به گزارش رسانه مالياتي ايران، آگاهي موديان از قانون ماليات هاي مستقيم کمک قابل توجهي به آنان در عمل به وظايف قانوني و بهره مندي از تسهيلاتي که قانون براي موديان در نظر گرفته و عدم تعلق جريمه هاي احتمالي که قانونگذار براي آنان پيش بيني کرده مي نمايد. از اين رو، در اين بخش به اجمال به بيان پاره اي از مواد و بندهاي مهم قانوني در بخش ماليات بر درآمد مشاغل مي پردازيم.
اول:
اشخاص مشمول ماليات بر درآمد مشاغل شخص يا اشخاص حقيقي که از طريق اشتغال يا به عناوين ديگر غير از موارد مذکور در ساير فصل هاي اين قانون نظير:
فصل درآمد اجاره املاک- درآمد حقوق و … در ايران درآمد تحصيل کنند، پس از کسر معافيت هاي مقرر در اين قانون مشمول ماليات بر درآمد مشاغل مي باشند.
دوم:
درآمد مشمول ماليات موديان مشمول ماليات بر درآمد مشاغل به استناد ماده ۹۴- درآمد مشمول ماليات موديان موضوع اين فصل عبارت است از کل فروش کالا و خدمات به اضافه ساير درآمدهاي آنان که مشمول ماليات فصول ديگر شناخته نشده پس از کسر هزينه و استهلاک مربوط طبق مقررات فصل هزينه هاي قابل قبول و استهلاک.
سوم:
تقسيم بندي صاحبان مشاغل بر اساس ماده ۹۵- صاحبان مشاغل موضوع اين فصل مکلف اند اسناد و مدارک مثبته کافي براي تشخيص درآمد مشمول ماليات خود نگهداري کنند. صاحبان مشاغل از لحاظ تشخيص درآمد مشمول ماليات به گروههاي زير تقسيم مي شوند:
الف-
صاحبان مشاغلي که مکلف به ثبت فعاليت هاي شغلي خود در دفاتر روزنامه و کل موضوع قانون تجارت هستند.
ب-
صاحبان مشاغلي که مکلف به ثبت فعاليت هاي شغلي خود در دفاتر درآمد و هزينه مي باشند.
ج-
صاحبان مشاغلي که مشمول بندهاي (الف) و (ب) فوق نيستند، مکلف اند صورت خلاصه وضعيت درآمد و هزينه خود را طبق ضوابط و نمونه هاي تعيين شده از طرف سازمان امور مالياتي نگهداري کنند.
الف:
صاحبان مشاغل موضوع بند (الف) ماده ۹۵ بر اساس ماده ۹۶- صاحبان مشاغل موضوع بند فوق در دوازده گروه فهرست گرديده اند و از دارندگان کارت بازرگاني و کليه واردکنندگان و صادرکنندگان شروع و به صاحبان موسسات تبليغاتي و بازاريابي خاتمه مي يابد.
ب:
صاحبان مشاغل موضوع بند (ب) ماده ۹۵ در ادامه مفاد ماده ۹۶ صاحبان مشاغل موضوع بند مذکور به نوزده گروه تقسيم گرديده که از صاحبان کارگاههاي صنعتي شروع و به عاملان فروش و فروشندگان آهن آلات ختم مي گردد.
ج:
صاحبان مشاغل موضوع بند (ج) ماده ۹۵ تمامي صاحبان مشاغلي که مشمول مقررات بندهاي (الف) و (ب) در زمره صاحبان مشاغل موضوع بند (ج) مي باشند.
چهارم:
مهلت ارائه اظهارنامه مالياتي مشاغل به استناد ماده ۱۰۰ موديان يا صاحبان مشاغل موضوع اين فصل اعم از بند )الف) و (ب) و (ج) مکلف اند اظهارنامه مالياتي مربوط به فعاليت هاي شغلي خود را در يک سال مالياتي براي هر واحد شغلي يا براي هر محل جداگانه طبق نمونه اي که وسيله سازمان امور مالياتي کشور تهيه خواهد شد، تنظيم و تا آخر تيرماه سال بعد به اداره امور مالياتي محل شغل خود ارائه و ماليات متعلق را به نرخ مذکور در ماده (۱۳۱) اين قانون پرداخت نمايد.
تبصره ۱- ماده ۱۰۰- در مورد کارگاهها و واحدهاي توليدي که نوع فعاليت آنان ايجاد دفتر يا فروشگاه در يک يا چند محل ديگر را اقتضا نمايد، مودي مکلف است کليه درآمدهاي حاصل از فعاليت هاي خود را طي يک اظهارنامه به اداره امور مالياتي محل وقوع کارگاه يا واحدي توليدي ارائه نمايد.
تبصره۲- ماده ۱۰۰- در مورد مشمولين اين فصل که داراي محل ثابت براي شغل خود نمي باشند، محل سکونت آنها از لحاظ ارائه اظهارنامه محل شغل تلقي مي گردد.
پنجم:
مهلت قانوني اعلام شروع فعاليت از سوي صاحبان مشاغل بر اساس تبصره۳- ماده ۱۷۷- صاحبان مشاغل مکلف اند، ظرف چهارماه از تاريخ شروع فعاليت مراتب را کتبا به اداره امور مالياتي محل اعلام نمايند.
ششم:
ميزان معافيت به استناد ماده ۱۰۱- درآمد سالانه مشمول ماليات موديان موضوع اين فصل که اظهارنامه مالياتي خود را طبق مقررات اين فصل در موعد مقرر ارائه کرده اند تا ميزان معافيت موضوع ماده (۸۴) اين قانون از پرداخت ماليات معاف و مازاد آن به نرخهاي مذکور در ماده (۱۳۱) اين قانون مشمول ماليات خواهد بود.
شرط ارائه اظهارنامه براي استفاده از معافيت فوق نسبت به عملکرد سال ۱۳۸۲ به بعد جاري است. چگونگي تخصيص معافيت موضوع ماده (۱۰۱) به واحدهاي شغلي و مشارکتي و وراثتي بر اساس تبصره ماده مذکور: در مشارکتهاي مدني اعم از اختياري و قهري شرکا حداکثر از دو معافيت استفاده خواهند کرد مبلغ معافيت به طور مساوي بين آنان تقسيم و باقيمانده سهم هر شريک جداگانه مشمول ماليات خواهد بود. – شرکايي که با هم رابطه زوجيت دارند از لحاظ استفاده از معافيت در حکم يک شريک تلقي و معافيت مقرر به زوج اعطا مي گردد. – در صورت فوت احدي از شرکا وراث وي بعنوان قام مقام قانوني از معافيت مالياتي سهم متوفي در مشارکت به شرح فوق استفاده نموده و اين معافيت به طور مساوي بين آنان تقسيم و از درآمد سهم هر کدام کسر خواهد شد.
هفتم:
تعيين درآمد مشمول ماليات صاحبان مشاغل معمولا ماموران مالياتي مي توانند از دو طريق به تعيين و تشخيص درآمد مشمول ماليات صاحبان مشاغل اقدام نمايند که عبارتند از:
۱-از طريق رسيدگي به دفاتر و مدارک صاحبان مشاغلي که مکلف به نگهداري دفاتر روزنامه و کل مي باشند (مشاغل موضوع بند الف) و همچنين صاحبان مشاغل موضوع بند (ب) که مکلف به نگهداري دفاتر درآمد و هزينه مي باشند در صورتيکه طبق آيين نامه تحرير دفاتر عمل نموده و نيز کليه اصول و موازين و استانداردهاي حسابداري را رعايت نمايند و اظهارنامه ، ترازنامه و حساب سود و زيان و اسناد و مدارک مربوطه را به موقع به واحد مالياتي ارائه نمايند، درآمد مشمول ماليات آنان از طريق رسيدگي به دفاتر تعيين مي شود
۲- رسيدگي از طريق علي الراس استفاده از اين روش با صراحت تمام در ماده ۹۷ قانون ماليات هاي مستقيم بيان شده است که به موارد آن در ذيل اشاره خواهد شد.
۱- در صورتيکه تا موعد مقرر ترازنامه و حساب سود و زيان و يا حساب درآمد و هزينه و حساب سود و زيان ، حسب مورد، ارائه نشده باشد.
۲- در صورتيکه مودي به درخواست کتبي اداره امور مالياتي مربوط از ارايه دفاتر و يا مدارک حساب در محل کار خود، خودداري نمايد. در اجراي اين بند هرگاه مودي از ارائه قسمتي از مدارک خودداري نمايد چنانچه مربوط به هزينه باشد از احتساب آن جزء هزينه هاي قابل قبول خودداري مي شود و در صورتي که مربوط به درآمد باشد، درآمد مشمول ماليات اين قسمت از طريق علي الراس تعيين خواهد شد.
۳- در صورتيکه دفاتر و اسناد و مدارک ابرازي براي محاسبه درآمد مشمول ماليات به نظر اداره امور مالياتي غير قابل رسيدگي تشخيص داده شود و يا به علت عدم رعايت موازين قانوني و آيين نامه مربوط مورد قبول واقع نشود مراتب کتبا با ذکر دلايل به مودي ابلاغ و پرونده براي رسيدگي به هياتي متشکل از سه حسابرس منتخب رئيس کل سازمان امور مالياتي کشور احاله مي گردد. مودي مي تواند ظرف يکماه با مراجعه به هيات مذکور رفع اشکال نمايد.
هشتم:
محاسبه جرايم موديان مشمول بند (الف) و (ب) ماده ۹۵ در صورت عدم ارائه اظهارنامه ۴۰ درصد اصل ماليات قطعي عدم ارايه دفاتر قانوني ۲۰ درصد اصل ماليات قطعي عدم ارايه حساب سود و زيان ۲۰ درصد اصل ماليات قطعي جريمه ۲،۵ درصدي اصل ماليات به ازاء هر ماه تاخير در پرداخت ماليات از تاريخ سررسيد پرداخت ماليات موديان شمول بند (ج) ماده (۹۵) در صورت عدم ارائه اظهارنامه ۱۰ درصد اصل ماليات جريمه ۲،۵ درصدي اصل ماليات به ازاء هر ماه تاخير در پرداخت از تاريخ سررسيد پرداخت ماليات.
در صورت عدم ارائه اظهارنامه در مهلت قانوني علاوه بر تعلق جرائم فوق موجب عدم برخورداري از معافيت قانوني مي گردد.
۲- نحوه محاسبه جرايم مالياتي آن دسته از موديان بند الف و ب ماده (۹۵) ق.م.م که در موعد مقرر اقدام به ارائه اظهارنامه نموده اند ولي ترازنامه و حساب سود و زيان يا دفاتر قانوني نداده اند، جريمه اي معادل ۲۰ درصد ماليات براي هر يک از موارد مذکور يعني براي دو مورد فوق جريمه اي معادل ۴۰ درصد ماليات و در مورد رد دفتر مشمول جريمه اي معادل ده درصد ماليات خواهد بود. شايان ذکر است در صورتيکه مودي حتي اگر در اظهارنامه حساب سود و زيان و ترازنامه را ارايه و قيد نمايد، مشمول جريمه بيست درصدي نمي گردد. هرگاه برگ تشخيص مالياتي صادر را قبول يا با اداره امور مالياتي توافق نمايند و نسبت به پرداخت ماليات متعلقه يا ترتيب دادن پرداخت آن اقدام کند از هشتاد درصد جرايم مقرر در اين قانون معاف خواهند بود.
همچنين در صورتيکه اينگونه موديان ظرف يکماه از تاريخ ابلاغ برگ قطعي نسبت به پرداخت يا ترتيب دادن پرداخت آن اقدام نمايند از چهل درصد جرايم متعلقه مقرر در اين قانون معاف خواهند بود.
نهم:
مدارک مورد نياز جهت تشکيل پرونده مشاغل – تصوير شناسنامه و کارت ملي و کد پستي محل – تصوير اسناد مالکيت و صلح سرقفلي ، اجاره – تصوير مبايعه نامه يا قولنامه – تصوير پروانه کسب يا توليد – تصوير کارت بازرگاني يا کارت حق العملکاري در مورد بازرگانان و حق العملکاران دهم: مدارک لازم جهت تمديد کارت بازرگاني و حق العملکاري (ماده ۱۸۶) – تصوير کارت بازرگاني – صفحه مشخصات و صفحه تمديد کارت – تصوير کارت حق العملکاري- صفحه مشخصات و صفحه تمديد کارت – تصوير کارت ملي – تصوير اسناد مالکيت يا اجاره نامه محل کارت يازدهم: مدارک لازم جهت استفاده از تسهيلات بانکي (تبصره ماده ۱۸۶) – نامه بانک – ارايه صورتحساب هاي مالي (ترازنامه ، سود و زيان) براي موديان بند (الف) و (ج)
به نقل از سايت سازمان امورمالياتي