نقش حسابرسان در «صندوق‌ها» تشريح شد.
گروه بورس- نخستین همایش تخصصی آشنایی با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و نقش حسابرسان مستقل در این زمینه برگزار شد. عباس ارباب سلیمانی، دبیر علمی همایش، ضمن اشاره به روند فزاینده ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری و همچنین پذیرش سمت‌های متولی و حسابرس توسط اعضای جامعه حسابداران رسمی در این صندوق‌ها، ضرورت برگزاری این همایش را پاسخگویی به مسایل مرتبط در این زمینه برای حسابداران رسمی و فعالان بازار سرمایه دانست.
دبیرکل جامعه حسابداران رسمی ایران در اين همایش برنامههای «جامعه» برای گسترش آموزش و ارتقای حرفه‌ای حسابداران رسمی را تبیین کرد. ملک‌آرایی گفت: مرکز آموزش و تحقیقات حرفه‌ای جامعه حسابداران رسمی ایران با تهیه و برگزاری برنامههای آموزشی و تدوین مطالب موردنیاز می‌کوشد توان اعضای جامعه را برای تامین هدف‌های استراتژیک افزایش دهد.
وی ضمن اشاره به مراحل پیدایش و تکامل حسابداری تاکید کرد: راز پیشرفت کشورهای توسعه يافته، سرمایه انسانی است زيرا این سرمایه است که سرمایه مادی را به کار می‌گیرد و از همین رو است که موضوع حسابداری نیروی انسانی در سال‌های اخیر مطرح شده است.
در اين همایش بهروز ابراهیمی، رییس هیات مدیره کارگزاری آگاه با تاکید بر تصویب قانون جدید بازار سرمایه و تفکیک ناظران و مدیریت اجرایی در این قانون، مهم‌ترین دستاورد صندوق‌های مشترک را امکان حضور عامه مردم در بازار سرمایه دانست و این صندوق‌ها را پل ارتباطی حسابرسان و بازار سرمایه دانست که در آنها حسابرس در دو نقش حسابرس و متولی در صندوق‌های سرمایه‌گذاری حضور پیدا می‌کند.
همچنين معاون سازمان بورس و اوراق بهادار در اين همايش با اشاره به شخصیت حقوقي صندوق‌ها و ثبت آن نزد اداره شرکت‌ها، وجوه تمایز صندوق‌ها از شرکت‌های سرمایه‌گذاری را برشمرد و تاکید کرد شخصیت حقوقی جدیدی در کشور متولد شده که تفاوت‌هایی با شرکت‌ها دارد.
قاسم محسني در این زمینه گفت: سرمایه صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌تواند متغیر باشد و براساس خالص ارزش روز دارایی‌ها، شرکا می‌توانند وارد صندوق یا از آن خارج شوند.
وي با اشاره به اينکه ارکان صندوق می‌تواند متفاوت از شرکت‌ها باشد و هر صندوق دارای یک رکن اجرایی و یک رکن نظارتی است، افزود: در این صندوق‌ها، علاوه بر حسابرس/ بازرس، متولی هم به عنوان یکی از ارکان پیش‌بینی شده و متولی یکی از ارکان نظارتی است که وظیفه نظارت بر تخلفات و ارجاع آن به مراجع رسیدگی را دارد. همچنین نظارت بر پرداخت‌ها قبل از پرداخت و حساب‌های بانکی صندوق یکی از وظایف متولیات صندوق‌ها است.
معاون نهادها و ابزارهای مالی «سازمان» گفت: در صندوق‌های سرمایه‌گذاری توانسته‌ایم موارد مربوط به حاکمیت شرکتی را پیاده کنيم و سازمان بورس علاوه بر نظارت بیرونی، نظارت درونی را هم بر صندوق‌ها پیش‌بینی کرده است.
محسنی تاکید کرد: نقش حسابرسان در صندوق‌های سرمایه‌گذاری علاوه بر مجموعه‌ای از نقش‌های متعارف روی صحت و سقم گزارش‌ها، نظارت بر کفایت و رعایت کنترل‌های داخلی، اظهارنظر روی محاسبه ارزش خالص دارایی‌ها NAV و رعایت مقررات، اساسنامه و امیدنامه توسط صندوق‌ها است.
در همايش يادشده مدیر تامین سرمایه کارگزاری آگاه با اشاره به قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در بازار سرمایه به وظایفی که حسابداران رسمی در نقش بازرس / حسابرس و در نقش متولی در صندوق ایفا می‌کنند اشاره و تاکید کرد: مزیت‌های این صندوق‌ها از منظر سرمایه‌گذاران می تواند شامل مواردی چون کاهش هزینه به‌کارگیری نیروهای متخصص در گردآوری و تحلیل اطلاعات و گزینش سبد بهینه اوراق بهادار، فراهم كردن امکان سرمایه‌گذاری مناسب و متنوع‌تر در دارایی‌ها و کاهش ریسک، نمایندگی سرمایه‌گذاران در مقابل اشخاص ثالث و ضمانت نقد شوندگی سرمایه‌گذاران باشد. از سوی دیگر ورود اشخاص غیرحرفه‌ای از طریق سرمایه‌گذاران حرفه‌ای به بازار سرمایه و گسترش سرمایه‌گذاری‌ها در صنایع و شرکت‌های گوناگون ازجمله مزیت‌های این صندوق برای مقام ناظر بازار سرمایه است.
عباس اسپید با مقایسه بازده صندوق‌ها با بازدهی بازارهای مختلف نشان داد که طی دوره کوتاهی که از فعالیت صندوق‌ها می‌گذرد به سبب مدیریت تخصصی حاکم بر فعالیت آنها، این نهاد جدید در بازار سرمایه روند روبه رشدی طی کرده و توانسته بازدهی بیش از سایر بخش‌ها در اقتصاد ایران به دست آورد. وی همچنین بر تنوع سرمایه‌گذاری صندوق‌ها در صنایع و سهام مختلف اشاره کرد.
وظایف و مسوولیت‌های حسابرس و متولی صندوق‌ها
بخش دوم همایش به طور مشخص به مسوولیت‌های حسابداران رسمی در صندوق‌های سرمایه‌گذاری اختصاص داشت. نخستین سخنران این نشست تکبیری از موسسه حسابرسی هوشیار ممیز بود. وی به توضیح وظایف و مسوولیت‌های متولی صندوق‌ها اشاره کرد و گفت: حسابداران رسمی در مقام متولی صندوق‌های سرمایه گذاری وظایف متنوعی برعهده دارند.
در این زمینه، پیشنهاد نصب، عزل و میزان حق‌الزحمه حسابرس صندوق به مجمع صندوق به منظور تصویب، نظارت مستمر بر عملکرد مدیر و ضامن به منظور حصول اطمینان از رعایت مقررات، مفاد اساسنامه و امیدنامه صندوق، بررسی و حصول اطمینان از ارایه به موقع گزارش‌ها و نظرات حسابرس، نظارت و حصول اطمینان از انتشار به موقع اطلاعات صندوق توسط مدیر، طرح موارد تخلف مدیر، ضامن و حسابرس صندوق از مقررات، مفاد اساسنامه و امیدنامه نزد سازمان بورس و اوراق بهادار و پیگیری موضوع و طرح موارد تخلف مدیر، ضامن و حسابرس صندوق نزد مراجع صالح قضایی در صورتی که تخلف یاد شده جرم محسوب شود و پیگیری موضوع از وظایف و مسوولیت‌های متولی صندوق است.
فاطمی اردستانی، از موسسه حسابرسی آزمودگان، در اين همايش وظایف و مسوولیت‌های حسابرس صندوق‌ها را برشمرد و گفت: اظهارنظر در خصوص کفایت یا ضعف اصول و رویه‌های کنترل داخلی مدیر و متولی، بررسی و تهیه گزارش در مورد چگونگی رعایت اصول و رویه‌های کنترل داخلی توسط مدیر و متولی، بررسی کلیه گزارش‌ها، صورت‌های مالی و اطلاعاتی که مدیر طبق اساسنامه موظف است تهیه کند و حسب مورد به سرمایه‌گذاران، مجمع صندوق، سازمان بورس و اوراق بهادار، متولی یا ضامن ارایه دهد و اظهارنظر در خصوص آنها، نظارت بر کلیه عملیات مالی صندوق و اظهارنظر در خصوص محاسبات خالص ارزش روز،ارزش آماری، قیمت صدور و قیمت ابطال واحد‌های سرمایه‌گذاری در گزارش‌های دوره‌ای از مسوولیت‌های حسابرسان صندوق است.
