معقولي داشته باشد كه استانداردهاي حرفه اي مربوط رعايت مي شود ؛

پ . مشخص نمودن استانداردهاي حرفه اي كه ديوان محاسبات ، مشمول رعايت آن تلقي مي شود ؛ و

ت . در موارد ارائه اظهارنظر تعديل شده ، توصيف دلائل تعديل گزارش ، همراه با توصيف مشروح يافته ها و توصيه ها در گزارش بررسي ، به نحوي كه ديوان محاسبات را قادر به انجام اقدامات اصلاحي نمايد .

۴۷-۳ گروهی كه كنترل كيفيت را بر عهده مي گيرد بايد واجد معيارهاي زير باشد:

الف . گروه بررسي كننده بايد در مجموع دانش روزآمد از حسابرسي دولتي و استانداردهاي حسابرسي دولتي داشته باشد .

ب . گروه بررسي كننده بايد از امور اجرايي حسابرسي ديوان ، مستقل باشند .

پ . گروه بررسي كننده بايد در مجموع ، دانش كافي از چگونگي انجام كنترل كيفيت داشته باشد .چنين دانشي از طريق آموزش ضمن كار ، دوره هاي آموزشي ، يا تركيبي از اين دو حاصل مي شود . وجود كاركناني در گروه بررسي كننده كه سوابق قبلي در كنترل كيفيت يا بازرسي داخلي داشته اند ، امري مطلوب قلمداد مي شود .

۳-۴۸  ديوان محاسبات آخرين گزارش كنترل كيفيت خود را در دسترس عموم قرار مي دهد ؛ براي مثال ، با انعكاس گزارش در وبگاه يا يك فايل در دسترس عموم كه به منظور شفا ف سازي عمومي نتايج كنترل كيفيت طراحي شده است . گروه بررسي كننده كه گزارشهاي خود را به رئيس ديوان ارائه ميكند ، نسخه اي از گزارش كنترل كيفيت را نيز به مجلس تقديم مي نمايد . همچنين ديوان محاسبات نتايج كلي بررسي و چگونگي دسترسي به گزارشهاي كنترل كيفيت را به دستگاههاي نظارتي ذيربط اطلاع رساني ميكند .

۳-۴۹  اطلاعات مندرج در گزارشهاي كنترل كيفيت مي تواند براي تصميم گيري در مورد چگونگي واگذاري خدمات حسابرسي سودمند باشد . بنابراين ، موسسات حسابرسي كه در پي عقد قرارداد براي انجام خدمات حسابرسي ، مطابق با الزامات استانداردهاي حسابرسي دولتي هستند مجوز دريافت آخرين گزارش كنترل كيفيت خود از بررسي كنندگان را به ديوان ارائه مي كنند .

۳-۵۰  در مواردي كه ديوان محاسبات از خدمات موسسات حسابرسي استفاده مي كند بايد نسخه اي از آخرين گزارش بررسي كنترل كيفيت آن موسسه توسط اشخاص واجد شرايط را درخواست كند . الزامات و راهنماييهاي بيشتر در مورد چگونگي استفاده از ۰۵-۳ و ۴۳-۶ تا ۴۵-۶ تشریح شده است

 .

محل تبلیغ شما

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.